Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bu hafta 25 Temmuz Perşembe günü yapacağı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında bir araya gelerek faiz kararını verecek. Bu toplantı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'yı 6 Temmuz'da görevden almasının ardından gerçekleşecek ilk toplantı olacak.
Çetinkaya'nın yerine yardımcısı olan Murat Uysal, Merkez Bankası başkanı olarak atanmıştı. Erdoğan'ın uzun zamandır faizlerin düşürülmesine yönelik söylemleri ve Uysal'ın da verdiği bir röportajda bu yönde sinyal vermesi dolayısıyla perşembe günü yapılacak PPK toplantısında alınacak faiz kararının ne olacağı merakla bekleniyor.
Piyasalar da faizin düşürülmesi beklentisine sahip; ancak faizin ne kadar düşürüleceğine dair farklı görüşler mevcut. Ekonomistler ve analistler arasında tahminler 50 baz puandan 800 baz puana kadar değişiyor.
Düşürülecek faiz oranına göre kurun nasıl cevap vereceğinin açık olmaması da bu toplantıyı önemli kılıyor.
Reuters: Çetinkaya 300 baz puan indirimi kabul etmeyince görevden alındı
Reuters haber ajansı, geçen hafta Cuma günü yaptığı ve üç kaynağa dayandırdığı haberinde, Çetinkaya'nın Haziran ayında 300 baz puan faiz indirimi yapma talebini kabul etmemesinin ardından görevden alındığını kaleme almıştı.
Bu haberin ardından Merkez Bankası'nın bu hafta 300 baz puan faiz indirimi yapabileceğine dair beklentiler yükseldi.
Reuters'a konuşan bir kaynak, "Merkez Bankası'ndan Haziran ayında 300 baz puanlık bir faiz indirimi talebi olduğunu biliyorum. Hatta talep Temmuz ayında da devam edilmesi yönündeydi" sözlerini kullandı.
Reuters'ın haberinde Çetinkaya ile Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak arasında da gerilim olduğu öne sürüldü.
Haberde Çetinkaya'nın Haziran ayında faizi değiştirmeme kararının ardından istifa etmesinin talep edildiği, ancak Çetinkaya'nın Merkez Bankası'nın bağımsızlığını gerekçe göstererek bunu kabul etmediği iddia edildi.
Reuters'a açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri ise bu iddiaları reddetti.
2018 Ağustos ayında yaşanan kur krizinin ardından Çetinkaya faizlerin 11,25 puan artırılması kararını almıştı.
Bu faiz arıtırımlarının en büyüğü Eylül ayında 625 baz puanla gerçekleşti.
Şu an gösterge faiz yüzde 24 seviyesinde bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Çetinkaya'nın görevden alınması ile ilgili olarak, "Kendisine ekonomi toplantılarında defalarca faizi indirmesi gerektiğini söyledik. 'Faiz düşerse, enflasyon düşer' dedik. Gerekeni yapmadı. Aynı kulvarda değildik" açıklamasında bulunmuştu.
Erdoğan, 20 Haziran'da yabancı basına yaptığı konuşmada ise, "Benim ülkemde malesef şu anda politika faizi %24. Böyle bir şey olamaz. Onun için buraya kesin bir çözümü inşallah kısa zaman içerisinde getireceğiz. Çünkü bu faiz politikasından Türkiye'nin çok dikkatli bir şekilde bir dönüş yapması gerekiyor." demişti.
Çetinkaya'nın yerine TCMB başkanlığına atanan Murat Uysal ise Anadolu Ajansı'na verdiği röportajda para politikasında hareket için "manevra alanı" bulunduğunu belirtti.
Uysal, reel faiz seviyesinin para politikasının sıkılığını belirlemek için daha uygun olacağını söyledi.
Enflasyonun Haziran ayında %15,72 olarak gelmesi de faizin indirilmesi beklentilerini güçlendiriyor.
Beklenti ortalama 250 baz puan faiz indirimi
Reuters'ın 23 kurum ile yaptığı ankete göre Merkez Bankası'nın ortalama olarak bu Perşembe günü 250 baz puan faiz indirimine gitmesi bekleniyor.
Reuters'a görüş veren kurumların tahminleri 200 baz puandan 500 baz puana kadar farklılık göstermekte.
Amerikan yatırım bankası Morgan Stanley ise bu toplantıda 250 baz puanlık bir faiz indirimi beklerken Eylül'de 200 baz puan ile faizin yüzde 19,5'e, Ekim'de 200 baz puan indirim ile de yüzde 17,5'e düşmesini beklediklerini açıkladı.
"Beklenenden fazla indirim kuru fırlatabilir"
Bloomberg'in Orta Doğu ekonomisti Ziad Daoud ise kaleme aldığı yazısında, Merkez Bankası'nın piyasanın fiyatladığından daha yüksek bir faiz indirimine gitmesi takdirinde kurda yine bir kriz yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Daoud'a göre piyasalar 200-250 baz puan faiz indirimini fiyatlıyor; Merkez Bankası'nın bunun üstünde bir faiz indirimi yapması takdirinde kurun fırlaması riski bulunuyor.
Daoud, enflasyonun düşmesi ve liranın istikrar kazanmasının faiz indirimine kapı açtığını ifade ederken Çetinkaya'nın görevden alınmasının daha sert bir faiz indirimi geleceğine yönelik beklenti yarattığını söyledi.
Daoud, enflasyonun dördüncü çeyrekte yükselmesinin beklenmesi, Erdoğan'ın para politikasına müdahalesinin yatırımcıyı tedirgin etmesi, S-400 meselesinin yarattığı gerginlik gibi etmenler yüzünden enflasyon ve faizin tek haneye inmesinin zor olduğunu dile getiriyor.