YILDIZ YAZICIOĞLU Washington -T24
Küresel iş dünyasındaki yönetici sınıf yaşam tarzını takip eden Monocle Dergisi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 18 Ocak 2011 tarihinde resmen markalaştığını da atlamadı. Monocle, Erdoğan markasını okuyucularına duyururken, üst düzeyde popüler olmaya devam Başbakan'ın Atatürk'ü gölgede bırakması şeklindeki beklentiler içinse "pek olası değil" yorumunda bulunuyor.
Monocle Dergisi'nin Erdoğan markası değerlendirmesini okuyunca elbette ABD'de her köşe başında rastlanan Başkan Barack Obama markası akla geliyor. Açıkçası benim favorim, hafifçe dokunduğunuzda başını öne - arkaya doğru "evet-hayır" der gibi sallayan Obama bebeği... Yalnız Başkan Obama, Başbakan Erdoğan gibi piyasayı koklayamamış ki kendi adı, imzası ya da görüntüsünden marka geliri elde etmeyi planlayamamış. Başkanlık kampanyasındaki mavi-beyaz-kırmızı renklerindeki "O" harfi biçimindeki sembol, "tescilli marka" ancak "Yes, we can..." sloganı ya da Obama'ya ilişkin diğer hiçbir ürünün maddi kazancı Başkan'a yaramıyor. Obama bebeğini kaldırdığımda olduğu gibi neredeyse her türlü piyasa ürününde "Made in China (Çin malı)" ifadesi bulunuyor. Kısacası piyasadaki Obama markasından Çin'de üretim yaptıranlar kazanıyor gibi görünüyor.
Türkiye'de ise Başbakan Erdoğan'ın, "RTE" markası yaratması elbette Çin'de üzüntüye neden olmuştur ancak Monocle Dergisi, bu haberi ticari bakımdan herhangi bir patent hakkı koruması altında olmadığını belirttiği Atatürk markasıyla kıyaslayarak ele alıyor. Monocle, Erdoğan'ın ticari ürünlerle ilgili tedbir aldırdığı "RTE" imzasının aksine Atatürk'ün iphone kılıflarından anahtarlıklara görüntüsü ya da imzasıyla yer almaya devam ettiğini belirtiyor. "Marka ustaları" başlıklı haberde, Erdoğan'ın bu yılki seçimlerde de üst derecede popüleriteye sahip olmayı sürdüreceği ifade ediliyor. Erdoğan'ın üçüncü dönem hükümet olmayı hedeflediği belirtiliyor. Dergide, bu seçim sürecindeki "Erdoğan'ın politikada veya ticari piyasada Atatürk'ü gölgede bırakması" şekindeki yorum ve değerlendirmeleri işaret edilerek, "pek olası değil" ifadesini kullanıyor.
Özetle, Monocle Dergisi'nin, Erdoğan'ın 854 üründe ticari haklarını yasal garanti altına aldığı süreci ilginç bir şekilde Atatürk ile ilgili bir rekabet gibi vermesi dikkat çekiyor. Son olarak Washington'dan not düşelim ki ABD'de Obama, ülkeyi kuran isimlerden ilk başkan George Washington ile böyle "politik ya da ticari bakımdan gölgelemek" gibi ifadelerle kıyaslanmıyor.