Dünya

Medya nerede 'dur' demeli?

Amerikan Fox News televizyonunun Ürdünlü pilotun IŞİD tarafından yakılarak öldürüldüğü anın görüntülerini yayınlaması medya etiğine ilişkin yeni bir tartışma başlattı.

12 Şubat 2015 10:50


IŞİD teröristleri, bir insanı diri diri yaktı ve yakılış anını da ‘propaganda videosu' hazırlayarak kayıtlara geçirdi. Bu görüntüler, dünya genelinde olduğu gibi ABD'de büyük infiale neden oldu. Çok sayıda Amerikan medya kurumu, Ürdünlü pilot Muaz El Kesasibe'nin yakılış anına ilişkin haberlerde söz konusu görüntülere yer vermeme kararı aldı. Ancak bunun tek istisnasını Fox News kanalı oluşturdu. Kanal, yakılma görüntülerini yayınladıkları için eleştirilerin odağında. Pilot, aralık ayında uçağının Suriye'de düşmesinden sonra IŞİD tarafından esir alınmıştı.

CNN kanalının sunucularından Ashleigh Banfield, “Görüntüler çok feci. IŞİD'in propagandası açısından ise değer taşıyor” açıklamasını yaparken, kanalın söz konusu videoyu internette ve televizyonda yayınlamama kararı almasının nedenini “IŞİD'in propagandasının yayılması ne ABD'nin ne de medyanın menfaatine olur” şeklinde seyircilerine anlattı.

Fox News ise söz konusu videoyu hiç değiştirmeden internette yayınlayan tek Amerika yayın kuruluşu oldu. Fox News Genel Müdür Yardımcısı John Moody, kararı şu sözlerle gerekçelendirdi: “Uzun bir süre düşündükten sonra, kullanıcılarımıza IŞİD'in barbarlığını kendi gözleriyle görmeleri fırsatını vermek istedik. Bu bize görüntülerin acımasızlığından çok daha önemli geldi.”

Moody, görüntüleri izleyip izlememenin seyircilerin kendi kararı olduğunu belirtti.

Geçen yıl yayınlamadılar

Fox News kanalı geçen yıl gazeteci James Foley ile Steven Sotloff'un infaz anına ilişkin görüntüleri yayınlamama kararı almıştı. O dönemde Haber Müdürü Michael Clemente, “Sağlıklı insan aklıyla hareket etmeye çalışıyoruz. Gerekli olanın dışındakini göstermeden insanların neler yaşandığı konusunda bilgilendirilmesini hedefliyoruz" açıklamasını yapmıştı.

Poynter Enstitüsü'nde medya etiği uzmanlarından Roy Peter Clark'a göre böyle bir yaklaşım, bu kez da doğru olurdu. Zira uzmana göre, Fox kanalının, kamuoyu farkındalığını artırmak için söz konusu görüntüleri internette yayınlaması etik bir sorun içeriyor. Uzman, “Şiddet kurbanı insanların medya aracılığıyla sürekli olarak kurban rolüne büründürüldüğü bir dünyada yaşamak istemem” diyor.

Medyanın kırmızı çizgileri

Pek çok Amerikan medya organı çıplaklık konusunda oldukça katı kurallara sahip. Yazı işleri ofislerinin çoğu kadınların göğüslerinin çıplak olarak gösterilmesine karşı. Amerikan medya organları Muhammed karikatürleri konusunda da oldukça ihtiyatlı hareket etti.

“Fox&Firends” adlı sabah programında Charlie Hebdo dergisine düzenlenen saldırının ardından, tartışmalı karikatürlerden birini yayınladı. Kısa bir süre sonra ise program sunucusu, kanalın karikatürleri ilerleyen günlerde göstermek gibi bir planı olmadığının altını çizen bir açıklama yaptı. Kanalın internet sayfasında ise Charlie Hebdo'nun saldırıdan sonraki ilk baskısını görmek mümkündü. Fox, bu tartışmalar DW'ye ayrıntılı bir açıklama yapmadı.

Medya uzmanı Clark'a göre, iki olay arasındaki en önemli fark, Muhammed karikatürlerinin, onları yayınlayanlara zarar verecek olması iken, Ürdünlü pilotun yakılarak öldürüldüğü ana ilişkin görüntülerin ise hiçbir çalışanı tehlikeye atmayacak olması.