Meclis Tutuklu ve Hükümlü Haklarını İnceleme Alt Komisyonu, 5 Eylül 2019 tarihinde incelemelerde bulunmak üzere ziyaret ettiği Silivri Ceza İnfaz Kurumları’nda yaşanan hak ihlallerini rapor haline getirdi. Komisyon bu kapsamda Silivri 1 No’lu L Tipi ve 4 No’lu L Tipi Cezaevleri ile Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda incelemelerde bulundu. Raporda, hastane sevklerinde çift kelepçe (zincir) uygulamasının yapıldığı, hatta bu uygulamanın kampüs içerisinde yer alan hastaneye götürülürken dahi uygulandığı, bu uygulamaya tepki olarak sevkin reddedilmesi nedeniyle ciddi sağlık sorunlarının yaşandığı kaydedildi.
KAPASİTE ÜSTÜ FAZLALIK
Raporda, komisyon tarafından yapılan incelemeler sonucu tespit edilen insan hakları ihlallerinin başında kapasite fazlalığı geliyor. Raporda, incelemenin yapıldığı tarihten itibaren Silivri Ceza İnfaz Kurumları’nda 22 bin 781 tutuklu ve hükümlünün kaldığı ve kapasite üstü fazlalığın fiziki koşullarda yetersizliğe neden olduğu belirtildi.
Meclis raporunda, yaşanan hak ihlalleri maddeler halinde sıralandı:
1 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
"Kendilerine verilen yemeklerin yeterli ve besleyici olmadığı, günlük kişi başı verilen bir ekmeğin yeterli olmadığı, dolayısıyla yemeklerin günlük ihtiyacı karşılayacak şekilde iyileştirilmesinin ve kişi başına düşen ekmek sayısında da artış yapılmasının uygun olacağı.
İncelenen ceza infaz kurumlarında başta diş muayenesi ve tedavileri olmak üzere sağlık konusunda ciddi sorun yaşandığı, kurum revirine ve Kampüs içinde bulunan devlet hastanesine gidişte, dış hastanelere sevke göre nispeten daha az sıkıntı yaşanmakla birlikte sorunlar yaşandığı.
Hükümlü ve tutukluların belki de en çok ihtiyaç duyduğu psikolojik desteğin sağlanması konusunda yine personel yetersizliği nedeniyle hükümlü ve tutukluların psiko-sosyal yardım konusunda yeterince desteklenmediği.
Tuz, yoğurt, deterjan ve benzeri temel ihtiyaç maddeleri başta olmak üzere birçok ürünün uzun süre kantinden tedarik edilemediği, özellikle son günlerde ürün fiyatlarında ciddi artışların meydana geldiği ve bazı ürün fiyatlarının piyasa rayicinden çok yüksek fiyata satıldığı.
Görüş günlerinde kurum personeli tarafından görüşe gelen ziyaretçilere zorluklar çıkarıldığı, görüş süresinin tam kullandırılmadığı, zira görüş için belirlenen sürenin çoğunun görüş alanına gidiş ve gelişte geçtiği, açık görüşün hükümlü ve tutuklular açısından büyük önem arz etmesine rağmen ziyaretçilerle fiziksel temas kurulmasına izin verilmediği ve bu imkândan dahi mahrum bırakılmanın manevi çöküntüye neden olduğu.
Nakil taleplerinin genel olarak karşılanmadığı, nakil talepleri kabul edildiğinde de nakil masrafı olarak yüksek meblağlarının talep edildiği ve bu nedenle nakillerin fiilen imkânsız hale geldiği ve bu konuda bir çözüm yolunun bulunmasının elzem olduğu.
Spor faaliyetlerine yeterli düzeyde katılım sağlanmadığı, bu olanağın çok sınırlı bir düzeyde kullandırıldığı ve faaliyetlerin hem süresinin hem de sayısının artırılmasının uygun olacağı.
İş yurtları ve atölyelerin yetersiz olduğu.
Özellikle belli kurum personeli tarafından hükümlü ve tutuklulara karşı keyfi tutum ve davranışlarda ve özellikle kötü muamelede bulunulduğu, hükümlü ve tutukluların kuruma ilk girişlerinde gayri insani muameleye tabi tutuldukları.
4 Nolu L Tipi Ceza İnfaz Kurumu Hak ihlalleri
Fiziki imkân ve koşulların yetersizliği.
Yemeklerin yeterli ve besleyici olmaması.
Temel ihtiyaç maddelerinin kantinden tedariki konusunda sıkıntılar.
Görüş sürelerinin tam kullandırılmaması.
Spor faaliyetlerinden yararlandırılmaması.
Açığa ayrılma koşullarını sağlayan hükümlülerin açık ceza infaz kurumuna geçemedikleri, cezanın kapalı ceza infaz kurumunda infaz edilmeye devam olunduğu, dolayısıyla kanunen tanınmış bir hakkın kullandırılmadığı.
Dışarıdan kitap tedarikine engel olunduğu.
Açık görüşlerde, kimi kurum personeli tarafından, ailelerinin yanında hükümlü ve tutuklulara karşı insan onuruna aykırı biçimde küçük düşürücü davranışlarda bulunulduğu ve bu uygulamalara karşı kurum idaresi tarafından herhangi bir tedbir alınmadığı.
Suyun, kirli olması nedeniyle kullanıma elverişli olmadığı, başta cilt hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa neden olduğu ve kışın sıcak su temininde de sorunlar yaşandığı.
Kapalı ceza infaz kurumu
Görüşlerde mevzuatta tanınan sürenin tam kullandırılmadığı, görüş süresinin genel olarak asgari sınırdan belirlenmesinin neredeyse yazılı bir kural haline dönüştüğü.
Çocuğu okul çağında olan hükümlü ve tutukluların görüş günlerinin hafta içi olması durumunda çocukların devamsızlık yapmadan görüşe gelmelerinin mümkün olmadığı.
Sohbet hakkı ve dilekçe hakkının kullandırılmadığı.
Hastane sevklerinde çift kelepçe (zincir) uygulamasının yapıldığı, hatta bu uygulamanın kampüs içerisinde yer alan hastaneye götürülürken dahi uygulandığı, bu uygulamaya tepki olarak sevkin reddedilmesi nedeniyle ciddi sağlık sorunlarının yaşandığı.” (MA)