Çin'de büyüğüyle, küçüğüyle yatırımcı para kaybediyor. Pekinli Yin Jiayang da tasarruflarının yüzde 90’ını hisse senetlerine yatırmış.
"Fazla yatırım alanı yok. Ya gayrı menkul, ya da altın gibi değerli maden alabiliyoruz. Alternatif yatırım alanları oldukça az. Tasarrufları emin bir şekilde değerlendirmenin en kolay yolu borsaya girmek."
Yeni Asya krizi kapıda mı?
Ekonomik canlanma yıllarında borsa kazandırıyor, şirket hisseleri çok para ediyordu.
Fakat büyüme eski hızını kaybetmeye başladı. Bu yıl büyüme hızının yüzde 7 olması bekleniyor. 1990 sonrasının en düşük büyüme oranı.
Kimine göre gelişme normale dönüşü gösteriyor. Kimine göre ise yeni bir Asya krizi kapıda. Çin hükümeti Yuan’ı devalüe ederek tepki gösteriyor. İhracat azaldığı için Çin ürünlerinin dış fiyatını düşürmek gerekiyor.
Çin’deki duraklama Brezilya gibi diğer ülkeleri de olumsuz etkiliyor.
Hayalleri yıkıldı
Hammadde zengini Brezilya’nın beklentileri oldukça iyi idi. Örneğin, Çin’in ihtiyaç duyduğu demir cevheri.
Hammadde ticareti için liman inşa eden Eike Batista başarı beklentisinin sembolleştiği ve uzun yıllar Brezilya’nın en zengin ismiydi.
“Brezilya dünya ekonomisinin dördüncü değilse de beşinci büyük ülkesi olacak, göreceksiniz.-Ne zaman?- 2015’te.
Ama hayalleri yıkıldı. 2015 yılında Brezilyalı işadamı 1 milyar Euro borçlanmıştı.
Hammadde talebi azalınca…
Hammadde talebi artacağına fiyatlar düşmeye başladı. Demir cevheri dört yıl öncesine göre üçte iki oranında ucuzladı.
Brezilya ekonomisi 2015'te büyümeyecek, aksine küçülecek.
Brezilya rekabet gücünü kaybediyor. Yerli otomobil sanayinin üretimi yüzde 20 azaldı. İşsizlik ve pahalılık ise artıyor.
Brezilya felç durumda
Krize bir de, Devlet Başkanı Dilma Rousseff’in adınında karıştığı iddia edilen petrolcülük şirketi Petrobras’taki yolsuzluk skandalı eklendi.
Ülke felç durumda. Reformlar yarım kalıyor, işletmeler yatırımlarını erteliyor.
Çin ve Brezilya gibi Rusya’da da durum aynı. Rusya ekonomisi küçülüyor. Mini büyümenin ardından bu yıl resesyon bekleniyor.
Hem petrol aylardır ucuzluyor. Bütçe gelirlerinin yarısı petrol ve doğalgaz ihracatından elde ediliyor.
Ekonomik yaptırımlar vurdu
ABD ve AB’nin ekonomik yaptırımları da İrina Arazova gibi küçük işletmecileri bile etkiliyor. Arazova Moskova’daki restoranlarına Avrupa’dan getirtemediği ürünler için başka satıcı bulmak zorunda:
“Gıda maddelerini artık Rus şirketlerinden alıyorum. Ekolojik açıdan bazı avantajları var. Bizi asıl zorlayan Ruble’nin değer kaybetmesi. Ama ben iyimser biriyim. Benim işim, mevcut şartları en iyi şekilde değerlendirebilmek.”
Enflasyon yüzde 15 dolayında. Halkın satın alma gücü sürekli azalıyor. Özel borçların artması da ayrı bir sorun.