Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Türk ordusunun hava güçlerinin Musul operasyonuna katılımı konusunda koalisyon güçleriyle mutabakata varıldığını söyledi.
İtalya'nın başkenti Roma'daki Güneydoğu Avrupa Savunma Bakanları Toplantısı'na katılan Işık, Türkiye'nin Roma Büyükelçiliği'nde gazetecilere açıklamalarda bulundu. Doğan Haber Ajansı (DHA) İtalya Temsilcisi Esma Çakır'ın haberine göre, Işık, Türkiye'nin Musul operasyonuna katılıp katılmayacağı sorusuna, "Musul operasyonuna hava unsurlarımızın katılması yönünde koalisyon güçleriyle mutabakata vardık" yanıtını verdi.
İlerleyen günlerde Fransa'nın başkenti Paris'te yapılacak ve Türkiye'nin de davet edildiği Musul toplantısıyla ilgili bir soru üzerine ise Işık, "Musul'daki gelişmelerde ve toplantılarda Türkiye'nin bulunması tabiidir. Türkiye olmadan Musul'un geleceğine ilişkin karar almak mümkün değil" dedi.
Başbakan Binali Yıldırım, gün içinde AKP Grup Toplantısı'ndaki konuşmasında Musul'un Operasyonu'na Türk jetlerinin de katıldığını belirtmişti.
Yıldırım ilerleyen saatlerde ise bu sözlerine "İcap edince olacak zaten. Prensip olarak koalisyonun içinde olmasında mutabakat var" diyerek açıklama getirmişti.
Grup toplantısından sonra bir gazetecinin kendisine, "Grup konuşmanızdaki ifadelerinizden şu an uçaklarımız operasyonun içindeymiş gibi anlaşıldı" demesi üzerine Yıldırım, "İcap edince olacak zaten. Prensip olarak koalisyonun içinde olmasında mutabakat var" ifadesini kullandı.
Yıldırım, "Henüz yer almadı değil mi?" sorusu üzerine, "Oradaki operasyonların detayını bilmiyorum tabii ama önemli olan koalisyonun içinde olmak" karşılığını verdi.
Öte yandan, Musul'un IŞİD'den temizlenmesinin ardından şehirde istikrarın nasıl tesis edileceği konusunda Fransa'nın başkenti Paris'te bir toplantı düzenleneceği açıklandı.
Perşembe günü düzenlenecek toplantıya Fransa'nın yanı sıra Irak başkanlık edecek. Toplantıya davet edilen ülkeler ise ABD, Türkiye, İngiltere ve Suudi Arabistan.
Ülkeler dışişleri bakanları düzeyinde temsil edilecekler.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Marc Ayrault, "Zaman kaybedemeyiz. Musul özgürleştirildikten sonra ne olacak? Uzun vadeli istikrarı sağlayacak bir yönetime ihtiyaç var" diye konuştu.
Erdoğan, "Arazideki mücadelede Türkiye de olacak" demişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Benim burada tarihi sorumluluğum, mesuliyetim var ve biz burada olacağız. Hem arazide olacağız hem de masada olacağız. Diplomatik görüşmeler sürüyor. Araziye yönelik hazırlığımız devam ediyor" demişti.
Başbakan: Bizimkiler de yer alacak
AKP grup toplantısında “Operasyonda bizim hava kuvvetlerimiz de yer aldı. 'Musul'da Türkiye'nin işi yok' diyenler, cevabını almıştır” diyen Başbakan Binali Yıldırım, toplantı çıkışında "Şu an oradaki operasyonların detayını bilmiyorum" demişti.
Şimdiye kadar neler oldu?
IŞİD'in direniş görmeden ele geçirdiği ve yaklaşık 2 yıldır hakimiyeti altında tuttuğu Musul'un terör milisinden kurtarılması için çoktandır hazırlığının yapıldığı operasyon 16 Ekim'in gece saatlerinde başladı. Operasyona Irak ordusuyla birlikte peşmerge güçleri, Şii ve Sünni milisler de katılıyor. Üç ayrı merkezden yönetilen operasyonun ana üssünün Kuveyt olduğu belirtiliyor. Irak'ta da farklı harekât merkezleri bulunuyor. Bağdat'ta ise Irak Başbakanı İbadi'nin de operasyonu takip ettiği ortak harekât merkezi var. Yetkililer, Peşmerge güçleriyle eş güdümü sağlamak için Erbil'de de bir üs olduğunu ifade ediyor. Mahmur'da ise Ninova Kurtarma Harekât Merkezi bulunuyor.
İlk açıklama İbadi'den
Operasyonu, gece yarısı saat 05.30 sularında Irak Başbakanı Haydar el-İbadi canlı yayında yaptığı açıklamayla duyurdu. İbadi, harekâta kent merkezine sadece ordu ve polis güçlerinin gireceğini söyledi. Amerikan yönetimi de terör milisiyle mücadelede önemli bir aşamaya gelindiği, Musul'un kurtarılması halinde IŞİD'in Irak'taki askeri yenilgisinin kaçınılmaz olacağını belirtti.
