Dünya

Ortadoğu, 'Doğu bloğu'na benzer mi?

Mısır’da halk ayaklanmasının beşinci gününde polisin kentlerden çekilmesi ve otorite boşluğu oluşmasıyla tam bir kaos ortamı oluştu.

31 Ocak 2011 02:00

T24 - Mübarek direniyor ama Mısır’da kaos büyüyor. Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’in önceki gece yarısı televizyona çıkıp reform sözü vermesi halka yetmedi. Kahire, İskenderiye, Süveyş, İsmailiye ve Luksor’da on binlerce kişi “Devirene kadar devam” sloganlarıyla sokağa döküldü. Saat 16.00’dan itibaren getirilen sokağa çıkma yasağına da uyulmadı. Muhalefetin önde gelen lideri Muhammed El Baradey de, “Mübarek’i devirene kadar devam” diyerek halkı ateşledi. Dünya, Ortadoğu’daki yönetimleri tıpkı 1989’da dağılan ‘Doğu bloku’ ülkelerindeki gibi bir sonun beklediğini konuşuyor. Ölü sayısının 100'ü geçtiği ülkede, bir cezaevinden binlerce kişinin kaçması endişeleri körükledi. Olayları dünyaya aktaran El Cezire televizyonu için de yayın yasağı getirildi.

FOTOGALERİ İÇİN TIKLAYINIZ




Mısır’da halk ayaklanmasının beşinci gününde polisin kentlerden çekilmesi ve otorite boşluğu oluşmasıyla tam bir kaos ortamı oluştu. Başkent Kahire’nin Tahrir Meydanı’nda toplanan 50 bin gösterici, bu defa tankların gölgesinde, ‘Devirene kadar devam’ sloganıyla eylemdeydi. Gösteriler tüm akşam devam ederken polisin meydanlara benzin döktüğü, protestocular buraya yaklaştığında ateşe vererek toplanmalarını engellediği iddia edildi. Yağmacılar ise önce Merkez Bankası’na sonra da müzelere ve evlere saldırmaya başladı. Mısırlılar bu kişilerin Mübarek’e bağlı sivil polisler olduğunu iddia etti. ‘Devirene kadar devam’ sloganının sahibi de olan Baradey ise ABD ve Arap televizyonlarına telefonla verdiği demeçlerde, hükümetin istifa etmesinin yeterli olmadığını ve olayların durulması için Mübarek’in de gitmesi gerektiğini söyledi. Baradey, ABD Başkanı Obama’yı da eleştirerek Mübarek’e destek vermesine anlam veremediğini ve Obama’nın halk mesajını anlamadığını savundu.

İçişleri Bakanlığı’na baskın

Son 2 günlük olaylarda ölü ve yaralı sayısı ise muhtelif. Hastane kaynaklarına göre, ölü sayısı Kahire’de 30’u aştı. Ülke çapında ise 92 kişi öldü, 2 binden fazla Mısırlı da yaralandı. Bazı kaynaklar ise ölü sayısını 100’ün çok üzerinde veriyor. Halk askerlere büyük sevgi gösterisinde bulunuyor. Bu nedenle başkent Kahire dahil bir çok kentte düzenlenen gösterilerde önceki günkü gibi yoğun şiddet olayları yaşanmadı. En büyük olaylar İçişleri Bakanlığı binası önünde yaşandı. Binlerce kişi, polisin de başında bulunan ülkenin korkulan ismi İçişleri Bakanı Habib el Adli’nin bulunduğu İçişleri Bakanlığı binasını basmak istedi. Ateş açan polis ile göstericiler arasına askeri birlikler girdi. Polisin açtığı ateş sonucu 3 kişi öldü, eylemciler ise onlarca polis aracını yaktı. Kahire ve İskenderiye’deki çatışmalarda hayatını kaybedenlerin cenazeleri ise muhaliflerin toplanma merkezi oldu. Hastane morglarından cenazeleri almaya gelenlere katılan halk Mübarek yönetimine kin kustu.

