Avrupa Merkez Bankası, Yunan bankalarını tahvil satarak borçlanmama konusunda uyardı. Aynı uyarı kısa vadeli hazine bonoları için de geçerliydi. Frankfurt Finans ve Yönetim Okulu'ndan Martin Faust'a göre bunun iki nedeni var.
"Birinci neden Yunanistan ekonomisinin son haftalarda daha da kötüye gitmesi. Yunanistan hükümeti sorunlara çözüm bulamıyor. Vergi gelirleri de düşüyor" diye konuşan Commerzbank'tan Christoph Weil, ikinci gerekçesine ise, "Avrupa Merkez Bankası Yunanistan hükümetine yönelik baskılarını artırmak istiyor. Bu da tahvillere şu an için önemli bir müşteri çıkmadığı anlamına geliyor. Yüksek riskten dolayı birçok yatırımcı tahvilleri satın almaya yanaşmıyor" sözleriyle açıklık getiriyor.
Bu yolla Avrupa Merkez Bankası aşırı borç yükü altındaki Yunanistan için önemli bir gelir kaynağının da önünü kesmiş oluyor. Atina hükümeti özellikle hazine bonolarının satışından elde edilen gelirle ekonomisini döndürmeyi başarmıştı. Bankacılık uzmanı Faust'a göre bu gidişatın nedeni Yunanistan piyasalarındaki durum. Weil, "Yatırımcılar bir ihtimal bir ya da iki ay Yunanistan'a para verirler. Ama uzun vadeler söz konusu olduğunda faiz de yükseliyor. Ya da Yunanlılar belki de artık hiç yatırımcı bulamayacaklar" diye konuşuyor.
Nasıl kolluyorlar?
Commerzbank'tan Christoph Weil devletle bankaların birbirlerini "kolladığı" bu modelin işleyişini, "Yunan hükümeti hazine bonolarını satışa sunuyor. Bankalar da bunları Merkez Bankası'na teminat olarak sunmak üzere satın alıyorlar. Böylece sıcak para dolaşımı sağlanıyor" sözleriyle açıklıyor.
Ancak bu modelin de sınırları var. Yunanistan 15 milyar eurodan fazla hazine bonosu satılmayacağını kreditörlerine taahhüt etti. Avrupa Merkez Bankası'nın isteği üzerine, teminat olarak sunulan kısa vadeli borç senetleri de 3,5 milyar euronun altında olacak. Christoph Weil'e göre iki koşul da limitlerini doldurdu. Atina'nın limiti yükseltme çabaları ise şimdiye kadar sonuç vermedi. Başka bir deyişle, bundan böyle Yunan bankaları hükümeti koşulsuz olarak destekleyemeyecek. Başka yatırımcılar da ortada görünmüyor. Commerzbank'tan Weil’a göre, Tsipras hükümeti kreditörlerle acilen uzlaşma yoluna gitmeli; aksi takdirde Yunanistan'ın bir kaç hafta içinde iflasa sürüklenebilir.
DW'ye konuşan Weil, mart sonunda aylıkların ve emekli ödeneklerinin yatırılacağını ancak 9 Nisan'da Uluslararası Para Fonu'na (IMF) ödenecek yarım milyar euroluk taksit konusunda endişeli olduğunu söyledi.
İflasın önüne geçebilmek için Yunanistan ve Avrupa Birliği ülkelerinin önümüzdeki günlerde yeniden aynı masa etrafında buluşmaları gerekecek. Buraya kadar Avrupa Merkez Bankası, Yunan bankalarını “ELA kredileri” olarak bilinen ulusal merkez bankalarının güvence gerektirmeyen kredileriyle ayakta tutacak.
Yunan devlet tahvillerini kredi için güvence kabul etmeme kararı alan Avrupa Merkez Bankası, Yunan banklarına akan para vanalarını şubat başında kapadı. Bu tarihten beri ELA kredilerine uyguladığı üst sınırı ise neredeyse haftalık olarak yükseltiyor. Son olarak acil krediler için sınır 71 milyara çıkarıldı.