Saat saat operasyondan detaylar...
Operasyona saat 16 Ekim 01.30'da start verildi. 4 saat sonra 5.30'da peşmerge güçleri, Musul yakınlarındaki IŞİD kontrolündeki köylere doğru havan atışına başladı. Musul yakınlarındaki köylerden, IŞİD militanları peşmergelere ağır silahlarla karşılık verdi. Eski Musul Valisi Nuceyfi, Türk askerinin Irak ile kriz yaşanmasına sebep olan Başika kampında eğittiği 2 bin kadar Sünni askerin de operasyona katıldığını söyledi. Öte yandan Musul'un 3 taraftan kuşatılarak kentin batı kapısı açık bırakıldı. IŞİD militanlarının Suriye'ye doğru kaçması bekleniyor. Anadolu Ajansı, 8 köyün IŞİD'den alındığını duyurdu. Musul'da 1.5 milyon sivil olduğu tahmin edilirken bu sivilerin çatışmaların ortasında kalmasından endişe ediliyor.
"Zafer vakti"
Irak devlet televizyonunun canlı yayınında konuşan Irak Başbakanı İbadi, "Zafer vakti geldi ve Musul'un özgürleştirilmesi için operasyon başladı" dedi.
İbadi, operasyon kapsamında Musul'a sadece Irak ordusu ve polis güçlerinin gireceğini belirtti. Buna rağmen bölgeden gelen bilgilere göre operasyona Peşmerge güçleri de katılıyor.
IKBY: Operasyona 4 bin Peşmerge katılıyor
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Peşmerge Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, saat 04.00 itibarıyla Musul'un doğusundaki Hazır Cephesi'nde Peşmergenin, güneydeki Güver ve Geyyara cephelerinde ise Irak ordusunun IŞİD'e yönelik harekete geçtiği belirtildi.
Peşmerge ve ABD topçu birlikleri vuruyor
Musul kent merkezinin 40 kilometre doğusunda bulunan Hazer Cephesi'ndeki Zerdek Dağı ve Hasanşam köyüne konuşlanan Peşmergeler ve ABD topçu birlikleri, IŞİD hedeflerini karadan vuruyor. Operasyonda öncü gücün Peşmergeler olduğu görüldü. Irak ordusunun Peşmerge'nin açtığı alanda arkadan ilerleyeceği ifade edildi. Operasyonda ilk hedefin Musul'a bağlı Hamdani'ye ve Karakuş ilçelerinin IŞİD'den alınması olduğu kaydedildi.
IŞİD'in peşmergeye yönelik intihar saldırısı canlı yayından izlendi
Musul’un Hazır Cephesi’nin Şakuli köyünde, IŞİD’lilerin bomba yüklü aracı peşmerge ve Rûdaw ekibine 50 metre mesafede infilak etti. IŞİD, öğlen saatlerinde Musul’a 12 kilometre mesafede bulunan Şakuli köyü yakınlarındaki Peşmerge Birliği’ne bomba yüklü araçla saldırdı. Peşmerge Güçleri, örgütün 50 metre mesafedeki bombalı aracını Milan füzeleriyle imha etti. Saldırı anı, Rûdaw kameraları tarafından an be an kaydedildi. Rûdaw muhabiri Hevidar Ahmed, söz konusu saldırıda peşmerge ve Rûdaw çalışanlarının herhangi bir kayıp vermediğini bildirdi.
5 Peşmerge hayatını kaybetti
Musul operasyonunda 3 cepheden IŞİD ile savaşarak Musul kent merkezine doğru ilerleyen ve 8 köyü IŞİD'ten alan Peşmerge güçlerinden şimdiye kadar 5 Peşmergenin yaşamını yitirdiği, 10 Peşmergenin de yaralandığı belirtildi.
"Tuzaklanan bombalar temizleniyor"
Yaralanan Peşmergeler Erbil'deki hastanelerde tedavi altına alınırken, Peşmerge Güçleri 70'inci Birlikleri Komutanı Şeyh Cafer Şeyh Mustafa, bugün için yapılan planın başarılı bir şekilde tamamlandığını açıkladı. Mustafa, "8 köyün kontrolünü öngören plan başarıyla tamamlandı. Kaybımız, elde ettiğimiz başarılara kıyasla çok az. 40 kilometrekarelik alan IŞİD'den temizlendi. Kontrol sağlanan bölgelerde bombalı tuzaklar temizleniyor" dedi.
