Şam rejimin İsrail'e ait F-16 tipi bir savaş uçağını düşürmesi ve ardından İsrail'in Suriye'deki askeri hedefleri vurmasıyla bölgede yükselen tansiyon sürüyor. Son 48 saatte giderek artan gerginlik, İsrail'in Suriye'den havalandığı belirtilen bir İran İHA'sını düşürmesiyle başlamıştı.
İsrail, İran'ı hava sahasına giren İHA nedeniyle, egemenliğini ihlal etmekle suçluyor. İsrail Bakanlar Kurulu, İran'a karşı atılacak adımları görüşmek üzere toplandı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu toplantı sonrasında yaptığı açıklamada, "Dün İran ve Suriye güçlerine ağır darbe indirdik” dedi. Netanyahu sözlerini "Bize yönelik her türlü saldırı girişimine karşılık vereceğiz. İzlediğimiz siyaset buydu, öyle de kalacak” şeklinde sürdürdü. Netanyahu Cumartesi günü yaptığı açıklamada da, "her türlü saldırıya karşı kendilerini kararlılıkla savunacaklarını” belirtmişti.
Tahran ise İsrail'in İran'a ait bir İHA'nın hava sahasına girdiği iddialarını "yalan” olarak nitelendirdi. İran, İsrail'in bu şekilde bölgede "işlediği suçları” örtbas etmeye çalıştığını öne sürdü.
ABD'den İran'a uyarı
İsrail-İran-Suriye üçgeninde yaşanan gerilimle ilgili açıklamada bulunan ABD ise Tahran yönetimini uyardı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert yaptığı yazılı açıklamada "ABD, İsrail sınırında şiddetin tırmanmasından derin kaygı duyuyor, İsrail'in egemenliğini ve kendini savunma hakkını güçlü bir şekilde destekliyor” ifadesini kullandı.
Nauert, açıklamasında "İran'ın hesaplı bir şekilde gerilimi artırma tehdidi ile güç ve nüfuzunu yayma hırsının, Yemen'den Lübnan'a kadar bütün bölge halkları için bir tehlike olduğunu” belirtti. Nauert, İran'a bölgede barış ve istikrarı tehlikeye atacak tutumdan kaçınma çağrısı yaptı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres de Suriye'deki askeri gerilimden ve çatışmaların Suriye sınırlarını aşmasından duyduğu kaygıyı dile getirdi. Guterres New York'ta sözcüsü aracılığıyla yaptığı açıklamada, taraflara derhal ve koşulsuz olarak gerilimin düşürülmesi çağrısında bulundu.
Ne olmuştu?
İsrail ordusundan Cumartesi günü yapılan açıklamada, İran'a ait bir insansız hava aracının (İHA) Suriye'den havalandıktan sonra İsrail hava sahasına girdiği ve askeri helikopter tarafından düşürüldüğü bildirilmişti. Açıklamaya göre, bunun üzerine İHA'nın Suriye'de havalandığı tespit edilen "İran'a ait kontrol sistemi” F-16 tipi savaş uçağı tarafından bombalandı. Ancak Suriye hava savunma sistemi tarafından "yoğun ateşe” tutulan F-16, İsrail topraklarına düştü ve atlayan pilotlar yaralı olarak kurtuldu.
F-16'nın düşürülmesi üzerine İsrail ordusu sözcüsünün verdiği bilgilere göre, İsrail Suriye'deki askeri hedeflere saldırı düzenledi ve "aralarında üç uçaksavar sistemi ile Suriye'de İran'a ait askeri noktalardan dördünün bulunduğu toplam 12 hedef vuruldu.” Suriye medyası da İsrail'in Şam yakınlarına hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.
80'li yıllardan beri düşürülen ilk F-16
İsrail Hava Kuvvetleri'nin eski komutanlarından David Ivry, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, İsrail'in F-16 tipi jetler kullanmaya başladığı 1980'lerden beri ilk kez bu tip bir uçağının düşürüldüğünü ifade etti.
İsrail medyasında da son olarak 36 yıl önce, 6 Haziran 1982 tarihinde İsrail'e ait Skyhawk tipi savaş uçağının Lübnan'ın güneyinde Suriye'deki uçaksavarlar tarafından düşürüldüğü belirtildi.
İsrail, Suriye'de savaşın başladığı 2011 yılından bu yana ülkede İran'a ait askeri noktalara saldırı düzenlediğini ilk kez açıkladı. Cumartesi günkü bombardımanın, savaşın başlamasından beri düzenlenen en yıkıcı saldırı olduğu belirtiliyor. İran, savaşın başlamasından bu yana Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı destekleyen ülkelerin başında geliyor.
Reuters,AP,AFP,dpa/JD,CÖ
© Deutsche Welle Türkçe