Alman Meclisi Bundestag'da 579 milletvekilinden 502'sinin oyu ile demokratik olmayan partilerin federal fondan yararlanmasının önünü kesecek bir anayasa değişikliğine onay verildi. Bu karardan ilk etkilenecek olan geçtiğimiz yıl 1.1 milyon euro alan aşırı sağcı Nasyonal Demokrat Parti (NPD) olacak.
Almanya Adalet Bakanı Heiko Maas anayasa değişikliğinden memnun. Oylama sonrası yaptığı açıklamada Maas, "Hükümet, demokrasi karşıtlarını finanse etmek zorunda değil. Vergi gelirini NPD'ye vermek, aşırı sağcıların kışkırtmasına devlet yatırımıdır" diye konuştu.
Önceki yasa, yerel seçimlerde yüzde 1'lik oy yakalayan, ulusal seçimlerde oyu yüzde 0.5'i bulan partilerin topladığı destek kadar yardım almasını öngörüyordu. NPD 2013 seçimlerinde yüzde 1.5 ve 2014'teki AB seçimlerinde ise yüzde 1'lik oy topladı.
Bundan sonra gerekli kriterleri yerine getirmeyen partiler altı yıl boyunca kamu fonlarına erişim sağlayamayacak.
Büyük çoğunluğun kararı
Muhafazakar birlik partileri CDU ve CSU ile merkez soldaki Sosyal Demokratlar (SPD), anayasa değişikliğine birlikte destek verdi.
CDU'lu Helmut Brandt anayasadan kurtulmak isteyen bir partiye para vermenin bir çelişki olduğu görüşünde. Brandt, Alman hükümetinin bu tarz görüşlerle mücadele için yılda 104.5 milyon euro harcadığına dikkat çekiyor.
Demokrasiyi korumanın politikacıların görevi olduğunu söyleyen Brandt, kapatma gerekçesi bulunmayan partilere karşı Almanya'da yaptırıma ihtiyaç duyulduğunu da belirtiyor.
Sosyal Demokratlar'dan Gabrielle Fograscher ise yasa değişikliğinin hedefinde NPD olduğu iddiasına karşı çıktı, uygulamanın aşırıcı tüm partiler için geçerli olacağını söyledi. Fograsher ayrıca hükümetin kasasında kalacak paranın aşırıcılık ve Yahudi düşmanlığı ile mücadele için harcanması gerektiğini belirtti.
Muhalefetteki Sol Parti de düzenlemeye destek verdi. Sol Parti Sözcüsü Utta Jelpke, "Benim için faşizm, demokratik yarış içerisinde yer alan bir unsur değil. Bir suç. Bu yüzden benim partim 'Nazi partisine bir sent bile verilmesin' diyor" sözleriyle partisinin duruşunu özetliyor.
Anayasa değişikliğine uzanan yol
Bundestag'daki oylama, Federal Anayasa Mahkemesi'ne taşınabilecek olan sürecin son ayağını oluşturuyor. Sürecin başlangıcı ise NPD'yi kapatma çabalarına uzanıyor. Ocak ayında Federal Anayasa Mahkemesi partinin anayasaya muhalif olduğunu kabul etti ancak kapatılması talebine onay vermedi. Karara gerekçe olarak, Alman demokrasisine tehdit oluşturamayacak kadar küçük olması gösterildi. Mahkeme, ırkçı, Yahudi ve demokrasi karşıtı partilere izin olmadığını göstermek için hükümetin başka seçenekleri olduğunu vurguladı.
Bunun üzerine kanun yapıcılar hızlı bir şekilde Alman hükümetinin özgür ve demokratik düzenine aykırı eylem içerisindeki partilere devlet yardımını yasaklayan bir düzenleme hazırladı. Düzenleme meclisten önce Şubat ayında Federal Konsey'den geçti.
Yeşiller tepkili
Düzenlemeye karşı oy kullanan cephe Yeşiller oldu. Yeşiller'in sözcüsü Renate Künast düzenlemenin özel olarak NPD'yi hedef almadığını, bu nedenle böyle bir anayasa değişikliğine gitmenin "bir siyasi cüce"yle mücadelenin orantısız yolu olduğunu söyledi.
Künast ayrıca hükümetin bu düzenlemeyi aşırı sağ problemine bir çözüm gibi sunmasına da tepki gösterdi. Yeşiller sözcüsü, muhalif görüşlere sahip başka partilere de yardımın kesilmesinden endişe duyduklarını dile getirdi. Künast, "Bu düzenlemenin bize karşı kullanılmasını istemiyorum" diye konuştu.
Yeşiller'in eski koalisyon ortağı SPD, bu görüşe tepkili. SPD'den Rolf Mützenich, "Kimsenin bize bu uygulama üzerinde çalışmamamızı söylemesine izin vermeyeceğiz" diye konuştu.
NPD için oyunun sonu
NPD'ye destekte son yıllarda ciddi anlamda düşüş var. Bu durumun arkasında sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD )partisinin yükselişi yatıyor.
Partinin yardımcı başkanı Ronny Zasowk, NPD'nin internet sitesinden yaptığı açıklamada, "Doğrudan NPD'yi hedef alan bu yasa, popüler fikirlere sahip olmayanların bu ülkede politikaya katılımının istenmediğini gözler önüne sermiştir" dedi.
NPD gibi aşırı sağ cephede yer alan bir diğer parti olan Cumhuriyetçiler de düzenlemeyi kınadı. Parti sözcüsü Andre Maniera, DW'ye yaptığı açıklamada, "Bizim gözümüzde bir partinin finansal kaynaklarını kurutmak doğru bir yol değil. İnsan sırada hangi parti var, diye soruyor" değerlendirmesinde bulundu.
Hukuken NPD'nin düzenlemeyi mahkemeye taşıma hakkı bulunuyor. Ancak henüz böyle bir hazırlık yapıldığına dair açıklama gelmedi.
Jefferson Chase