Musul operasyonunu yöneten ekibin içerisinde yer alan Amerika'nın 101'inci Hava İndirme Tümeni Komutanı General Gary Volesky ise, sosyal medya hesabında, "Irak güvenlik güçleri Musul'u IŞİD'ten geri almak için taarruz başlattı. Koalisyon uçak ve topçu birlikleri IŞİD'i vurmaya devam ediyor" mesajı paylaştı.
9 bombalı araç ile Peşmergeler'e saldırmak istediler
Musul'un Hazır Cephesi'nde bomba yüklü araçlarla saldırıya geçen IŞİD'liler, koalisyona ait savaş uçakları ve Peşmerge tarafından imha edildi. 1 bombalı araç Peşmergenin attığı katyuşu füzesi ile imha edilirken, Küçük Bedene köyünde, Peşmerge konvoyuna doğru ilerleyen bomba yüklü ve zırhlı olan 8 araç ise koalisyon uçaklarınca havadan bombalanarak imha edildi. Hazır Cephesi'nden Peşmerge güçlerinin Basehre köyünde kontrolü sağladığı ve Şeyh Amir ve Büyük Bedene köylerinin çevrelerini de sardığını aktardı. Söz konusu köylerde şiddetli çatışmalar yaşanırken, operasyonun Hazır cephesinde belirlenen şekilde devam ettiği belirtildi.
IŞİD ham petrolü ateşe verdi
Bu arada IŞİD militanlarının, koalisyon uçaklarının görüş alanını daraltmak için lastikler yaktığı ve hendeklere doldurulan ham petrolü ateşe verdiği belirtildi. Bu nedenle Musul'a yakın bölgelerde gökyüzünde simsiyah bulutların oluşması dikkati çekti.
Operasyon öncesi görüşme
Hürriyet'in haberine göre, Musul Operasyonun başlamasından çok kısa bir süre önce Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, ABD’nin başkenti Washington’da ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ile görüştü.
Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği rezidansında Orgeneral Akar’ı ziyaret eden Dunford ile Akar arasındaki görüşme iki saate yakın sürdü.
Genelkurmay Başkanlığından, iki ülke genelkurmay başkanlarının görüşmesinde Suriye ve Irak’ta devam eden harekatlar konusunda bilgi ve görüş alışverişinde bulunduğu açıklaması yapıldı.
Açıklamada, Irak’ta kısa süre içinde başlaması beklenen Musul operasyonun da ele aldığı belirtilerek, “Görüşmede Musul Harekatı da gündeme gelmiş ve Musul Harekatı'nda sivillerin zarar görmemesi konusu özellikle vurgulanmıştır” ifadesi kullanıldı.
Peşmerge Mahmur'da
Peşmerge güçleri de operasyona katılmak için Kerkük kentinden yola çıkarak, Musul'un Mahmur ilçesinde konuşlandı.
Musul'un kuzey, doğu ve güney bölgelerinde Peşmerge'nin 5'e yakın cephesi var.
Söz konusu bölgelerde Peşmergelerin yanı sıra Irak ordusu, Türk askerleri tarafından eğitilen Ninova Muhafızları da cephelere konuşlanmış durumda. Hazır Cephesi'ndeki gazetecilerin görüntü almasına izin verilmedi.
"Aşiret reisleri dört gözle bekliyor"
Eski Musul Valisi ve Ninova Muhafızları Komutanı Esil Nuceyfi, terör örgütü IŞİD'in elinde tuttuğu Musul'un geri alınmasının kolaylaştırılması için kent merkezindeki aşiret reisleriyle güçlü iş birliği ve koordinasyonun sağlandığını belirtti.
Nuceyfi, "DAEŞ'in hakimiyeti altında 2 yıldan uzun süredir yaşayan aşiret reisleri operasyonun başlamasını dört gözle bekliyor" dedi. Esil Nuceyfi, kent içerisinde, IŞİD'in hedef alınması ve örgütün zayıflatılması için gizli birliklerin kurulduğunu da belirtti.
Aşamalı operasyon
Eski Musul Valisi, operasyonun birkaç aşamadan oluşacağını da söyledi. Buna göre ilk etapta , kentin güney, doğu ve kuzey bölgelerindeki Peşmerge güçleriyle Irak ordusu ortak hareket ederek, kent çevresindeki Tilkef, Hemdaniye ilçeleriyle, Bertilla ve Başika kasabalarını kurtaracak.
"İki hafta sürebilir"
Nuceyfi, kent çevresindeki bölgelerin geri alınmasının iki hafta sürebileceğini belirtti. Esil Nuceyfi, "Eğer kent merkezine girecek güçler, Musul sakinleri tarafından benimsenirlerse, operasyon kısa bir süre içerisinde başarılı bir şekilde tamamlanır" dedi.
