Libya Parlamentosu Yüksek Seçim Kurulu (YSK), ülkede 24 Aralık Cuma günü gerçekleşmesi planlanan başkanlık ve parlamento seçimlerinin ertelendiğini resmi olarak açıkladı.
Son günlerde seçimin ertelenmesi veya iptal edilmesinin kaçınılmaz olduğu tartışılıyordu. Yüksek Seçim Kurulu, yasal anlaşmazlıklar ve aday listesinde belirsizlikler olduğu gerekçesiyle bugün seçimlerin erteleneceği açıklamasını yaptı. Seçim için henüz yeni bir tarih belirlenmedi.
Libya'da oy kullanmak üzere kayıtlı seçmen sayısındaki yükseliş, ülkenin seçime olumlu yaklaştığının göstergesi olarak değerlendiriliyordu, ancak bu durumda seçimin ne zaman yapılacağı belirsiz.
Barış süreci tehlike altında
6 yıldır iç savaşla mücadele eden Libya'da yaşanan şiddet ve iç karışıklığı sonlandırmak için son aylarda sürdürülen barış süreci, seçimin ertelenmesiyle tehlike altında.
Libya'da 2014'ten bu yana devam eden iç savaşın tarafları arasında, 23 Ekim'de Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde kalıcı ateşkes imzalanmış, Kasım ayında bir araya gelen siyasi temsilciler ise yeni seçim tarihinde anlaşmıştı.
Ancak Libya'da taraflar seçim adayları konusunda uzlaşamamış, Yüksek Seçim Kurulu ise aday listesini seçime günler kala bile açıklayamamıştı.
Seçim sürecinin çöküşü ve henüz kararlaştırılmış yeni bir tarihin açıklanmamasının Libya'da tekrar çatışmalara yol açabileceği ve ülkeyi ikiye bölen Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi ve Trablus'taki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) arasındaki ateşkesin bozulmasına neden olabileceği konusunda endişeler var.
Aynı zamanda Mart ayında BM öncülüğünde ülkeyi seçime kadar yönetmek üzere seçilen ve Eylül ayında Temsilciler Meclisi'nin güvenoyunu çekmesinden bu yana hassas bir konumda olan geçiş konseyinin geleceği de tehlike altında.
Seçime kadar geçiş süreci
Libya'da Şubat ayında 75 temsilciden oluşan Libya Siyasi Diyalog Forumu, BM öncülüğünde seçime kadar ülkeyi yönetecek dört kişilik geçiş konseyi seçmişti.
Başkanlık Konseyi'nin yeni lideri Muhammed Yunus el Menfi, Başbakan da Abdulhamid Muhammed Dibeybe olarak açıklanmıştı. Konsey'de eski Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el Koni ve Abdullah Hüseyin el Lafi de yer alıyor.
Hem ateşkes sürecinde Cenevre'de yapılan askeri görüşmeler, hem de Tunus'ta yeni seçim tarihinde uzlaşılan siyasi görüşmeler, BM Genel Sekreteri'nin Libya Özel Temsilci Yardımcısı Stephanie Williams'ın öncülüğünde yapıldı. Ateşkesin ve seçim tarihinin duyurusunu da Williams yaptı.
Reuters haber ajansına göre Williams, sosyal medya hesabında Siyasi Diyalog Forum'u üyeleriyle görüştüğünü ve Libya'da "özgür, adil ve güvenilir bir seçim"e ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Ancak seçim kararı üzerinde anlaşmaya varıldığında seçim kurallarının ne olacağı ve bu kuralları kimin uygulayacağı konusundaki belirsizlikler, birçok tartışmalı adayın sürece dahil olabilmesine neden oldu.
Bunlar arasında Libya Ulusal Ordusu lideri Halife Hafter, Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam Kaddafi ve Başbakan Abdülhamid Dibeybe bulunuyor.
YSK Başkanı Emad Sayeh, yaptığı bir açıklamada seçim sürecinde adayların uygunluğu ve nitelikleri konusunda ortaya çıkan anlaşmazlıklarla mücadele edecek altyapının olmadığını söyledi.
YSK Çarşamba günü yaptığı açıklamada aynı zamanda BM destekli geçici hükümetin yetkisinin Cuma günü sona ereceğini söylemişti.
ABD'nin Libya Büyükelçisi ise seçimin ertelenmesi konusunda hayal kırıklığına uğradığını, seçim çalışmalarının halkın da isteği doğrultusunda "öncelikli olması" gerektiğini ifade etti.
Büyükelçi, sosyal medyada yaptığı açıklamada Libya liderlerinin "seçimlerin önüne geçen tüm yasal ve siyasi engeller üzerinde çalışması ve anlaşmaya varması ve aday listesini de açıklaması" gerektiğini ekledi.