Hükümet istifa etti

Yarı başkanlık sisteminin geçerli olduğu Mısır’da Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’in çağrısı üzerine hükümet istifa etti. Başbakan Ahmed Nazif, bakanlar kurulunun istifasını Mübarek’e sundu. 80 milyon nüfuslu Mısır’da yıl sonunda Devlet Başkanlığı seçimleri yapılacak. 6 yıllık görev süresini tamamlayan ve 83 yaşına ulaşan Hüsnü Mübarek, yeniden aday olup olmayacağını açıklamadı.


Cep telefonları açıldı

Cep telefonları ile internetin önceki gün tamamen kapatıldığı ülkede, Mübarek’in emri ile sadece cep telefonları görüşmeye açıldı. Ancak cep telefonlarından data transferi ile internet kesik kalmaya devam etti. Mısır’da 23 milyon kişi internet kullanıyor. Ülkede 4 servis sağlayıcı şirketten 3’ü hükümetten gelen emirle kapandı. Sadece kamuya ait Nur Grup açık. Nur Grup da Mısır borsasına internet hizmeti veriyor.


2 general iktidarda

Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, hükümetin istifa etmesinin ardından iktidarını sağlamlaştırmak için üst düzey mevkilere generalleri atadı. Mübarek, 1993’ten bu yana görevdeki aşırı dinci örgütlenmelere karşı operasyonları ile ünlenen İstihbarat Şefi General Ömer Süleyman’ı devlet başkanı yardımcılığına getirdi. Süleyman’ın kimliği dışında bu atamayı ilginç kılan bir başka unsursa, Mübarek’in, 30 yıldır boş tuttuğu bu koltuğu ilk kez birine açmasıydı. Bu durum, birçok yorumcu tarafından, Hüsnü Mübarek’in oğlu Cemal’in devlet başkanlığı yolunu kapaması olarak yorumlandı. Mısır’ın bundan önceki son devlet başkanı yardımcısı Hüsnü Mübarek olmuştu. Mübarek, 1981 yılında Devlet Başkanı Enver Sedat’ın öldürülmesinden sonra devlet başkanlığı koltuğuna geçmiş, yardımcılık görevini kimseye vermemişti. Hüsnü Mübarek’in ikinci hamlesiyse, Havacılık Bakanı Ahmed Şefik’e hükümet kurma görevi vermesiydi. Mübarek’in yakın arkadaşı olan Şefik, daha önce Mübarek gibi Hava Kuvvetleri Komutanlığı da yapmıştı.


Hastane bastılar


Devlet televizyonuna göre ülkede en az 60 tecavüz vakası yaşandı. Ayrıca bir çocuk kanser hastanesinin de yağmalandığı iddia edildi. Yağmacılar buradan malzeme çalarken görüntülendi. Görgü tanıklarına göre insanlar kalabalık gruplar halinde süpermarketler, finans merkezleri, bankalar ve hükümet binalarına saldırmaya başladı. Onlarca dükkan vitrini yağmacılara karşı içeride ne olduğunu gizlemek için beyaza boyandı. Ordu ülkenin dört bir yanına takviye güç gönderdi. Kahire’nin merkezinden Salih Salem isimli bir esnaf “İş yerlerimizi yağmalıyorlar. Hükümet hiçbir şey yapmadığı için biz çocuklarımızı hırsızlara kalkan yaptık” dedi. Yağmalama olaylarına şahit olan birçok kişi bunların sivil giyimli polis memurları olduğunu söyledi.


Bir general öldürüldü

Hüsnü Mübarek’in gösterileri baltalamak için cezaevlerini boşalttığı ve mahkumları silahlandırdığı iddia edildi. El Feyyum Hapishanesi’nin başındaki general Muhammed El Batran’ın öldürüldüğü, buradan yüzlerce mahkumun firar ettiği açıklandı.


Firavunlar parçalandı

Ülkede yağmanın ciddi boyuta çıktığının ilk işareti  dünyanın en büyük firavun koleksiyonuna sahip Kahire Müzesi’nin basılması oldu. Mısırlılar müzenin önünde 24 saattir etten duvar örmüş ve burayı korumaya çalışmıştı ancak başarısız oldular. Ülkenin önde gelen arkeologlarından Zahi Hawass, güvenlik önlemlerine takılan yağmacıların kapıdan giremeyince çatıyı zorladıklarını söyledi. Müzede iki firavun mumyası parçanladı. Kral Tutankhamun koleksiyonu da dahil on binlerce tarihi eserin bulunduğu müze talan edildi. Porselen parçalar, vitrinler ve yüzlerce heykel tuzla buz oldu. 


