Beyaz Saray yönetimi, ABD Başkanı Barack Obama'nın, son dönemde Irak'a yaşanan gelişmelerle ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı aradığını ve Türk askerinin geri çekilmeye devam etmesini istediğini duyurdu.
Reuters'ın haberine göre, Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Barack Obama'nın bölgedeki tansiyonun düşürülmesi ve Irak'taki Türk askerlerinin çekilmesine devam edilmesi konusunda Tayyip Erdoğan'ı uyardığı belirtildi.
Hürriyet'in haberine göre, Obama-Erdoğan görüşmesiyle ilgili olarak Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Başkan Obama, Kuzey Irak’taki Türk askeri hareketleri nedeniyle Türkiye ve Irak arasındaki mevcut anlaşmazlığı görüşmek için bugün Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la telefonda konuştu. Başkan Obama, Türk askeri kuvvetlerinin çekilmeye devam etmesi dahil Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Irak’la olan gerginliği azaltmak için ilave adımlar atmasını istedi ve Türkiye’nin Irak’ın egemenliği ve toprak bütünlüğüne saygı göstermesi ihtiyacına güçlü biçimde vurgu yaptı. Bu açıdan, iki lider, tansiyonu düşürmek ve IŞİD’e karşı askeri çabaları koordine etmek için ABD, Türkiye ve Irak arasındaki diplomatik çabalar için beraber çalışma konusunda mutabık kaldılar. Başkan Obama IŞİD karşıtı harekâtına Türk katkısının değerine vurgu yaptı. İki lider ayrıca ılımlı Suriye muhalefetini güçlendirme, IŞİD’in üzerindeki baskıyı artırma ve (Suriye’deki) ihtilafa müzakere edilmiş bir çözüm bulmak için şartlar oluşturma yönündeki devam eden çabalar dahil Suriye’deki yoğunlaşan işbirliğini ele aldılar.”
Cumhurbaşkanlığı'ndan açıklama
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, ABD Başkanı Barack Obama'yla görüşmesinin detayıyla ilgili Cumhurbaşkanlığı Basın Başdanışmanlığı tarafından yazılı bir açıklama yapıldı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Barack Obama arasında bu akşam gerçekleşen telefon görüşmesinde, Kuzey Irak'ta Türk askerlerinin son durumuna ilişkin Türkiye ve Irak arasındaki görüş ayrılıklarının giderilmesine yönelik çabaların koordinasyonu ele alınmıştır.
ABD Başkanı Obama, Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Türk güvenlik güçlerinin tanzimi dâhil, Irak ile gerilimi düşürmek için ilave adımlar atılması talebinde bulunmuştur. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Türkiye'nin, Irak'ın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygı duyduğunu teyit etmiştir. Türk güvenlik güçlerinin Irak'ta bulunma amacının DAİŞ'le mücadele olduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, gerek Türkiye'nin gerekse Irak'ın güvenliği bakımından bunun önemli olduğunu da vurgulamıştır.
İki lider, gerilimi düşürmeye yönelik diplomatik temaslar ve DAİŞ'e karşı yürütülen askeri çabaların koordinasyonu için Türkiye, ABD ve Irak'ın beraberce çalışması konusunda mutabık kalmışlardır. ABD Başkanı Obama, DAİŞ'e karşı verilen mücadelede Türkiye'nin sağladığı katkıların önemine dikkati çekmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Obama, DAİŞ'e karşı baskıyı artırmak ve ılımlı muhalifleri desteklemek konusunda ortak çalışmaların güçlendirilmesi, ayrıca Cenevre ve Viyana deklarasyonları doğrultusunda sorunun müzakerelerle çözüme kavuşturulmasını sağlayacak zemin oluşturmaya yönelik çabaların sürdürülmesi konularını da değerlendirmişlerdir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur."
Türkiye-Irak gerilimi
Türkiye'nin 2013 yılından beri bölgedeki Peşmergelere eğitim verdiği Başika askeri üssündeki personel sayısını artırması, merkez Irak yönetiminin tepkisini çekmiş ve yapılan açıklamalarda Türk askerlerinin Irak'tan çekilmesi talep edilmişti.
Irak hükümetinin tepkileri üzerine, bölgede bulunma amacının IŞİD'le mücadele etmek olduğunu ve Irak'ın toprak bütünlüğünün tehdit edilmediğini belirten Türkiye, Başika'daki askerlerin bir kısmını geri çekmiş ve bu durumun da 'yeniden tanzim' amacıyla yapıldığını açıklamıştı.
Başika'daki askeri üs, çarşamba günü IŞİD ve Peşmerge güçleri arasında çıkan çatışmalar sırasında saldırıya uğradı. IŞİD tarafından atılan katyuşa mermilerine hedef olan üste bulunan 4 Türk askeri yaralandı. IŞİD saldırısı ardından açıklama yapan Türk yetkililer, yaşananların bölgeye dönük güvenlik kaygılarını haklı çıkardığını savundu.
Joe Biden: Türk askerleri 'bir an önce' bölgeden çekilmeli
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ise IŞİD saldırısı sonrasında yaptığı açıklamada, Irak'ın Musul kenti yakınlarındaki Başika kasabasında bulunan Türk askerlerinin 'bir an önce' bölgeden çekilmesi gerektiğini söyledi. Irak Başbakanı Haydar El Abadi ile telefonda görüşen Biden, Türk askerlerinin Irak topraklarına Bağdat'ın rızasının alınmadan girdiğini söyledi.
Biden'ın makamından yapılan açıklamada ise "Türkiye ve Irak'ın diyaloğu artırıp gerilimi düşürmesi şu anda her zamankinden daha önemli. ABD, Irak'ın toprak bütünlüğüne saygı duyuyor. Türkiye'den de aynısını bekliyoruz" dendi.