Piyasada sahte dolar krizi: Döviz büroları ile bankalar 50 ve 100 dolarlık banknotların alımlarını durdurdu

T24 Haber Merkezi

Türkiye'ye 600 milyon dolar tutarında sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar sokulduğu iddiası üzerine, bankalar ve döviz büroları alımları durdurdu. Sahte banknotları, para sayma makineleri ve ATM'lerin de ayırt edemediği öğrenildi.

Yurt dışında basılan 600 milyon dolar tutarında sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların Türkiye'de piyasaya sürülmeye çalışıldığı ve para sayma makinelerinden de geçebildiği iddiası, tedirginlik yarattı. Yaklaşık 1 buçuk aydır piyasada sahte 50 ve 100 dolar paniği yaşandığı belirtiliyor. Bu banknotların yazılım güncellemesi yapılmayan para sayma makinelerinden de geçtiğinin anlaşılması üzerine, bankalar ve döviz büroları alımları durdurdu. Bazı döviz bürolarının ise komisyon uygulayarak bozdurmayı kabul ettiği iddia ediliyor.

Alanya Dövizciler Birliği Başkanı Turgay Kırbaş, Ortadoğu, Asya ve Balkanlar'da basılıp Türkiye'ye sokulmaya çalışılan sahte 50 dolarlık banknotların Alanya'da da piyasaya sürülmeye çalışıldığını söyledi. Ayrıca Ankara'da 100 dolarlık sahte banknotlara da rastlandığı belirtildi.

Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) bankalara sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlar ile dolandırıcılık eyleminde bulunulduğuna dair uyarıda bulunduğu öğrenildi.

TV100'de konuşan Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, ''Teknoloji ne kadar çok ilerlerse kalpazanların işi bir o kadar kolaylaşıyor. Kalpazanlar yapay zeka gibi modern teknolojileri kullanıyorlar. Artık dijital makineler öyle bir hale geldi ki dolandırmamanız imkanız'' dedi.

"50 ve 100 dolarlık banknotları almıyoruz"

Sözcü'den Ali Can Polat'ın haberine göre; Kapalıçarşı esnafından Hüseyin Çilrin, yaşanan tedirginliği şu sözlerle aktardı:

“Şu an 50 doları hiç almıyoruz. 100 dolarda ise eski dediğimiz beyaz 100 doları almıyoruz. Son 20 gündür, piyasada büyük bir sahte para stoku dolaşıyor. Makinelere güncelleme yaptık ama yine de yetmedi, yeni güncellemeler bekliyoruz.”

Bir diğer esnaf Mehmet T. ise, “Bu olay daha uzun sürecek gibi. Döviz alışverişi tamamen durdu çünkü adam 500 bin dolar getiriyor. Bunun içinde sadece 50 ve 100’lük banknotları almayınca adam doğal olarak tüm parayı satmaktan vazgeçiyor. Çarşı boş herkes tedirginlikle bekliyor” diye konuştu.

"Birçok ile yayıldı"

Döviz bürolarının çatı kuruluşlarından Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, konuyla ilgili Bankacılık Düzenleme Ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Hazine Bakanlığı ile görüşmede olduklarını söyledi. Piyasada 600 milyon dolar tutarında bir sahte para olduğu duyumları aldıklarını söyleyen Ünver, “İstanbul ile sınırlı değil birçok ile yayıldı. Biz para sayma makinelerimizi güncelledik ama yeterli olmadı. Bu makineler ithal olduğu için güncellemeleri de yurt dışından bekliyoruz” dedi. 

Sahte dolar nasıl ayırt edilir?

Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre; 50 doların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki üç sıradan oluşan çerçeve çizgilerin son sırasında ‘The United States Of America’ ibaresi mikro şekilde yazılı. 2004 baskısında ise banknotun ön yüzünde bulunan ABD Merkez Bankası mührünün sağında ve sol üstündeki iki adet yıldızda, tekrarlanarak yazılı “USA 50”, “USA FIFTY” ibareleri var. Bunun yanı sıra portedeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde ‘The United States of America’ ibareleri mikro şekilde yazıyor. 50 dolarlık banknotların ön yüzünde bulunan “50” rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü veriyor. 2004’teki baskıda ise “50” sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşmesiyle biliniyor.

Doların gerçek olduğunu anlamak için en garantili yöntemin, paranın ipi içerisindeki yazıyı kontrol etmek olduğu ifade ediliyor. Doları ışığa tutup, güvenlik şeridine bakıp; bu şeritte USA ve banknot tutarı yazıyor mu bakılmalı. Örneğin, 100 dolarlık bir banknotta USA HUNDRED yazısını paranın iki tarafında da görmek gerekiyor.