Ekonomi

Merkez Bankası'ndan dolara bir günde üç müdahale

Merkez Bankası, 2 lira sınırına dayanan dolara karşı dalga kıran olarak yeniden 'zorunlu karşılık oranı'nı kullandı.

05 Ekim 2011 03:00

T24 - Merkez Bankası yabancı para zorunlu karşılık oranlarında indirime gitti. Kararla piyasaya yaklaşık 1.3 milyar dolar likidite sağlanacak. MB, ikinci bir hamleyle 1.3 milyar dolarlık döviz satış ihalesi açtığını duyurdu. Merkez Bankası Türk lirası yükümlülükleri için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yabancı para olarak tutulabilecek kısmına ilişkin üst sınırı yüzde 10’dan yüzde 20’ye yükseltti. Merkez Bankası'nın aldığı bu kararların ardından sabah saatlerinde 1.90 lira seviyesinde seyreden dolar, 1,87 lira seviyelerine geriledi.





Son günlerde yükselen dolara karşı Merkez Bankası'ndan üç hamle birden geldi.

1 - Bankalara yüzde 20 'rezerv' sınırı


TCMB’den yapılan duyuruda, 12 Eylül 2011 tarihinde alınan kararlar doğrultusunda bankacılık sisteminin Türk lirası likidite ihtiyacını daha kalıcı bir yöntemle ve daha düşük bir maliyetle karşılayabilmesi ve aynı zamanda TCMB’nin döviz rezervlerinin desteklenmesi amacıyla sınırın yüzde 20’ye yükseltildiği belirtildi.


Mevcut verilere göre, söz konusu imkânın tamamının kullanılması halinde döviz rezervlerinin 3,6 milyar dolar artacağı ifade edilen duyuruya göre, söz konusu değişiklik 30 Eylül 2011 tarihli yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacak ve tanınan bu ilave imkan çerçevesinde hesaplanan zorunlu karşılıklar 14 Ekim 2011 tarihi itibarıyla tesis edilmeye başlanacak.

16 Eylül’den bu yana uygulanıyordu


Türk Lirası yükümlülükler için tutulması gereken zorunlu karşılıkların en fazla yüzde 10’unun dolar ve avro cinsinden tutulabileceğini ilişkin Merkez Bankasının Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği, Resmi Gazete’nin 12 eylül tarihli sayısında yayımlanmıştı. Tebliğ’in söz konusu maddesi 16 Eylül tarihinde yürürlüğe girmişti.



2 - Zorunlu karşılık oranları düştü



Merkez Bankası piyasaya döviz likiditesi sağlamak ve bankacılık sisteminin yabancı para yükümlülüklerinin vadelerinin uzamasını teşvik etmek amacıyla yabancı para zorunlu karşılık oranlarında indirime gittiğini açıkladı.


Para Piyasası Kurulu, 4 Ağustos 2011 tarihinde yaptığı ara toplantıda gerek duyulması halinde uygun görülecek araç ve yöntemlerle piyasaya döviz likiditesi sağlanması konusunda mutabık kalındığını bildirmişti.


Merkez Bankası'nın değişiklikleri şöyle: "Yabancı para zorunlu karşılıklar indirildi. Vadesiz, ihbarlı DTH, yabancı para özel cari hesap ile 1 yıla kadar vadeli DTH'da zorunlu karşılık yüzde 11.5'ten yüzde 11'e indirildi. 1 yıl ve daha uzun vadeli DTH, yabancı para katılma hesapları, birikimli DTH ve YP katılma hesapları ZK'ları yüzde 9.5'ten yüzde 9'a indirildi. 1 yıla kadar vadeli diğer yükümlülüklerde ZK yüzde 11.5'ten yüzde 11'e çekildi. 3 yıla kadar vadeli diğer yükümlülüklerde ZK yüzde 9.5'ten yüzde 9'a indirildi. 3 yıldan uzun vadeli diğer yükümlülüklerde ZK yüzde 8.5'ten yüzde 6'ya düşürüldü.


Piyasaya bu kararla yaklaşık 1.3 milyar dolar likidite sağlanmış olacak. Değişiklikler 30 Eylül tarihli yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacak.


Yeni oranlar üzerinden hesaplanan zorunlu karşılıklar 14 Ekim tarihi itibarıyla tesis edilmeye başlanacak."

 

3 - 'İhale' hamlesi


Merkez Bankası'ndan ikinci bir hamle daha geldi. Banka 1.35 milyar dolarlık satış ihalesi açtı. Bugüne kadarki en yüksek tutar 350 milyon dolardı.


Merkez Bankası döviz rezervlerini tüketmemek için direkt müdahaleyle döviz alımı yapmıyor.


iki kararın ardından, 1,8950 seviyelerinde olan dolar/TL, 1,88'in de altına indi.