ABD’yle ilişkileri sarsarak kur krizine neden olan 2018 Ağustos dönemindeki Rahip Brunson krizinde Merkez Bankası rezervlerinin yüzde 3.8’i swaplardan oluşurken, bugün oran yüzde 58.7’ye çıktı.
Merkez Bankası’nın temmuz ayı ‘Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi Tablosu’ndaki verilere göre, brüt rezerv toplamı 90,2 milyar dolar değerindeyken bunun 45 milyar 148 milyon doları döviz rezervlerinden, geri kalanı fiziki altın rezervlerinden oluşuyor. Fiziki altın piyasalardaki işlemlerde kullanılamıyor. Döviz rezervleri 28 Şubat 2020 tarihinde 77 milyar 413 milyon dolarken temmuzda ise yüzde 41,7’ye gerilemiş durumda.
Dikkat çekici artış
BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre, 2019’dan itibaren rezervlerin içindeki swap tutarları giderek artıyor. Temmuz ayı itibariyle brüt rezervlerin yüzde 58,7’si swaplardan oluşuyor.
Merkez Bankası swaplar yoluyla elde ettiği dövizleri rezervlerine eklemeye 2016 yılının kasım ayında başladı. Ancak bu tarihten 2019 şubat ayına kadar swaplar yoluyla rezervlere eklenen tutar 1 milyar doların üzerine hiç çıkmadı. Son aylardaki artış ise dikkat çekici, 2019 yılı ocak ayında 997 milyon dolar swaplar, 2019 temmuzda 16 milyar 528 milyon dolar, 2020 Ocak ayında 19 milyar 9 milyon dolara kadar yükseldi.
Asıl artış ise 2020 Temmuz ayı verilerinde görülüyor, swaplar 52 milyar 992 milyon dolara yükseldi.
Swap oranı fırladı
Rahip Brunson krizi olarak anılan ve 2018 yazında yaşanan kur şoku sürecinde rezervler 2010’lu yılların en düşük seviyesine kadar geriledi ve 2018’in Ağustos ayında 84 milyar 714 milyon dolara kadar düştü. Ancak o tarihte rezervlerin içinde sadece 1 milyar 211 milyon dolar değerinde swap vardı. Swapların rezervler içindeki oranı ise sadece yüzde 3,8’di. 2019’da brüt rezervler döviz kurunun kontrol edilmesi, yabancı sermaye girişi ve swapların da desteğiyle 100 milyar doların üzerinde seyretti. Ancak son aylarda tablo değişti. Brunson krizinde 84,7 milyar dolar olan toplam rezervler bugün 90,2 milyar dolar. Ancak Brunson krizinde yüzde 3,5 olan swapların rezervler içindeki oranı bugün yüzde 58,7.