Eray GÖRGÜLÜ
Merkez Bankası’nın, makam yetkisi bulunmayan 39 personel için 36 ay süreyle 6 adet Audi A6 Sedan, 33 adet de Audi A4 araç kiraladığı ve araçların kilometre sınırı olmaksızın 7 gün 24 saat kullanılmak üzere sözleşme yapıldığı ortaya çıktı. Sayıştay raporunda tahsisin kaldırılarak araçların resmi hizmetler için kullanılması gerektiği belirtildi.
Sayıştay’ın Merkez Bankası 2020 yılı denetim raporunda, araç kiralama işlemlerine yönelik detaylar dikkat çekti. Raporda, "Araç kiralama ve araç tahsislerini de kapsayan taşıt yönetim süreçlerine yönelik yerleşik uygulamanın Taşıt Kanunu ve ilgili Bakanlar Kurulu Kararı’na aykırı bir şekilde geliştiği görülmüştür" ifadesini kullanan Sayıştay denetçileri, 8 Ocak 2020 tarihinde 39 adet Audi aracın kiralaması için yapılan sözleşmeye ilişkin şu ifadeleri kullandı:
Kilometre sınırı olmaksızın kiralandı
"Yapılan incelemede 8 Ocak 2020 tarihinde yüklenici ile TCMB arasında imzalanan sözleşme ile TCMB bünyesinde kullanılmak üzere 6 adet Audi A6 Sedan 45 Turbo FSI Quattro, 18 adet Audi A4 Sedan 40 TDI 190 HP ve 15 adet Audi A4 Sedan 45 TFSI Quattro olmak üzere silindir hacmi 1600 cc üzerinde olan toplam 39 adet binek aracın sürücüsüz, yakıtsız ve kilometre sınırı olmaksızın 36 ay süre ile (7 gün 24 saat kullanılmak üzere) kiralandığı tespit edilmiştir.
Tahsis işlemi kaldırılarak resmi hizmete verilmeli
Ayrıca kiralanan bu araçların 237 sayılı Taşıt Kanunu kapsamında “Taşıt verilecekler” başlıklı 4’ncü maddesine ekli (1) ve (2) sayılı cetvellerde sayılmayan makamlara tahsis edildiği görülmüştür. Bu itibarla, Taşıt Kanunu’nda kendisine araç tahsis edilecek kişiler arasında sayılmayan makamlar için silindir hacmi 1600 cc üzerinde olan ve/veya yabancı menşeli binek araç kiralanması ve bu makamlara tahsis edilmesi mevzuata aykırı olduğundan binek araç kiralama ihalesi kapsamında edinilecek taşıtların menşei, silindir hacimleri ve diğer niteliklerinin 2014/6425 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’na uygun belirlenmesi ve 237 sayılı Taşıt Kanunu’na aykırı bir şekilde yapılan tahsis işlemlerinin kaldırılarak bu araçların kurumun birimleri arasında ayrım yapılmaksızın, münhasıran resmi hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kullanılması gerekmektedir."
Belgelerin aslı yerine fotokopiler sunuldu
Raporda ayrıca TCMB tarafından Sayıştay denetimine sunulan ödeme belgeleri ve eki kanıtlayıcı belgelerin büyük çoğunluğunun fotokopi olduğuna dikkat çekilerek şu ifadeler kullanıldı: "TCMB’nin ödeme veya muhasebe sisteminde yer alan sistem çıktıları olduğu ya da sanal ortamda oluşturulmuş bilgi ve belgeler olduğu, söz konusu ödeme belgelerinin asıl veya nüsha niteliğine haiz olmadığı, sunulan ödeme emri belgelerinin standart bir formata sahip bulunmadığı, ödemeye esas kanıtlayıcı belgelerin bir ödeme emri formuna bağlanmadığı, söz konusu kanıtlayıcı belgelerin, anılan sistem çıktılarının ekinde yer alan belgelerin büyük çoğunluğunun fotokopi niteliğinde olduğu, elektronik ortamda ya da ödeme sistemi çıktısı olarak sunulan bu evrakların bir kısmında, muhasebe kaydını gösteren muhasebe işlem fişlerinin yer almadığı, bir kısmında vergi işlemlerini gösteren muhasebe işlem fişlerinin yer almadığı, tarafımıza sunulan muhasebe işlem fişlerinin tamamının da yetkili ve sorumlularca imzalı olmadığı, bir kısmında ise kanıtlayıcı evraklarda eksiklikler bulunduğu tespit edilmiştir.
Yetkili imzalar bulunmuyor
Sayıştay denetimine sunulan ödeme emri belgeleri ve eklerinin büyük çoğunluğunun asıl ya da nüsha niteliğinde olmadığı, bir bütün şeklinde ve eksiksiz sunulmadığı ayrıca bazı muhasebe kayıtlarına ilişkin muhasebe işlem fişlerinin yer almadığı ve muhasebe işlem fişlerinin hiçbirisinde yetkili ve sorumluların imzalarının bulunmadığı görülmüştür."