Mısır’da halk sokağa çıkma yasağına uymuyor


Mısır ordusunun ilan ettiği sokağa çıkma yasağının başlamasına rağmen binlerce kişi sokaklardan çekilmedi. Ordunun sokağa çıkma yasağını ihlal edenlerin "tehlikede olacağı" yönündeki açıklamasına karşın, birçok kişinin zırhlı askeri araçların konuşlandırıldığı Kahire'nin merkezinde kalabalık oluşturduğu belirtildi. İskenderiye kentinde de göstericilerin sokaklarda olduğu kaydedildi.Ölü sayısı resmi rakamlarca 38 olarak belirtilirken, El Cezire Televizyonu ölü rakamını en az 95 olarak duyurdu. 


Bakanlara ‘Sus’ emri

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ülkesinin barış anlaşması imzaladığı ilk Arap devleti olan Mısır’daki gelişmelerle ilgili bakanlarına ‘sus’ emri verdi. İsrail, Arap dünyasın en büyük ‘düşmanı’ olarak hassas bir noktada bulunuyor. Netanyahu ya da İsrailli herhangi bir yetkilinin, Mübarek ya da protestocular lehine ya da aleyhine konuşması, Arap kamuoyunda ters tepki yapacak. Netanyahu, Mısır’daki olayları çok yakından takip ettilerini belirterek, yorum yapmayacağını açıkladı.


Facebook pozları

Ordu birliklerinin tanklarla devreye girdiği Mısır’daki gösterilerde halk, askerlere büyük sevgi gösterisinde bulunuyor. Protestoların merkezi haline gelen Kahire’deki Tahrir Meydanı’na konuşlanan bir tank gösterileri izlemeye gelen genç kızların hatıra fotoğrafı çektirdikleri anıt niyetine kullanıldı. Genç kızlar, facebook’ta sayfalarına koymak üzere tankın üzerine çıkarak zafer işareti yapıp arkadaşlarının objektiflerine poz veriyor...



YAĞMACILAR belgeleri Wikileaks’e yollamayı unutmayın!

Mısır’daki olaylarla ilgili twitter’daki en ilginç yorumlar şöyle oldu:

-  SultanAlQassemi : Başkan Reagan, 1990 yılında Sovyet lideri Gorbaçov’a “Bu duvarı yık!” Obama 2011 yılında Mübarek’e “İnternet yasağını kaldır”

-  FidaTaher : 80 milyon Mısırlı ve milyonlarca Arap bu sabah uyandıklarında Mübarek’i Cidde’de bulmayı umuyorlardı.

-  YousefMunayyer : Mübarek Mısır’ın 5000 yıllık tarihinde, Muhammed Ali Paşa ve Firavun II Ramses’ten sonra en uzun süre yönetimde kalan 3. kişi!

-  GMubarak (Mısır diktatörü Hüsnü Mübarek’in oğlu Cemal Mübarek ismi ile alınan bir hesap) :  Şimdi Mısır’ın yeni hükümetine alımlar başladı. Aranan özellikler; ahlaksızlık, rüşvetçilik, yalakalık, herşeye evet demek.

-  nika7k : Gerçek mermiler ile ateş ediliyoruz. Tüm dünyaya söyleyin!

-  angelsavant : Mısırlılar, bir devlet binasını yağmalarsanız bilgisayarların sabit disklerini söküp Wikileaks’e yollayın.

-  beleidy : İçişleri Bakanlığı’nda her zaman olan polis bu sefer kayıptı.

-  axion1123 : Mısır’da yaşayan kuzenimle konuştum. Bana, “Televizyonda gördükleriniz burada yaşananların dörtte biri bile değil” dedi.

-  Freedom_Rising : Mısırlılar, telekomünikasyon şirketlerinize söyleyin. Servisleri kullanıma açmazlarsa yakında Mübarek’in yanındaki yerlerini alacaklar.