T24 Dış haberler
Mısır'da geçen hafta sonu başlayan hükümet karşıtı protestolar dün devam etti. Birçok kentte protestocuların sokağa çıkmasına rağmen eylem çağrısı yapan eski müteahhit Muhammed Ali'nin talep ettiği milyonluk sayının çok gerisinde kalındı.
Al Jazeera'nın aktardığına göre cuma namazından sonra sokağa çıkan protestocular, Abdülfettah es Sisi hükümetine karşı sloganlar attı ve istifa çağrısında bulundu. Reuters'ın aktardığına göre Giza bölgesinde eylem düzenleyen bin kişilik bir gruba "Sisi istifa et" diye slogan atmalarının ardından polis biber gazıyla müdahale etti.
The Washington Post'un aktardığına göre alınan ağır güvenlik önlemlerinin ardından bu cuma sokağa çıkan protestocularda azalma görüldü. Özellikle başkent Kahire'de polisin her ana caddede nöbet tutup arabaların içini kontrol ettiği ve yayalara kimlik kontrolü yapıldığı bildirildi. Gize ve Kahire'de polisin protesto düzenleyen grupları dağıttığı belirtildi.
Eylemcileri önlemek amacıyla 2011 ve 2013 Mısır protestolarının merkezi kabul edilen Tahrir meydanı trafiğe kapatıldı. Bölgeye giden yolların da kesildiği ve metro istasyonlarının kapatıldığı aktarıldı.
Askeri bir darbe yoluyla yönetime gelen Sisi ve müttefiklerine destek veren bir grup da İskenderiye'de sokağa çıktı.
Sisi dün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için gittiği New York'tan Kahire'ye geri dönmüştü. Sisi yaptığı ilk açıklamada protestoların büyütüldüğünü ve endişe duyulacak bir durum olmadığını belirtmişti.
Protestolar neden başladı?
2016'da Mısır'ın IMF'den aldığı borçtan sonra Sisi hükümeti ekonomide "kemer sıkma" politikaları uygulamaya başladı. Yükselen fiyatlar Mısır halkı tarafından tepkiyle karşılandı. Haziran ayının resmi verilerine göre her üç Mısırlı'dan biri günde 1.40 dolar olan yoksulluk sınırının altından yaşıyor.
Mısırı'ın sandık ile seçilen ancak daha sonra Sisi önderliğindeki darbe ile devrilen Muhammed Mursi'nin müttefiklerden, sürgünde yaşayan iş insanı Muhammed Ali, bu ay başında başlayarak hükümet karşıtı videolar yayımladı. Videolarda sıklıkla Mısır halkı yoksulluk içinde yaşarken Sisi ve müttefiklerinin lüks içinde yaşadığı belirtiliyor. Muhammed Ali, geçen cuma yayınladığı videoda insanları sokağa çağırdı. Geçen hafta yayınlanan videoda ise Ali dün için "Milyon kişilik yürüyüş" çağrısında bulundu ve protestocuların Mısır'ın bütün meydanlarını doldurması gerektiğini ifade etti.
Sisi hükümetinin muhaliflere baskı uyguladığı biliniyor. 2013'ten bu yana binlerce Mursi destekçisi, laiklik çağrısı yapan aktivistler ve popüler 'blogger'lar gözaltına alındı.
2011 Mısır devrimi
Tunus'ta başlayan "Arap Baharı" 25 Ocak 2011'de Mısır'a sıçramıştı. Mısır'ın neredeyse tüm kentlerinde milyonlarca protestocu "Ekmek, özgürlük, sosyal eşitlik" gibi sloganlar atarak sokaklara çıktı. Güvenlik güçlerinin sert müdahaleleriyle karşılaşan protestocular Cumhurbaşkanı Husnü Mübarek'in istifasını talep etti. Protestolar sonucunda 11 Şubat 2011'de Mübarek istifa etti. İki hafta üç gün süren eylemlerde en az 846 kişi öldürüldü ve 6 binden fazla insan yaralandı. Mübarek'in istifasından kısa süre sonra hükümeti devralan ve 2012'deki seçimlere kadar devam eden Mısır Silahlı Kuvvetler Yüksek Şurası, protestocuların talebi karşısında parlamento ve anayasayı feshetti.
2012'de kendisinin de içinde bulunduğu hareket olan Müslüman Kardeşler tarafından desteklenen Mursi, Mısır'da yapılan ilk demokratik seçimlerde ikinci turda cumhurbaşkanı seçildi.
Haziran 2013'te Mursi'ye karşı protestolar düzenlenmeye başladı. Ordu protestocular ile hükümete uzlaşmaları için 48 saat verdi. Milyonlarca kişinin katıldığı eylemler sonrasında 3 Temmuz 2013'te Genelkurmay Başkanı Sisi önderliğindeki ordu bir askeri darbe düzenleyerek Mursi'yi devirdi.