Dünya

Nükleer görüşmelerde ‘son’ etaba girildi

5+1 Grubu ve Almanya ile İran arasında İsviçre’nin Lozan kentinde devam eden nükleer görüşmelerde zorlu son etaba girildi. İranlı yetkililer, ‘geçici bir uzlaşmaya’ varıldığı iddialarını reddetti.

30 Mart 2015 14:03


BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ile Almanya'dan oluşan Altılar Grubu ve İran'ın dışişleri bakanları bugün ilk kez İsviçre'nin Lozan kentinde bir araya geldi. Yarına kadar çerçeve anlaşmanın hazırlanması amaçlanıyor.

‘Uzlaşma yok'

Bakanların, bugünkü görüşmede yarına kadar bir uzlaşmaya varılıp varılmayacağını değerlendireceği bildirildi. Olası bir anlaşmanın geçerlilik süresi ve İran'a uygulanan yaptırımların hangilerinin kaldırılacağı gibi noktaların henüz netlik kazanmadığı belirtiliyor. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ZDF kanalına açıklamasında, görüşmelerde ‘son etaba' girildiğini belirterek, ‘son yıllarda İran'la hiç bu kadar yakın olunmadığını' açıkladı.

Batılı bir diplomat dün İran'la ‘geçici bir uzlaşma' sağlandığını açıklamış, ancak bu iddia hem Alman heyeti hem de İranlı yetkiler tarafından geri çevrilmişti. Alman heyeti, hala İran'la uzlaşmanın zor olduğu noktalar bulunduğunu, görüşmelerin ‘kritik bir aşamadan' geçtiğini açıkladı.

Söz konusu Batılı diplomat, İran'ın Uranyum zenginleştirmekte kullanılan santrifüjlerin sayısını üçte iki oranında azaltmayı kabul ettiğini öne sürmüştü. Başka bir diplomat da Fordo'daki nükleer faaliyetlerin sonlandırılması üzerinde uzlaşıldığını iddia etmişti. Ancak diplomatlar, müzakerelerin henüz sona ermediğini vurgulamıştı. Bir İranlı diplomat ise hiçbir nükleer tesisin kapatılmamasının kendileri açısından müzakerelerin zeminini oluşturduğunu söyledi ve medyada yer alan bu yöndeki haberlerin müzakere sürecine zarar verdiğini belirtti.

Anlaşma Haziran'da

Altılar Grubu, uzun yıllardır İran'la nükleer programı konusunda uzlaşmanın yollarını arıyor. Görüşmelerin amacı, İran'ın nükleer enerjiyi sivil amaçlar için kullanmasını sağlamak, ancak atom bombası inşa etmesini engellemek. Batılı ülkeler, bunun karşılığında İran'a yönelik yaptırımları kaldırma sözü veriyor. Salı gününe kadar prensipte anlaşılması, haziran sonuna kadar tüm teknik detaylarıyla bir kapsamlı bir anlaşma hazırlanması hedefleniyor.

Lozan'daki görüşmelere, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Almanya, Fransa, Çin, İngiltere ve Rusya'nın dışişleri bakanlarının yanı sıra AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini katılıyor.