Düşen petrol fiyatları nedeniyle ekonomileri zora giren Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), 2008 yılındaki finansal krizden sonra ilk defa petrol üretimini kısma konusunda anlaşmaya vardı.
Çarşamba günü Viyana'da toplanan OPEC üyeleri, altı saat süren toplantının ardından sekiz yıl sonra petrol arzında kısıntıya gitme konusunda görüş birliğine vardı.
Ocak ayı itibariyle üretimin günde 1.2 milyon varil kesilmesi planlanıyor.
Dünya petrolünün üçte birini üreten OPEC'in en güçlü üyeleri olan Suudi Arabistan, İran ve Irak'ın görüş farklılıklarının üstesinden gelmesiyle petrol karteli üretim konusunda anlaşabildi.
Özellikle bulundukları bölgenin siyasi ve ekonomik anlamda iki büyük rakibi olan Suudi Arabistan ve İran arasındaki anlaşmazlıklar uzun zamandır bu konuda bir karar alınmasının önünde engel oluşturuyordu.
Ekonomik yaptırımlar altında uzun zamandır ezilen İran, kesintiye gitmeyerek üretimini günde 3.8 milyon varilde tutacak.
Suudi Arabistan ise üretimini günlük olarak 500 bin varil kısarken Kuveyt, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri günlük 300 bin varil kesintiye gidecek.
OPEC dışı ülkelerin de üretimini kesmesi amacıyla önümüzdeki hafta Katar'ın başkenti Doha'da bir toplantı düzenlenecek.
OPEC Başkanı Mohammed Bin Saleh Al-Sada, OPEC dışında kalan Rusya'nın da üretimini günlük olarak 300 bin varil kesmeye hazır olduğunu söyledi.
OPEC'in kararının açıklanmasının ardından Brent petrolün varil fiyatı yüzde 10 artarak 51.94 dolar'a yükseldi.
New York'ta ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 9 yükselişle 49.53 dolar oldu.
Petrol fiyatlarının yanı sıra dünyanın dört bir yanındaki enerji şirketlerinin hisselerinde de yükseliş görüldü.
Aynı şekilde petrol ihraç eden ülkelerin para birimlerinde de güçlenme görüldü.
OPEC üyesi ülkelerden biri olan Ekvador'un dışişleri bakanı Guillaume Long, anlaşmayı tarihi olarak nitelendirirken, "Enerji piyasalarına büyük bir iyilik yaptık ve OPEC'in canlı olduğunu gösterdik" dedi.
Petrol arzındaki fazlalık nedeniyle petrolün varil fiyatı 110 dolar seviyelerinden iki yıl içinde yarı fiyatına kadar indi.
Özellikle Suudi Arabistan, kartelin dışında kalan Rusya ve ABD gibi ülkeler ile rekabet edebilmek için üretimde kısıntıya gitmemek adına uzun bir süre direndi.
Ancak analistler bu anlaşmanın ABD'li kaya gazı üreticilerine yarayabileceğini söylüyor. Petrol fiyatlarının yükselmesiyle kaya gazı üretimi daha karlı bir hale gelebilir.
Reuters haber ajansına konuşan Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, "Eğer karar petrol fiyatlarını 60 dolar seviyelerine kadar çekerse, ABD'deki kaya gazı üretiminde ciddi bir yükseliş görebiliriz" dedi.
Amerikan Enerji Enformasyon Ajansı'nın verilerine göre OPEC, petrol ihracatından 2014 yılında 753 milyar dolar kazanmışken, 2016'da bu rakam ciddi anlamda azalarak 341 milyar dolar gibi bir rakama düşecek.
Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan bu durumdan ciddi anlamda etkilendi.
Gelirlerinin yüzde 72'sini petrolün oluşturduğu Suudi Arabistan ekonomisinin bütçe açığı 2015 yılında 98 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Bu yüzden Suudi Arabistan, petrole bağımlılığını azaltmak için yeni bir ekonomi planı oluşturmak durumunda kaldı.
Bloomberg'in haberine göre bütçe açığını kapatmak için Suudi Arabistan 20 milyar dolar değerinde projesini iptal etmeyi planlıyor.
Bundan sonra OPEC'in bu anlaşmaya uyup uymayacağı yakından takip edilecek. Bu sebeple 25 Mayıs 2017'de OPEC bir toplantı daha düzenleyecek.