Dünya

Londra'da Ukrayna toplantısı | Avrupa'nın barış planı netleşiyor; Kiev'e güvenlik garantileri için "Gönüllüler Koalisyonu" kurulacak

03 Mart 2025 08:23

T24 Dış Haberler

Avrupalı liderler, Ukrayna’ya desteğe devam etmek ve olası bir barış anlaşması sonrası Ukrayna’nın istediği güvenlik garantilerini verebilmek için “Gönüllüler Koalisyonu” kurulması konusunda uzlaştı. ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski arasındaki gergin görüşmenin ardından, ABD’nin Ukrayna’ya askeri desteğini çekmesi endişesiyle harekete geçen Avrupa ülkeleri liderleri dün Londra’da toplanmıştı. 

Liderler toplantısının ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Britanya Başbakanı Keir Starmer, dört noktada mutabakata varıldığını söyledi:

-Ukrayna'ya askeri yardım akışını sürdürmek ve Rusya üzerindeki ekonomik baskıyı arttırmaya devam etmek

-Kalıcı barışın Ukrayna'nın egemenliğini ve güvenliğini sağlaması ve Ukrayna'nın herhangi bir barış görüşmesinde hazır bulunması gerektiği

-Bir barış anlaşması durumunda, gelecekteki herhangi bir işgali önlemek için Ukrayna'nın savunma kapasitesini artırmak

-Ukrayna'da bir anlaşmayı savunmak ve sonrasında barışı garanti altına almak için bir “Gönüllüler Koalisyonu" geliştirmek

Starmer ayrıca ayrıca 5 binden fazla hava savunma füzesi satın almak için İngiltere'den ek 1,6 milyar sterlin (2 milyar dolar) ihracat finansmanı duyurdu.

Zirveye katılan ülkeler arasında Fransa, Polonya, İsveç, Türkiye, Norveç, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Almanya, Hollanda, Romanya, Finlandiya, İtalya, İspanya ve Kanada yer aldı. Türkiye'yi temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan zirveye katıldı. 

Bakan Fidan'dan açıklamalar

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "Amerika'daki son ortaya konulan politikanın Avrupalı liderlerde, özellikle Ukrayna dosyasında, genel olarak da Avrupa güvenliği konusunda birtakım soru işaretleri oluşturduğu artık malum." dedi.

Bakan Fidan, İngiltere'nin ev sahipliğinde Londra'da düzenlenen Ukrayna konulu toplantının ardından Türk basın mensuplarına konuştu. Fidan, zirvenin önemli olduğuna ve toplantının ana gündeminin Ukrayna olduğuna dikkati çekti.

Ukrayna'daki muhtemel barış anlaşmasının, ateşkesin ve bunun nasıl mümkün olabileceğinin tartışıldığını kaydeden Fidan, bu konuda farklı fikirlerin olduğunu söyledi.

"Amerika'nın son haftalarda almış olduğu pozisyon ve bu pozisyonun giderek netleşmesi ışığında bazı farklı görüşler oluştu Avrupa Birliği'nde." diyen Fidan, bunların Avrupalı liderler tarafından bir masa etrafında tartışıldığına değindi.

Fidan, Türkiye'nin hem Ukrayna'daki olası barış anlaşmasında hem de Avrupa güvenlik mimarisinin yeniden inşasında katkısının önemli olduğunun altını çizdi.

"ABD'ye ziyaret düzenleyen Avrupalı liderlerin tekrar bir araya gelip, neleri nasıl yapabileceklerine ilişkin birtakım tartışmalar var." diyen Fidan, kendi teknik ekiplerini bu konuda görevlendirmiş durumda olduğunu söyledi.

Fidan, "Müteakip toplantılar olacak, ki bu toplantıları anladığımız kadarıyla daha sık aralıklarla ve bir araya gelmek olacak. Burada, 6 ayda bir, iki ayda bir değil de belki iki haftada bir, üç haftada bir yapılacak toplantıları göreceğiz." diye konuştu.

Bakan Fidan, "Amerika'daki son ortaya konulan politikanın Avrupalı liderlerde, özellikle Ukrayna dosyasında, genel olarak da Avrupa güvenliği konusunda birtakım soru işaretleri oluşturduğu artık malum. Bu açıktan tartışılıyor." diyerek, bu tartışmaların yakından takip edildiğini vurguladı.

"Özellikle Ukrayna'da olacak bir barış anlaşması ve buna bağlı olarak Avrupa'nın bu çerçevede yeni bir güvenlik mimarisine kavuşup kavuşmayacağını da hep beraber göreceğiz." ifadesini kullanan Fidan, hemen ateşkes olmasını ve ardından da kalıcı bir barış anlaşması umduğunu belirtti.

Fidan, "Bunu mümkün kılacak unsurlar nelerdir? O konuda farklı ülkelerin farklı fikirleri var. Ama bizim önceliğimiz, Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi barışın kaybedeni olmaz. Onun için önceden çalışmalıyız." dedi.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa'nın "yeniden silahlandırılmasına" acil ihtiyaç duyulduğunu söyledi. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de aynı düşünceleri dile getirerek, toplantıda Avrupa ülkelerinin Ukrayna'nın "devam ettiği sürece mücadelede kalması için gereken her şeye sahip olduğundan emin olmak amacıyla öne çıktığını" söyledi.

Zelenski'den mineral anlaşması açıklaması

Zelenski, taraflar hazır olduğu takdirde ABD ile nadir toprak elementlerine yatırım yapılmasını öngören anlaşmayı imzalamaya hazır olduklarını belirtti.

Zelenski, "Beyaz Saray'da yaşadığınız hararetli tartışmanın ardından ABD Başkanı Donald Trump'a bir miktar pişmanlık ifade etmenin yanı sıra toprak tavizi hakkında konuşmaya prensipte istekli misiniz?" sorusuna doğrudan yanıt vermekten kaçındı.

"Ben sadece Ukrayna'nın pozisyonunun duyulmasını istiyorum." ifadesini kullanan Zelenski, ülkesinin pozisyonunun belirsiz olmasını istemediğini aktardı.

Zelenskiy, "Ancak hepimiz birbirimizi anlamalı ve tanımalıyız ve kırmızı çizgileri anlamalıyız." dedi.

ABD ile nadir toprak elementlerine yatırım yapılmasını öngören anlaşmanın geleceğine ilişkin soruyu yanıtlayan Zelenski, anlaşmanın bakanın imzalaması için hazır olduğunu belirterek, "Geçmişte ne olduysa onu devam ettirmek bizim politikamız, biz yapıcıyız. Eğer maden anlaşmasını imzalamayı kabul ettiysek, imzalamaya hazırız. Masada olan anlaşma taraflar hazır olduğu takdirde imzalanacak." şeklinde konuştu.