Dünya

Magna Carta 800 yaşında

Magna Carta İngiltere’de 800 yıl önce bugün imzalandı. Demokrasi tarihinin kilometre taşı kabul edilen metin, Kral’ın yetkilerini Tanrı’dan aldığı düşüncesini ortadan kaldırmıştı.

15 Haziran 2015 21:45


15 Haziran 1215 tarihinde İngiltere Kralı John, egemenliğine başkaldıran soyluların baskısına boyun eğdi ve Runnymede çayırlarında Magna Carta'nın altına imzasını attı.

"Magna Carta Libertatum" (Büyük Özgürlük Fermanı) bir barış sözleşmesiydi. Uzlaşma metni uzun süre yürürlükte kalmadı ancak etkileri yüzyıllar boyunca sürdü. Magna Carta ile Kral'ın yetkilerini Tanrı'dan aldığı düşüncesi sona erdi; Kral'ın soylular ve daha sonra halk içinde bir çıkar dengesi kurma yükümlülüğü taşıdığı fikri benimsendi.

Magna Carta kendinden sonra gelen birçok belgeye de örnek teşkil etti. ABD Anayasası, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Avrupa İnsan Hakları Konvansiyonu da bunlar arasında.

Magna Carta'nın orijinalinden tüm dünyada sadece 4 kopya bulunuyor.

Her ne kadar Magna Carta modern demokrasinin ve Anglosakson hukuk sisteminin kurucu metinleri arasında sayılsa da Büyük Britanya'nın yazılı bir anayasası bulunmuyor. İsrail ve Yeni Zelanda da anayasası olmayan ülkeler arasında. İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'dan oluşan Birleşik Krallık; tarihi konvansiyonlar, parlamento yasaları, Avrupa Birliği benzeri sözleşmeler gibi çeşitli metinler temelinde yazılı olmayan bir anayasa ile yönetiliyor.

Magna Carta'nın 63 maddesinden İngiltere ve Galler'de bugün sadece üçü hâlâ yürürlükte: Adil yargılanma hakkı, kilisenin serbestliği ve Londra Kenti'nin tarihi özgürlükleri… Buna rağmen Magna Carta, tarihçilere göre bağımsızlık ve özgürlük hakları gibi birçok konuda önemini koruyor.