Milliyet yazarı Mehmet Tezkan, Türkiye’de parlamenter sistemi sona erdiren ‘cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’nin yüzde 51.4 "evet" oyuyla kabul edilmesine ilişkin olarak "Referandumun siyaseten kaybedeni yok mu diyeceksiniz. Vardı, MHP" dedi. "Erzurum hariç, MHP’nin güçlü olduğu bütün illerde hayır oyu çıktı" diyen Tezkan, "Örnek Adana. Örnek Balıkesir. Sonuç şu. MHP’nin genel merkezi 'evet' dedi. MHP’nin tabanının yüzde 80’i hayır oyu verdi. MHP’yi zor günler bekliyor" ifadesini kullandı.
Mehmet Tezkan'ın "Referandumun siyasi sonucu" başlığıyla yayımlanan (17 Nisan 2017) yazısı şöyle:
Sürpriz yok..
Sonuç kafa kafaya olur deniyordu..
Oldu..
Kazanan kıl payı kazanır deniyordu..
Evet yüzde 50’yi kıl payı geçti..
Güneydoğu’dan hayır çıkması, Trakya, Ege ve Akdeniz’in hayır demesi bekleniyordu; beklenenin üzerinde hayır çıktı..
Karadeniz’in evet demesi bekleniyordu..
Evet dendi..
İç Anadolu’nun büyük çoğunlukla evete mührü basması tahmin ediliyordu..
Tahmin edilen oldu...
***
Gelelim üç büyük kente..
İzmir hayır diyecekti; dedi..
Ankara’dan evet çıkması bekleniyordu; tersi oldu; hayır dedi..
İstanbul başa baştı.. Hayır ağır bastı..
Adana da sürpriz yaptı.. Evetçi gibi duruyordu; hayırcı oldu..
Türkiye’nin büyük illerinden hayır oyu çıktı..
Siyaset sosyolojisi açısından üzerinde çok durulması gereken bir konu..
***
Çıkan sonucu nasıl yorumlamalı?
Sonucun kıl payı çıkması Türkiye’yi rahatlatmadı.. 2.5 yıl sürecek zorlu bir sürece soktu.. Anayasa değişikliği 2019’un kasım ayında yapılacak seçimlerle yürürlüğe girecek..
Türkiye’nin yeni siyasi fotoğrafı 2.5 yıl duvarda asılı kalacak..
Türkiye o fotoğrafla yoluna devam edecek..
***
Partiler cephesinden bakarsak..
Görünen o ki iktidar partisi seçmenini tutmuş.. Kuvvetli olduğu bölgelerde yine kuvvetli.. Seçmenini konsolide etmiş..
İstanbul’da kaybı var.. Muhafazakâr Kürt seçmenini ikna edememiş gibi görünüyor..
Muhafazakâr Kürtler hayır demiş!..
Ancak.. Güneydoğu’da hayır çıkmasına rağmen AKP’ye yaslanan seçmende artış görülüyor..
Bir de kent merkezlerinden, genç seçmenden yeterli oyu alamadığı söyleniyor..
Bu da sosyolojik açıdan incelenmesi gereken bi durum..
***
CHP referandumdan moralli çıktı.. Kendi seçmeni dışındaki seçmeni de harekete geçirdi; hayırda buluşurdu.. Mobilize etti, sandığa götürdü, heyecanlandırdı..
Hayır cephesinin liderliğini üstlendi.. Parti olarak referandumun galibiydi..
***
HDP de amacına ulaştı.. İstediğini fazlasıyla aldı.. Seçmen desteğini kaybetmediğini gösterdi.. HDP’nin iki eş genel başkanı da hapiste.. Belediye başkanları da öyle.. Kampanyalarını yürütecek kimseleri yoktu desek abartmış olmayız..
Yine de Güneydoğu’dan hayır oyu çıktı.. HDP seçmeni partisinin arkasında durdu..
***
Referandumun siyaseten kaybedeni yok mu diyeceksiniz?
Vardı..
MHP..
Erzurum hariç, MHP’nin güçlü olduğu bütün illerde hayır oyu çıktı.. Örnek Adana.. Örnek Balıkesir..
Sonuç şu..
MHP’nin genel merkezi evet dedi..
MHP’nin tabanının yüzde 80’i hayır oyu verdi..
MHP’yi zor günler bekliyor..
***
Siyaset bugünden itibaren başka faza geçti.. Kulvar değiştirdi.. 2019’a odaklandı..