Bitcoin. Pek çok insan ondan bahsediyor, ancak çok azı ona sahip.
Peki maaşınız kripto para ile ödensin ister miydiniz?
Önümündeki yıldan itibaren, Japonya merkezli internet firması GMO Group, çalışanlarına kripto para ile ödeme yapan şirketler arasına katılacak.
Şirketin 4 binden fazla çalışanına, maaşlarının bir kısmının Bitcoin ile ödenmesi seçeneği sunuldu.
GMO Group'u eleştirenler bunun bir pazarlama kampanyası olduğunu söylüyor ve açıklamanın finansal teknolojilere ilginin hiç olmadığı kadar yüksek olduğu bir dönemde gelmesine dikkat çekiyor.
Ama Bitcoin riskleri de beraberinde taşıyor: İstikrarsız sanal para birimi, geçen hafta sert bir düşüş yaşadı, ardından da yeniden yüzde 50 oranında arttı.
Peki bu durum işveren ve çalışan için nasıl bir anlam taşıyor?
Bitcoin maaşları genellikle dijital para biriminin belirlenen bir gün ve saatindeki değerine göre hesaplanıyor.
Basitçe anlatmak gerekirse, eğer Bitcoin'in değeri 10 bin dolar ise ve çalışan maaşının bin dolarını dijital para birimi şeklinde almak istediyse, 0,1 Bitcoin alacak.
Hemen satmayı seçen çalışanlar (satışı daha önceden ayarladıkları müddetçe) aynı parayı nakit olarak alacaklar.
Ancak kripto parayı ellerinde tutmayı seçenler -bu bir gün, bir hafta ya da bir yıl olabilir- Bitcoin'in değer kazanması ya da kaybetmesi riskini kabul etmiş olacaklar.
Bu bin dolar, beş bin dolar değerinde dijital paraya da dönüşebilir sıfıra yakın bir meblağaya da düşebilir...
Bu nedenle uygulamaya karşı çıkanlar, maaşların Bitcoin ile ödenmesinin insanları kumar oynamaya teşvik ettiğini savunuyor.
Finans okulu INSEAD'dan profesör Massimo Massa, "Eğer bir çalışan maaşını Bitcoin cinsinden alıyorsa, piyango bileti şeklinde de alabilir" diyor.
"Bir oyuna katılıyorlar."
Massa, çalışanların "Bitcoin'in değerinin artacağının garantisi olmadığı ve gerçekte bir değerinin olmadığı" konusunda uyarılması gerektiğini sözlerine ekliyor.
Ekonomistlerin ve analistlerin Bitcoin'in çöküşünün yakın olduğuna ilişkin tekrar eden uyarılarına rağmen, gittikçe artan sayıda insan Bitcoin almanın peşinde.
Bitcoin'in değerindeki hızlı artıştan sonra, maaşları kripto paraya dönüştürmek için kurulan bir platform olan Bitwage bu yıl binlerce yeni kullanıcı edindi.
Bitwage kurucusu Jonathan Chester, "Bugünlerde pek çok insan katılmak istiyor ve bazen maaşlarının hepsinin Bitcoin cinsinden ödenmesini istiyorlar" diyor.
Şirket bu yıl ABD, Avrupa, Latin Amerika ve Asya'daki 20 bin kullanıcı için 30 milyon dolar değerindeki maaşı Bitcoin'e çevirdi. Kullanıcıların bazıları Google, Facebook, GE, Philips, Birleşmiş Milletler ve ABD Donanması'nda çalışıyordu.
Bu kişilerin çoğu şirketleri aracılığıyla değil, kendi istekleriyle bu hizmeti kullanmaya başladılar.
Chester, kendi maaşının yüzde 15'ini Bitcoin'e çevirdiğini söylüyor ve bunun "Doğru zamanda alıp almadığından endişe etmeden Bitcoin ya da kripto paraları biriktirmenin bir yolu olduğuna" inanıyor.
İşlemleri zamana yayarak düşük miktarda Bitcoin alımıyla, teoride değer kaybı riskini azaltıyorlar.
Genelleme yapmak zor ve kripto para endüstrisi geliştikçe, vergi kurallarının gelmesi kaçınılmaz görünüyor.
Dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar, çalışanlar genel olarak Bitcoin maaşları üzerinden gelir vergisi ödemekten sorumlu tutulacaklar. Bu da, Bitcoin'in maaşların ödendiği tarihteki değeri üzerinden hesaplanacak.
Ancak hisselerde olduğu gibi, vergi kanunlarına bağlı olarak, Bitcoin değer kazanırsa çalışanlar da değer artış kazancı vergisi ödemek zorunda kalabilir.
Kripto para endüstrisinde çalışan bazı şirketler, yıllardır maaşları Bitcoin şeklinde ödemeyi öneriyorlardı.
Neticede erken davrandıysanız ve çok daha ucuzken satın aldıysanız, şimdi maaşları onunla ödemek akıllıca olabilir.
Ancak diğerleri için bu tamamen iş stratejisiyle ilgili.
Örneğin Japonya merkezli GMO Group, çalışanlarının kripto paralarla ilgili düşünmesini istediklerini söylüyor.
Şirket yakın zamanda kripto para ticareti ve kripto madenciliğine adım attı.
Bu nedenle en azından bazı çalışanlarının doğrudan Bitcoin tecrübesinin olmasını istiyorlar ve bunun "kripto para işinin büyümesi ve gelişmesi için hayati olduğunu" söylüyorlar.
Dijital para endüstrisi yeni dijital paraların ortaya çıkışıyla gelişiyor.
Singapur merkezli blok zincir (blockchain) şirketi TenX çalışanlarının maaşları banka hesaplarına ödeniyor. Ancak aylık bonus ödemeleri şirketin kendi dijital para birimi olan Pay token ile yapılıyor.
TenX kurucusu ve başkanı Julian Hosp, şirketin kendi para birimi varken bonusları ödemek için Bitcoin almanın mantıklı olmadığını ifade ediyor.
Hosp ayrıca, bu paralar şirketin başarısıyla doğru oranda değer kazanacağı için, bonusları bu para cinsinden ödemenin şirket çalışanlarını teşvik edeceğini söylüyor.
TenX şirketinin topluluk yöneticisi Mike Ferrer daha da ileriye giderek, bonusunun yanı sıra maaşının bir kısmını da Pay token olarak almaya karar verdi.
32 yaşındaki Ferrer, bir süredir kripto paralara yatırım yapıyor ve bunun çok büyük riskleri olduğunu kabul ediyor, ancak parasının yettiği kadar yatırım yaptığını söylüyor.
"Kendimi bir yığın paranın içine atarken ve onları yakarken hayal ediyorum ve bundan rahatsız oluyorsam, fazla yatırım yaptığımı anlıyorum" diyor.