NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Karadeniz'deki askeri manevraların artırılacağını söyledi, ancak bu kararın Rusya'ya karşı bir provokasyon anlamı taşımadığını vurguladı. Stoltenberg, NATO'nun askeri varlığını artırıcı önlemler "makul, savunmaya yönelik ve hiçbir şekilde anlaşmazlıkları tahrik edici ya da gerginliği tırmandırıcı nitelikte olmayacağını da” sözlerine ekledi.
‘Askeri varlığın güçlendirilmesi istihbarat amaçlı'
Adının açıklanmasını istemeyen bir NATO temsilcisi, AFP haber ajansına yaptığı açıklamada, Karadeniz'de askeri varlığın güçlendirilmesinin Rusya'nın yerden havaya atılabilen füzeleri konusunda istihbarat toplama amaçlı olduğunu söyledi. Temsilci, NATO birliklerinin Polonya ve Baltık ülkelerinde güçlendirilmesinden sonra İttifak'ın güneydoğu kanadının da daha iyi güvence altına alınmasının hedeflendiğini de belirtti.
Brüksel'de düzenlenen NATO Savunma Bakanları toplantısının dünkü ilk aşamasında ABD Savunma Bakanı James Mattis, NATO üyesi ülkeler yıl sonuna kadar savunma harcamalarını artırmazsa ABD‘nin NATO'daki angajmanını düşüreceğini söylemişti. Mattis bugünkü açıklamasında ise bu ifadesinin ABD'nin gerektiğinde NATO üyesi ortaklarına askeri destek verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmadığını vurguladı.
'ABD NATO Antlaşması'nın 5. maddesine harfiyen bağlıdır'
Mattis bugünkü kapanış konuşmasında, "ABD NATO Antlaşması'nın karşılıklı askerî yardımı içeren beşinci maddesine harfiyen bağlıdır” dedi. Mattis dün söylediği ABD'nin NATO'daki angajmanını düşürmesinin somut olarak nasıl olacağına ilişkin bilgi vermekten ise kaçındı.
Siyasi gözlemciler teorik olarak ABD'nin örneğin Rusya'ya gözdağı vermek üzere Avrupa'da konuşlandırdığı askerî birliklerinin sayısında azaltmaya gidebileceğine işaret ediyorlar. Bunun ise NATO üyesi bir ülke saldırıya uğradığında tüm üye ülkelerin birlikte savaşmasını öngören NATO Antlaşması'nın beşinci maddesine aykırı düşmeyeceği belirtiliyor.
Stoltenberg: İttfak üyeleri ABD'ne onay vermeli
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Avrupalıların ve Kanada'nın ABD'nin taleplerine onay vermesi gerektiğini söyledi. Stoltenberg "Eğer bu olmazsa sorun çıkacaktır” açıklamasında bulundu.
ABD Savunma Bakanı Mattis, NATO ortaklarının bu yıl içinde -ara aşamalar da dahil- askerî harcamaların yükseltilmesine ilişkin bir plan hazırlayacakları konusunda iyimser olduğunu vurguladı. Mattis, Estonya ve İngiltere'yi örnek göstererek, bu iki ülkenin yüzde iki oranındaki artırma hedefine şimdiden ulaştıklarını, bu iki ülkenin örnek oluşturduklarını söyledi.
ABD'nin baskısı üzerine NATO üyesi ülkeler 2014 yılında savunma harcamalarını 10 yıl içinde gayri safi yurtiçi hasılasının en az yüzde ikisi oranında yükseltme hedefini önlerine koymuşlardı. Ancak bu konuda belirli bir yükümlülük bulunmuyor. ABD'nin yanı sıra bu hedefe ulaşan 4 NATO üyesi ülke var. Yüzde 1,2'lik oranla Almanya bu ülkeler arasında bulunmuyor.
© Deutsche Welle Türkçe
afp/dpa/ÇA/BÖ