Alman Anayasa Mahkemesi, aşırı sağcı Nasyonal Demokrat Parti'nin (NPD) kapatılmasıyla ilgili davada kararını açıkladı. Mahkeme, NPD'nin kapatılması talebini reddetti. Mahkeme kararında "NPD'nin anayasa düşmanı ve nasyonal sosyalizm ile düşünsel yakınlık içinde bulunduğuna, ancak faaliyetlerinin başarıya ulaşmasını sağlayacak ağırlığa sahip olmadığına" dikkat çekildi.
Eyalet yönetimleri, partinin kapatılması talebi ile Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştu. 300 sayfalık kararda, 'NPD'nin düşüncelerini hayata geçirme gücüne sahip olmadığı' ifade edildi. "Dava sonucunu rahatsız edici bulanlar olabileceğini" söyleyen Anayasa Mahkemesi İkinci Senato Başkanı Andreas Vosskuhle, ancak partinin kapatılması dışında devletin mali yardımının kesilmesi gibi başka tür tepki verme olanaklarının mevcut olduğuna dikkat çekti. Vosskuhle, ancak buna karar vermenin Anayasa Mahkemesi'nin değil, yasamanın işi olduğunu da vurguladı.
Mahkemeden ikinci ret
Böylece mahkeme, NPD'nin kapatılması yönündeki talebi ikinci kez geri çevirmiş oldu. NPD'nin kapatılmasına yönelik ilk dava 2001 yılında açılmış ve partinin yönetim kademesinde Alman istihbaratının muhbirlerinin bulunduğunun ortaya çıkması nedeniyle 2003 yılında başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Anayasa Mahkemesi o dönemde partinin kapatılması için yeterli gerekçe olup olmadığı konusuna girmeden, muhbirlerin varlığı nedeniyle davayı usulen bozmuştu.
Alman Anayasası'nın 21. maddesi, 'özgürlükçü, demokratik temel düzenin zayıflatılması ya da ortadan kaldırılması girişiminde bulunması ya da Almanya Federal Cumhuriyeti'nin temellerini tehdit etmesi' durumunda partilerin kapatılabilmesini öngörüyor. Almanya'da 1956 yılında Komünist Parti'nin kapatılması kararında Anayasa Mahkemesi, partinin düzeni yıkmak için 'faal, savaşçı ve agresif' bir tutum içinde bulunduğu tespitine yer vermişti.
NPD'nin kapatılmasına yönelik ilk girişimden sonuç alınamaması üzerine eyaletler 2012 yılında yeni bir girişimde bulunma kararı almış, 2013 yılı aralık ayında Anayasa Mahkemesi'ne başvuruda bulunmuştu. Alman federal hükümeti ve Eyalet Temsilciler Meclisi, bir önceki davadan farklı olarak bu sefer dava başvurusuna dahil olmamıştı. NPD, 'resmi makamlar tarafından anayasaya aykırı bir parti olarak gösterilip ayrımcılığa maruz kaldığı' gerekçesiyle 2016 ekim ayında AİHM'e yaptığı başvurudan sonuç alamamıştı. AİHM yargıçları, şikayetin görünür bir gerekçesinin bulunmadığına işaret ederek başvuruyu geri çevirmişti.
© Deutsche Welle Türkçe
dpa/DW/HS/BK