T24 Dış Haberler
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri Deniz Albay Zeki Aktürk, Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü'nün, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Pile-Yiğitler yolu inşaatına yönelik müdahalesini ve tek taraflı tutumunu kınadıklarını belirtti. Deniz Albay Aktürk, "Garantör devlet olarak uluslararası anlaşmalar ve uluslararası hukuktan kaynaklanan meşru haklar çerçevesinde geçmişte olduğu gibi bugün de Kıbrıslı kardeşlerimizin yanında olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz" dedi.
Deniz Albay Aktürk, bakanlıktaki basın bilgilendirme toplantısında açıklamalarda bulundu. Toplantının gündemleri arasında Pile-Yiğitler yolu inşaatına yönelik BM Barış Gücü müdahalesi ve Rusya'nın Tahıl Girişimi'nden tek taraflı çekilmesinin ardından tırmanan Karadeniz gerginliği vardı.
"Tek taraflı tutumu kınıyoruz"
Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü'nün, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Pile-Yiğitler Yolu inşaatına yönelik müdahalesi ve ardından gelen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi açıklamasını değerlendiren Deniz Albay Aktürk, şunları kaydetti:
"Ülkemiz, tüm sorunların uluslararası hukuka, iyi komşuluk ilişkilerine ve müttefiklik ruhuna uygun, barışçıl metotlarla, karşılıklı saygı ve diyalog yoluyla çözülmesinden yanadır ve bunun için büyük çaba harcamaktadır. 18 Ağustos'ta Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin egemenlik alanında bulunan Pile-Yiğitler yol inşasına Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü tarafından yapılan, Barış Gücü'nün tarafsızlığıyla çelişen, çözümsüzlüğü körükleyen kabul edilemez müdahaleyi ve tek taraflı tutumu şiddetle kınıyor, garantör devlet olarak uluslararası anlaşmalar ve uluslararası hukuktan kaynaklanan meşru haklar çerçevesinde geçmişte olduğu gibi bugün de Kıbrıslı kardeşlerimizin yanında olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz."
"Yolun yapımına ilişkin inşaatın devam edip etmeyeceğine KKTC karar verecek
Öte yandan MSB kaynakları, bir soru üzerine, Pile-Yiğitler yolu çalışmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
KKTC vatandaşlarının, Türkler ve Rumların birlikte yaşadığı Pile Köyü'ne gitmek için İngiliz üssünden geçmek zorunda kaldığını, bunun da sıkıntılara neden olduğunu belirten kaynaklar, Güney Kıbrıs Yönetimi'nin 2004'te aynı bölgede yaptığı yol çalışmasına BM'nin itirazının olmadığına, ancak 2001'den bu yana yapılmak istenen Pile-Yiğitler Yolu'na müdahale ettiklerine dikkat çekti.
Bakanlık kaynakları, "BM Barış Gücü'nün Rumların yaptığı yola hiçbir şey dememesine rağmen Pile-Yiğitler yoluna müdahale etmesi BM'nin tarafsızlık ilkesine aykırı bir durumdur. Bunu şiddetle kınıyoruz. Yolun yapımına ilişkin inşaatın devam edip etmeyeceğinin kararını da KKTC verecek" ifadelerini kullandı.
BM Güvenlik Kurulu, yol çalışmasını "adadaki statükonun ihlali" olarak nitelendirmiş ve "BM Barış Gücü mensuplarına yapılan saldırıyı" kınadığını belirtmişti.
Dışişleri Bakanlığı da BM Güvenlik Kurulu'nun açıklamasına tepki göstermişti. Bakanlık açıklamasında, "Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) KKTC topraklarında inşa edilmekte olan Pile-Yiğitler yoluna ilişkin basın açıklaması arazideki gerçeklerden tamamıyla kopuktur. Pile-Yiğiter yolunun inşası insani bir projedir. BM Barış Gücü askerlerince yapılan fiziki müdahale gerginliğin sebebi olmuştur" denilmişti.
TIKLAYIN | Dışişleri'nden BMGK'nın "KKTC" tepkisine yanıt: Gerilime BM Barış Gücü'nün müdahalesi sebep olmuştur
"Karadeniz'de Montrö ile kurulan statüko korunmalı"
Deniz Albay Aktürk, Rusya tarafından tek taraflı durdurulan Tahıl Girişimi'nin devamına yönelik ise BM, Rusya ve Ukrayna yetkilileri ile temasların, Dışişleri Bakanlığı'yla koordineli olarak devam ettiğini söyledi. Deniz Albay Aktürk, "Ayrıca huzur denizi olarak anılan Karadeniz'de başından beri, kıyıdaş ülkelerin barış, diyalog, huzur ve refah içinde yaşamasından yana olduğumuzu dile getiriyor, mevcut güvenlik dengesinin 'bölgesel sahiplik ilkesi' çerçevesinde sürdürülmesi ve şu ana kadar tarafsız, adil ve itidalli şekilde uyguladığımız Montrö Sözleşmesi ile kurulan statükonun korunması gerektiğine inanıyoruz" dedi.
"Tahıl Girişimi'nin dörtlü olarak devam etmesinden yanayız"
Ukrayna'dan yola çıkan bir geminin İstanbul'a ulaştığı belirtilerek, tahıl sevkiyatı için yeni bir güzergâh oluşup oluşmadığının ve "Rusya'nın, Türkiye ve Katar'la üçlü mekanizma teklif ettiği" iddialarının sorulması üzerine ise bakanlık kaynakları, şunları kaydetti:
"Tahıl Girişimi ile ilgili bizim duruşumuz net. Daha önce başarısı, faydası ispatlanmış Tahıl Girişimi'nin dörtlü olarak devam etmesinden yanayız. Bunun dışındaki alternatiflerin şu anda gündemimizde olmadığını hep ifade ettik. Ukrayna geçen hafta inisiyatif alarak bir gemisini yola çıkardı. İstanbul Boğazı'na kadar güvenli şekilde gelmiş ticari gemilerin boğazlardan geçmesi için herhangi bir engel söz konusu değil. Burada önemli olan çatışma ortamından bu gemilerin emniyetli şekilde boğaza kadar gelmeleri. Şu ana kadar da başka bir gemi çıkışı olmadı. Bunun alternatif bir yol olabilmesi için sürekli hale gelmesi lazım. Rusya'nın bundan sonra çıkacak gemilere karşı tavrının ne olacağını kimse bilmiyor. Onun için Tahıl Girişimi'nin dörtlü olarak devamından yana olduğumuzu tekrar ifade edelim."