İmar planı iptal edilen Ankara’daki Togo Kuleleri inşaatının mühürlenmemesi karşılığında okul yapılmasının istenmesinin yankıları sürüyor. Bu ve benzeri uygulamaların 2013 yılında eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek döneminde başladığı ileri sürüldü. Belediyenin, uzun yıllar boyunca müteahhitlerden inşaat projesini genişletme veya kat artışı sağlamanın karşılığında; cami, okul veya park gibi yapılar inşa etmesinin istendiği kaydedildi.
BirGün'den İsmail Arı'nın haberine göre TMMOB Şehir Plancıları Odası (ŞPO) Ankara Şubesi’nin açtığı davalar sonucu, ‘taahhüt karşılığı plan değişikliği ve emsal artışı onaylama’ uygulaması iptal edildi. Ancak Gökçek’in istifa etmesi ve Mustafa Tuna’nın belediye başkanı seçilmesiyle bu uygulama yeni bir boyut kazandı. Tuna döneminde de 12 Ekim 2018 tarihinde Belediye Meclisi’nde alınan kararla birlikte, belediye emsal artışlarında ‘nakit’ olarak para istemeye başladı. ŞPO Ankara Şubesi, bu uygulamaya, “Ayan beyan rüşvet” diyerek itiraz etti.
"Proje sahipleri bu yolla milyonlarca lira kazandı"
ŞPO Ankara Şube Sekreteri Ender İplikçi, “2013 yılında Gökçek’in başlattığı uygulamayla belediye 25 veya 30 derslikli bir okul yapılması karşılığında inşaat hakkını iki, üç hatta yer yer beş, altı katına çıkarabiliyordu. Proje sahibi bu yolla yüz milyonlarca lira kazanırken karşılığında sadece bir okul, cami veya park yapıyordu. Bu yolla Ankara’da parayı verenin düdüğü çaldığı kirli bir düzen kuruldu” dedi.
ŞPO Ankara Şubesi’nin Ankara’da imarla ilgili 800’e yakın dava açtığını vurgulayan İplikçi, şunları anlattı: “Belli çevreler ve belediye ile ilişkileri olan bazı şirketler özellikle İncek, Alacaatlı, Dodurga gibi bölgelerde yurttaşların arsalarını imar planında değişiklik yapma vaadiyle arsa karşılığı topluyorlar. Ardından belediyedeki ilişkilerini kullanarak inşaat alanlarını binlerce metrekare arttıran plan değişikliklerini onaylatıyorlar. Bu rant artışının karşılığında da plan notlarında 25-30 derslikli bir okul, cami veya park gibi projelerin yapılması taahhüdü veriliyor. Hatta bazı bölgelerde planlama alanının yüzde 20’sinin belediyeye devredilmesi karşılığında emsal artışları sağlanan plan değişiklikleri onaylanıyor. Belediye tarafından onaylanan bütün plan değişikliklerini takip ettik ve gücümüz yettiği ölçüde hukuki mücadele sürdürdük. Açtığımız davalar sonucunda taahhüt karşılığı onaylanan plan değişiklikleri birer birer iptal edildi.”
"Bu yöntem ile belediyede bir nevi rüşvet kurumsallaşmıştı"
Tartışmalı plan değişiklerinin büyük bir çoğunluğun Gökçek döneminde gerçekleştirildiğinin altını çizen İplikçi, önce bina yapılması ardından da nakit para talebinde bulunulduğunu söyledi: “Bu yöntem ile belediyede bir nevi rüşvet kurumsallaşmıştı. Bu uygulamaların diğer belediyelerde ne yoğunlukta olduğunu araştırdık fakat net bir sonuca ulaşamadık. Gökçek icadı bir uygulama.”
"Geçmiş dönemden arta kalan bu pislik temizlenmeli"
Tuna dönemindeki nakit para alımı uygulamasının açtıkları bir dava sonucu tarihinde iptal edildiğini aktaran İplikçi, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Geçmiş dönemden arta kalan bu pisliğin temizlenmesi benzer rüşvet yöntemleri ile değil, kamu yararını gözeten bir ortak akıl çerçevesinde mümkündür. Planlama kamu adına ve kamucu bir bakış açısıyla yürütülmesi gereken bir faaliyettir ve yeni yönetimin bu ilkeler doğrultusunda hareket etmesi gerekmektedir.”