Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yılın son enflasyon raporunda enflasyon tahminlerini yükseltti.
2021 enflasyon tahmini, yüzde 14,1'den yüzde 18,4'e çıkarıldı.
2022 yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 7,8'den yüzde 11,8'e yükseltildi.
Sunumda TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun kur ve cari denge arasındaki bağlantıya dair söyledikleri tartışma yarattı.
Şahap Kavcıoğlu, cari fazla verildiği zaman uzun soluklu fiyat istikrarını yakalamanın mümkün olacağını söyledi.
Kavcıoğlu aynı zamanda cari denge sağlandığında kurun üzerindeki baskının azalacağını dile getirdi.
Kavcıoğlu'nun sunumu sırasında Dolar/TL kuru günlük yükselişini yüzde 1'in üzerine taşıyarak 9,62 seviyesinin üzerine çıktı.
Türkiye'nin kredi temerrüt risk primi (CDS) ise 447 baz puan seviyesine çıktı.
Türk Lirası bu yıl gelişen ülke para birimleri arasında en fazla değer kaybeden para birimi oldu.
'Fiyat artışları geçici'
TCMB, geçen haftaki Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini 200 baz puan düşürerek yüzde 16'ya indirmişti.
Piyasanın beklemediği bu faiz indirimi karşısında TL'deki değer kaybı hızlanmıştı.
Kavcıoğlu, bugün gerçekleştirdiği sunumda enflasyondaki yükselişin pandemi sonrası açılmanın arkasından başlayan talep ile ilişkili olduğunu vurguladı.
TCMB Başkanı, faiz indiriminin nedeniyle ilgili, "Uzun süredir sıkı para politikası uyguladık, son 1 yılda 11 puan faiz yükseltmiştik. Enflasyondaki gidişatı etkileyen bu arz şoklarının geçici olduğunu düşünüyoruz. İndirime gitme nedenimiz, geçici sıkıntıları dışarıda tutarak kendimize bir alan gördük" dedi.
'Cari fazlayla sağlıklı bir fiyat istikrarı sağlanacak'
Kavcıoğlu, "Cari fazla verdiğimizde çok daha sağlıklı bir fiyat istikrarına kavuşmuş olacağız. Yüksek cari açıkla dezenflasyonist ortamın fiyat istikrarını sağlamadığını gördük. Cari fazlayı nasıl vereceğimizi ve bunun için merkez bankasının üzerine düşeni ne kadar ve nasıl yaptığını tartışmamız lazım" diye konuştu.
TCMB'nin kur hedeflemesi yapmadığını tekrar dile getiren Kavcıoğlu, "Cari denge sağlandığında kur üzerinde de denge sağlanacaktır. Cari açığı kapamayı kur artışıyla sağlama hedefimiz yok" dedi.
Türkiye ekonomisi Ağustos ayında 528 milyon dolar cari fazla vermişti.
Böylelikle Ekim 2020'den bu yana cari dengede ilk kez fazla kaydedilmişti.
Ekonomistlerden eleştiri: 'Teorik dayanağı yok'
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun cari denge ile ilgili sözlerine ise ekonomistlerden tepki geldi.
Koç Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Kamil Yılmaz, Twitter'da yaptığı açıklamada, "TCMB başkanı 'cari dengeyi hedeflemesi'yle enflasyonu düşüreceğini söylüyor. Ancak 100'ün üzerinde doktoralı ekonomistin çalıştığı merkez bankasının enflasyon raporunda bu politikanın teorik/ampirik dayanakları konusunda bir satır yer almamaktadır" dedi.
Ekonomist Mustafa Sönmez ise, "Neler duyuyoruz! İhracat öyle artacak ki, cari fazla verilecek, döviz bollaşacak, dolar düşecek ve oradan enflasyon düşecek. Vah ki ne vah" yorumunda bulundu.
Ekonomist Akın Rota, "Meali: ben faizi indirir, doları uçururum. Olur da cari açık kapanır ve enflasyon kendiliğinden düşerse yırttık. Olmazsa sizin sorununuz, benim ilmim buraya kadar" diyerek Kavcıoğlu'nun sözlerini yorumladı.
Kadir Has Üniversitesi'nden Prof. Dr. Erinç Yeldan ise "Hadi diyelim ki cari işlemler dengesinde fazlalık yaratmak arzu ediliyor (hedef hala fiyat istikrarı olarak korunur iken), faizi düşürerek ve kredi hacmini genişleterek tüketim talebini kamçılayacak bir tasarım ile bu mümkün değil" dedi.
Merkez Bankası eski başekonomisti Hakan Kara ise "Bence TCMB'nin bir süre basın toplantısı yapmayı bırakmasında fayda var. Faiz kararının talimatını kim veriyorsa soruları onlar yanıtlamalı" ifadesini kullandı.
Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan da, "İthalatının neredeyse %80'i ara malı, hammadde olan bir ülkede Merkez Bankası, yüksek kur ile cari dengeyi güçlendirip fiyat istikrarını sağlayacağına inanıyor. Bu denli ağır cehalete rağmen TL gerçekten hala çok iyi dayanıyor" eleştirisinde bulundu.