Eray Görgülü
Eczanelerde ilaç yokluğu giderek artarken, bulunamayan ilaçlar arasına çocuk antibiyotiği de eklendi. Ailelerle karşı karşıya kaldıklarını belirten Muğla Eczacı Odası Başkanı Serkan Tekin, "Ateşli çocuğuyla gelen aileye antibiyotik veremiyoruz. İthal ilaç yoktu, şimdi yerli ilaç da yok. Çünkü, yurt dışına kaçırılıyor. Sağlık Bakanı, yarım saatte bunların bilgisine ulaşabilir" dedi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sorulan bir soruya verdiği yazılı yanıtta "Ülkemiz özelinde genele matuf ve süreğen bir sorun bulunmamaktadır" dedi.
"Yerli firmalar, yerli ilacı yurt dışına kaçırıyor"
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun (TİTCK) ilaç fiyatlarında 2022 yılı için belirlediği 7.86 TL’lik kur, 19.5 TL’ye ulaşan euro kurunun çok gerisinde kalınca, ithal ilaç sıkıntısı giderek artmaya başladı.
Eczanelerde bir süredir kanser, tansiyon ve kalp hastaları için kullanılan ilaçlar bulunamazken, tedarik sıkıntısı yaşanan ilaçların arasına yerli ilaçlar da eklendi.
"Ürünler eczaneler üzerinden alınıyor"
Artık çocuklar için antibiyotik bile bulamadıklarını belirten Muğla Eczacı Odası Başkanı Serkan Tekin, yerli ilaçların yurt dışına kaçırıldığı iddiasında bulunarak, şunları söyledi: "İlaçta döviz kurunun belirleneceği Şubat ayı öncesinde her yıl benzer sıkıntılar yaşanırdı. İlaç depoları ürünleri kısıtlı verirdi ancak bu yıl bu süreç çok farklı bir şekilde gelişti.
İlaç fiyatı için belirlenen 7.86 TL’lik euro kuru çok düşük kalınca ithalatçı firmalar ilaç ithal etmemeye başladı. Buna ek olarak, bazı yerli firmalar da kur farkından dolayı bazı yollar bularak yurt dışına ilaç kaçırmaya başladı. Bunu yapan büyük dağıtım firmaları. İhracatçı firmalar, eczaneler üzerinden ürünleri alıyor ve yurt dışına çıkarıyor.
"Hekimin reçetesine müdahale eder hale geldik"
Bu yüzden ilaç sıkıntısı had safhaya ulaşmış durumda. Kucağında ateşli çocuğuyla gelmiş aileye antibiyotik veremiyoruz. Artık hekimin reçetesine müdahale eder hale geldik. Bırakın muadilini, benzerini verelim diyoruz. Nöbetler felaket geçmeye başladı. Meslektaşlarımız nöbet tutmak istemiyor.
Ailelerle karşı karşıya geliyoruz. Şu anda bu sürecin tek mağduru çocuklar. Yarın öbür daha fazla hayati önem taşıyan ilaçlarla ilgili de sıkıntı yaşayacağız. Sağlık Bakanı, bürokratlarına talimat verse, tek tuşla bu bilgilere ulaşabilirler. Talimat versin, yarım saatte raporlar önünde olur."
"TİTCK’nın, ‘stratejik ürün’ kararı alması gerekiyor"
Aksaray Eczacı Odası Başkanı Fatih Özçifçi de, birçok yerli ilacın da kanuni olduğu söylenen şekillerle yurt dışına çıkarılabildiğine dikkat çekti.
Firmaların, ürünlerini belirli miktarda belirli sürelerle piyasaya sunduklarını, böylece ruhsatlarının askıya alınmadığını kaydeden Özçifçi, şunları söyledi: "TİTCK da bu ürünler için ‘stratejik ürün değildir’ dediği için ilacın büyük kısmı yurt dışına çıkarılabiliyor. TİTCK’nın bir an önce piyasada bulunamayan ilaçlarla ilgili ‘bu ürüne ihtiyaç var, yurt dışına çıkmaması gerekiyor’ demesi lazım. Biz bu sıkıntıları her toplantımızda gündeme getiriyoruz. Bugünlerde ilaç yokluğu hat safhada. Cumartesi günü tüm gün nöbetçiydim. En temel ilaçları, çocuklar için yazılan antibiyotiği bulamadık. Hastalar eczane eczane dolaşıp ilaç arıyor. Meslektaşlarımız, 10 gün sonraki nöbetin stresini yaşıyor. Sağlıkta şiddete dönüşmesinden endişe ediyoruz."
Koca: Süreğen bir sorun bulunmamaktadır
Bu arada Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise, ilaç sıkıntısı ile ilgili soruları yanıtladı. CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sağlık Bakanlığı'nın 2023 yılı bütçe görüşmeleri sırasında Bakan Koca’ya ilaç sıkıntısının sebeplerini sormuştu.
Bulut’a yazılı yanıt veren Koca, şu ifadeleri kullandı: "Ülkemizde son bir yılda piyasaya arz edilen ilaç sayısı kutu bazında bir önceki yıla nazaran yüzde 13.5 oranında artarak 2.6 milyar kutuya ulaşmış olup global düzeyde yaşanan tedarik sıkıntılarından farklı olarak ilaçların piyasaya arzında ülkemiz özelinde genele matuf ve süreğen bir sorun bulunmamaktadır."