Londra swap piyasalarında gecelik TL faizi yüzde 1400'e kadar çıktı.
Ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankaların bu tür işlemlerine özkaynaklar üzerinden sınırlama getirmiş ve işlem hacimleri de çok düşük seviyelere inmişti.
Swap faizinin yükseltilmesiyle yabancı yatırımcıların TL borçlanarak Türk Lirası karşısında açığa satış pozisyonu almasının maliyeti yükseltiliyor.
Bu yolla TL'nin değer kaybetmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor. Ancak bu yöntemin serbest piyasa dinamikleriyle örtüşmediği ve yabancı yatırımcının TL cinsi varlıklara olan güvenine uzun vadeli zarar verdiği eleştirileri yapılıyor.
"Naci Ağbal'a ve Türkiye'nin hikayesine güvenip yatırım yapanlar cezalandırılıyor"
Dün ABD Doları karşısında yüzde 10 değer kaybeden TL, bugün yatay hareket ediyor. Dolar/TL kuru 7,89 seviyesinde.
BlueBay Capital varlık yönetimi şirketinden gelişen piyasalar stratejisti Tim Ash, yatırımcılara gönderdiği piyasa notunda swap faizlerinin yükseltilmesi adımını eleştirdi ve "TL'ye karşı kısa pozisyon almanın maliyetini yükseltiyorlar ama aynı zamanda TL cinsi varlıklara yatırım yapmış kişileri de bitiriyorlar. Naci Ağbal'a ve Türkiye'nin hikayesine güvenip yatırım yapanlar cezalandırılıyor" dedi.
Swap nedir?
TCMB'nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) terimler sözlüğünde swap şu şekilde açıklanıyor:
"İki tarafın bir varlık veya yükümlülüğe bağlı olan nakit akışını aralarında değiştirdikleri işlemdir. Örneğin on yıllık sabit faizli borca sahip bir firma ile benzer ancak dalgalı faizli borca sahip bir firma birbirlerinin yükümlülüklerini değiştirebilir.
"Swap işlemlerinde, faiz oranları ile döviz kurlarındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek amaçlanmaktadır."
Swap, TCMB'nin terimler sözlüğünde de aktarıldığı gibi özellikle döviz kurlarında oynaklığın yaşandığı zamanlarda yatırımcının bu oynaklıktan kaynaklanan riskinin önünü alması için önemli bir araç olarak ortaya çıkıyor.
BDDK geçen yıl swap işlemlerini sınırlamıştı
BDDK, geçen yıl Ağustos ayında Türk Lirası'nda yaşanan hızlı değer kaybının ve oynaklığın önüne geçmek için bankaların swap işlemlerine kısıtlama getirmişti.
Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptığı bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan para swaplarının ve swap benzeri işlemlerinin, bankaların yasal özkaynaklarının yüzde 25'ini geçemeyeceğini açıklamıştı.
Bu sınırlamaya, bankaların vadeli TL alım yönünde gerçekleştirecekleri forward, opsiyon ve benzeri swap dışındaki türev işlemlerin de dahil edildiği belirtilmişti.
BDDK'nın aldığı bu önlem, TL'nin kayıplarını geri almasında ön ayak olmuştu. BDDK, aldığı önlemler kapsamında TL'nin yaşadığı oynaklığı engellemek için swap işlemlerine kısıtlama getirerek spekülatif işlemlerin önünü kesti.