ABD: Irak'taki ortaklarımız Irak'ı IŞİD vahşetinden kurtaracaktır
ABD Başkanı Barack Obama'nın IŞİD ile Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk, Musul operasyonla ilgili sosyal medya hesabından önemli açıklamalarda bulundu. ABD'den gelen ilk açıklamada dikkat çeken detaylar ise Türk askerlerinin eğittiği Ninova Gönüllüleri'ne başarılar dilemesi ve ABD'nin de operasyonda yer aldığını belirten mesajları oldu. ABD, operasyonun ilerleyen saatlerinde ikinci bir açıklama yaparak, "Irak'taki ortaklarımız Irak'ı IŞİD vahşetinden kurtaracaktır" ifadesini kullandı.
ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, Musul’u IŞİD'den geri alınmasına yönelik operasyonunun, örgütün kalıcı olarak yenilgiye uğratılmasına yönelik kampanyanın dönüm noktası olduğunu belirtti.
BM: 100 bin kişi Türkiye'ye sığınabilir
Birleşmiş Milletler (BM), operasyonun doğuracağı sonuçlara dair, "100 bin kişinin Türkiye'ye ve Suriye'ye sığınabileceğini" açıkladı.
Fransa, Musul operasyonu için Kıbrıs'ta
Fransız uçak gemisi Charles De Gaulle Limasol limanına giriş yaptı. Avrupa’nın en büyük uçak gemisi olan Charles De Gaulle, 2000 kişilik mürettebatı ile Kıbrıs’a demirledi. Charles De Gaulle, uçak gemisine iniş yapabilen ve yakıt ikmali yaptıktan sonra hemen uçuşa kalkabilen 24 adet Rafale bombardıman uçağı, 2 adet Hawkeye nakliye uçağı, 1 adet Maritime deniz karakol uçağı ve 4 helikopter ile donanmış olarak 20 Eylül’de Güney Fransa’nın Akdeniz kıyısındaki liman kenti olan Toulon’dan yola çıkmıştı.
Akar mevkidaşı ile görüştü
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, ABD'nin başkenti Washington'da ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ile görüştü. Türkiye Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada "Görüşmede Musul harekâtı da gündeme gelmiş ve Musul harekatında sivillerin zarar görmemesi konusu özellikle vurgulanmıştır" ifadesi kullanıldı.
Musul Barajı'nın yıkılma tehlikesi
IŞİD'in elindeki Musul'u geri almaya yönelik operasyonunun başlamasının ardından büyük bir tehlike de ortaya çıktı. Sürekli erozyona uğrayan bir zemin üzerine kurulu olan Musul Barajı'na bir zarar gelmesi durumunda bölgedeki tüm dengeler altı üst olabilir. Öte yandan operasyonun seyrine göre, IŞİD'in Irak'ın en büyük barajı olan Musul Barajı'nı yıkabileceği de belirtildi.
Türkmen Cephesi operasyon için beklemede
Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşad Salihi, Musul operasyonunda 500 kişilik Türkmen ordusunun hazır olduğunu söyledi. Salihi, "Siz de biliyorsunuz sürekli Türkmenlerin bu gibi güçlerden merkezi hükümet uzak tuttu yine de bizim oradan bulunan Türkmenlerimiz 500 kişilik Başika tarafından buna hazırdılar. Bunun dışında yine aşiret güçlerimiz de olacaktır. Gönül ister ki bundan daha fazla sayımız olsun, gönüllü olarak kendi kendimizi eğiterek Türkiye'nin de desteği olmuştur" dedi.
Askeri sevkiyat yapılmıştı
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani, Musul operasyonu hazırlıklarının tamamlandığını açıklamış ve bu operasyonun Kürdistan Bölgesi için devasa önem taşıdığını ifade etmişti.
Erdoğan, "Bildiğimizi okuyacağız" demişti
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, "Nasıl Cerablus’ta katıldıysak, Rayi’de katıldıysak, Musul’da yapılacak operasyonlara da katılacağız" demiş, "İşgalci Türk askeri Başika'dan çekilsin" çağrısı yapan Irak Başbakanı Haydar el İbadi'ye seslenerek, "Sen benim kalitemde, kıratımda, seviyemde değilsin, haddini bil. Musul'da biz bildiğimizi okuyacağız" ifadelerini kullanmıştı.
"Bu Iraklıların savaşı"
Musul harekatına ilişkin konuşan ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Peter Cook, "Sünni güçler de kritik bir rol oynamaktadır. Uzun sürecek bir mücadele olması bekleniyor. Ancak şu ana kadar hedeflere ulaşıldığı görünüyor" dedi.
Cook şunları ifade etti:
"Bu Iraklıların operasyonu, liderlik rolünde onlar var. Irak'ta 5 bin Amerikan askeri var. Hepsi de DAEŞ'e karşı orada bulunuyorlar. ABD askerlerinin ayrıntılı görevlendirmesi yapılacak. ABD Özel Kuvvetleri operasyonel güçlere destek verdi."