T24 Dış Haberler
İsrail güvenlik yetkililerinin, 2018 yılında Hamas'ın faaliyetlerini finanse etmek için kullandığı özel sermaye fonunu açığa çıkarttığı ortaya çıktı. Bu keşfin en önemli yanının, Hamas'ın kâr eden şirketlerden oluşan bir uluslararası şirketler ağı oluşturması ve buradan ciddi bir kaynak transferi sağlayabilmesi olduğu değerlendiriliyor.
Türkiye borsasındaki bir emlak firmasını da içeriyor
The New York Times'ın (NYT) haberine göre; varlıkları gösteren belgeler, üst düzey bir Hamas yetkilisinin bilgisayarından çıktı. Hamas; Sudan'da madencilik, tavuk çiftliği ve yol yapım şirketlerini, Birleşik Arap Emirlikleri'nde ikiz gökdelenleri, Cezayir'de bir emlak geliştiricisini ve Türk borsasında işlem gören bir emlak firmasını kontrol ediyordu.
Kayıtları ele geçiren yetkililer, belgeleri kendi hükümetleri içinde ve Washington ile paylaştı. Ancak NYT, belgelerle ilgili hiçbir adım atılmadığını yazdı. İsrail istihbaratının şirketlere ait defterleri nasıl elde ettiği belirsizliğini koruyor.
Defterler 2012'den 2018'e kadar uzanıyor ve ajanların Suudi Arabistan, Sudan, Türkiye ve başka yerlerde izledikleri şirketlere ait kayıtları ve değerlemeleri içeriyordu.
"Mali istihbarata öncelik verilmediğini ortaya koydu"
NYT'ye göre bu olay İsrail istihbaratının mali istihbarata öncelik vermediklerini ortaya koydu. Amerikalı ve İsrailli yetkililer şimdi bu paranın Hamas'ın askeri altyapısını geliştirmesine ve 7 Ekim saldırılarına zemin hazırlamasına yardımcı olduğunu söylüyor.
İsrailli ve ABD'li yetkililere göre portföyün zirvede olduğu dönemde bu para yaklaşık yarım milyar dolar değerinde.
Mossad'ın ekonomik savaş bölümünün eski şeflerinden Udi Levy, "Herkes 7 Ekim'deki istihbarat hatalarından bahsediyor ama kimse parayı durdurmadaki başarısızlıktan bahsetmiyor. Buna izin veren şey paraydı, paraydı" yorumunda bulundu.
"Netanyahu konuyu pek umursamadı"
Kayıtlara göre, Hazine Bakanlığı 2022'de bu ağa karşı yaptırım kararı aldıktan sonra bile Hamas'la bağlantılı kişiler kara listedeki bir şirketin hisselerini satarak milyonlarca dolar elde edebildi.
Levy, 2015 yılında portföyle ilgili İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile konuştuğunu ancak Başbakan'ın bu konuyu "pek umursamadığını" söyledi.
NYT'ye göre Netanyahu'nun Mossad şefi, Levy'nin Hamas gibi gruplara para akışını engellemeye odaklanan Task Force Harpoon adlı ekibini kapattı.
NYT'ye göre; operasyonun merkezindeki Türk şirketi "öyle bir meşruiyete sahipti ki büyük Amerikan ve Avrupa bankaları müşteriler adına hisse senetlerini yönetiyordu".
Hamas, çokuluslu bir ağ ile gerçek kârlar elde ediyormuş
İsrailli ajanların portföyde fark ettikleri şey gerçek kârlâr elde eden gerçek işletmelerden oluşan çokuluslu bir ağ olduğu için dikkat çekiciydi. Bu şirketler, kağıt üstünde birbirleriyle bağlantısı yokmuş gibi gözükse de İsrailli yetkililer daha önce defalarca Hamas bağlantılı kişileri hissedar, yönetici ve yönetim kurulu üyesi olarak tespit ettiklerini söylediler.
NYT, İsrailli yetkililerin portföyün en tepesinde Suudi Arabistan'da uzun yıllar deneyim kazanmış Ürdünlü bir iş insanı olan Ahmed Odeh'in olduğunu fark ettiğini yazdı. İsrailliler Hamas'ı yöneten Şura Konseyi'nin Odeh'e bir şirketler portföyü kurması ve yönetmesi için para verdiğini öğrendi.
O dönemde İsrail güvenlik birimleri tarafından Task Force Harpoon adında bir terörizmin finansmanını araştırma ekibi işletiliyordu. Doğrudan Başbakan'a rapor veriyorlardı.
İsrail ile Hamas arasında 2014 yılında yaşanan savaş Hamas'ın tahkimatlarını harabeye çevirmiş ve cephaneliğini tüketmişti. Ancak Hamas yeniden inşa etmeyi başardı ve NYT'nin incelediği bir askeri belgeye göre 2016 yılında İsrailli istihbarat yetkilileri örgütün GPS karıştırıcıları, insansız hava araçları ve hassas silahlar elde ettiğini kaydetti.
2016 yılına gelindiğinde Netanyahu hükümeti Hamas'ı kontrol altına almak için Katarlıların Gazze'ye para göndermesine izin veren bir strateji izlemeye başladı. Netanyahu bu paranın insani yardım olduğunu söyledi. Özel olarak başkalarına Hamas'ı istikrara kavuşturmanın bir Filistin devleti için müzakere etme konusunda üzerindeki baskıyı azaltacağını söyledi.
Aynı yıl Mossad'ın yeni şefi Yossi Cohen, teşkilatın yeniden yapılanmasının bir parçası olarak Harpoon'u dağıttı.
"Para Hamas'ın askeri altyapısını yeniden inşa etmek için kullanıldı"
Ekibin üyeleri, NYT'ye Hamas'ın şirketlerinin karından yılda yaklaşık 10 milyon ila 15 milyon dolar aldığını tahmin ettiklerini söyledi.
Daha sonra, kaynaklara ve diğer istihbaratlara göre Hamas'ın gizli portföyün bazı varlıklarını satarak 75 milyon dolardan fazla para topladığını öğrendiler. İsrail istihbaratının değerlendirmesine göre bu para Gazze'ye gönderildi ve Hamas'ın askeri altyapısını yeniden inşa etmek için kullanıldı.
Türk şirket kilit konumda
Yatırım portföyü birçok ülkeyi kapsasa da Türkiye kilit konumdaydı. 2019 yılında operasyonun başındaki Odeh, Türkiye'deydi. Ülkedeki inşaat sektörünün hükümet tarafından desteklenmesi sayesinde Hamas portföyünün merkezindeki şirket olan Trend GYO bundan yararlandı.
Türk mali kayıtlarına göre, 2019'da Washington defterlere bakarken, Amerikan ve Avrupa bankaları müşterileri adına şirketin halka açık hisselerinin yüzde 3'ünden fazlasına sahipti.