Barack Obama, 140 bin kişinin Amerikan savaş uçağından atılan atom bombası nedeniyle yaşamını yitirdiği Hiroşima'yı ziyaret eden görevdeki ilk ABD Başkanı oldu. Hiroşima Barış Anıtı Parkı'na çelenk koyan Obama, nükleer saldırıdan hayatta kalanlarla bir araya geldi, konuşmasında nükleersiz bir dünya çağrısı yaptı.
Obama, “71 yıl once gökten ölüm yağdı ve dünyayı değiştirdi” sözleriyle başladığı tarihi konuşmasında, atom bombasının, ‘insanlığın kendi kendini yok etmek için araçlara sahip olduğunu gösterdiğini‘ belirtti. “İnsani kurumlarda eşzamanlı ilerleme olmadığı müddetçe, teknolojik ilerleme bizi felakete götürebilir. Atomun parçalanabilmesine yol açan bilimsel devrim, bir etik devrimi de gerektirmektedir“ ifadelerini kullanan Obama, dünya çapında nükleer silah stoklarının azaltılması çağrısını yineledi.
“ABD-Japonya ilişkilerinde yeni bir sayfa“
Obama'nın ardından bir konuşma yapan Japonya Başbakanı Şinzo Abe de Obama'nın ziyaretinin ABD ile Japonya arasındaki barışma sürecinde yeni bir sayfa açtığını belirterek, Obama'nın Hiroşima'yı ziyaret etme konusunda gösterdiği cesarete samimi saygı duyduğunu söyledi. Hiroşima trajedisinin tekrarlanmaması gerektiğini kaydeden Japonya Başbakanı, Obama ile birlikte, ulaşılması ne kadar zor olursa olsun nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya hedefinde kararlı olduklarını ifade etti.
Obama, daha önce de Beyaz Saray'dan açıklandığı üzere atom bombası kullanımı konusunda özür dilemedi.
Obama Hiroşima ziyareti öncesinde Cuma günü Japon Asahi Shimbun gazetesinde yayımlanan röportajda, ziyaretinin öncelikle İkinci Dünya Savaşı'nın milyonlarca kurbanını anmak olduğunu belirterek, “Hiroşima, nedeni ve hangi ülkelerin dahil olduğundan bağımsız olarak savaşların başta masum siviller olmak üzere son derece büyük acı ve kayıplara yol açtığını bize hatırlatmaktadır“ ifadelerini kullanmıştı.
Atom bombası, 6 Ağustos1945 tarihinde atıldığında anında 70 bin kişinin ölümüne yol açmış, 1945 yılı aralık itibariyle ölü sayısı 140 bine yükselmişti. Hiroşima'nın o dönemdeki nüfusu yaklaşık 350 bindi. ABD, Hiroşima'dan üç gün sonra Nagazaki'ye de atom bombası atmış, yaklaşık 70 bin kişi hayatını kaybetmişti.
ABD'nin nükleer politikasına eleştiri
Obama yedi yıl önce göreve başladığında Prag'da yaptığı konuşmada nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya vizyonunu ortaya koymuş ve 2009 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmesinde bu vizyonu da rol oynamıştı. Soğuk Savaş döneminde 70 bin olan dünyadaki nükleer başlık sayısı 2009 yılındaki 23 bin 300'den 2015'te 15 bin 850'ye düşse de ABD'nin nükleer silahların modernizasyonuna büyük yatırım yaptığı biliniyor. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü Sipri'nin nükleer silahlanma uzmanı Shannon Kile, Obama'nın nükleersiz dünya vizyonunun şimdiye kadar bir etki yapmadığını belirterek, “Gerçekten de buradan hiçbir şey çıkmadı. Bunun yerine ABD'de nükleer statükonun zaferine tanık oluyoruz“ eleştirisinde bulundu. Kile, ABD'nin nükleer silahlarının modernizasyonuna ayırdığı muazzam kaynağı ise “Bu bizim için geriye dönük atılmış büyük bir adım“ diye nitelendirdi.