Kuzey Kore, iki hafta önce rejim propagandası için yapılan pop şarkısının TikTok'ta büyük bir hit olacağını kesinlikle tahmin edemezdi.
“Can Baba” (Friendly Father) isimli şarkı Z kuşağı kullanıcıları arasında viral oldu.
Şarkıyı melodisi yüzünden paylaşanların çoğu, sözlerinde balistik füze fırlatmakla böbürlenen bir liderin övüldüğünden haberdar değil.
Şarkının sözlerinin bir kısmı şöyle:
"Hadi büyük lider Kim Jong Un'un şarkısını söyleyelim/ Dost Baba’mız Kim Jong Un'la övünelim."
TikTok kullanıcıları şarkının harika bir melodisi olduğunu savunuyor.
Şarkıyı Taylor Swift albümü ile karşılaştıranların yanında, bir hayran şarkının Grammy ödülü alması gerektiğini dahi söylüyor.
Ancak uzmanlar, bu pop şarkısının gerçek niyeti gizleyen bir paravan olduğu uyarısını yapıyor.
Propaganda amaçlı bir hit şarkı nasıl yapılır?
Can Baba isimli şarkı, Pyongyang’da son 50 yılda yapılan propaganda şarkılarının sonuncusu.
Yüksek temposu ve coşkulu melodisiyle çok akılda kalıcı. Bir miktar Sovyet dönemi prodüksiyonlarını andırıyor olsa da, özünde Batı'daki pop şarkılarından pek farklı değil.
Kore Üniversitesi'nden Kuzey Kore uzmanı olan Peter Moody, şarkıyı ünlü İsveçli dörtlünün hitleri ile karşılaştırıyor ve “Daha akılda kalıcı bir melodi olamaz. Sanki her yerinde ABBA yazıyor ” diyor.
Ancak amaç yalnızca müzik listelerine girmek değil de akılda kalıcı olmaksa başka temel kurallar devreye giriyor.
Kuzey Kore'nin müzik tarihini araştıran Cambridge Üniversitesi akademisyeni Alexandra Leonzini, zamanlamanın karışık olmaması, melodilerin basit ve ulaşılabilir olması gerektiğini vurguluyor.
Aynı zamanda herkesin ulaşabileceği bir ses aralığında olmalı.
Şarkıların duygu içermemesi gerektiğini söyleyen Leonzini, “Mesele ulusu ortak bir amaç için motive etmek, çok yavaş ve romantik bir şarkı olmamalı” diyor.
Sanatsal üretim sınıf bilinci için
Kuzey Kore’de devletin kontrolü dışında sanat ve yaratıcılık için çok fazla alan tanınmıyor, müzisyenler, sanatçılar ve yazarların sadece sanat için üretim yapması yasak.
Leonzini, “Bütün sanatsal üretim vatandaşların sınıf bilincini oluşturmak için yapılmalı ki böylece partiye şükran ve aidiyet hissedilsin” açıklamasında bulunuyor.
Uzmanlara göre Kuzey Koreliler her sabah köylerin meydanlarında propaganda şarkıları söylüyor.
Yeni şarkılar ve sözleri dergilerde ve gazetelerde basılıyor; genelde bu şarkılarla yapacakları danslar da öğreniliyor.
Londra’daki SOAS Üniversitesi’nde Kuzey Kore müzikoloji hocası olan Keith Howard, 1990’larda ve 2000’lerde Kuzey Kore’yi ziyaret ettiği zaman yabancıların karşılanmasında bu şarkıların kullanıldığını vurguluyor.
Howard, Kuzey Kore vatandaşlarının sözleri çok iyi bildiğini, o yüzden de hareketleri şarkıya çok iyi uydurduklarını vurguluyor.
'Şarkı gazete gibi'
Kuzey Kore’de rejim uzun zamandır ülkedeki değişimleri şarkıları aracılığıyla haber veriyor. Can Baba şarkısında ise bazı mesajlar tehlikeli olarak yorumlandı.
Kim Jong Un’a daha önce başka şarkılar da adanmıştı, ancak büyükbabası Kim Il Sung’a atfedilen “baba” ve “yüce” gibi kavramlar daha önce kendisine tanımlanmamıştı.
Ancak artık Kim Jong Un’un da kendisini “yüce lider” olarak tanımlamaya başladığı düşünebilir.
Son zamanlarda başka bir propaganda şarkısının sözleri olan “babamız Kim Il Sung” ise “babamız Kim Jong Un” olarak değişti.
Diğer yandan Kim, son zamanlarda daha düşmanca ve askeri anlamda daha agresif bir politika güdüyor.
Bu yılın başında artık Güney Kore ile birleşme hedefinden vazgeçtiklerini, ancak Güney Kore’nin “birinci düşman ülke” olarak ilan edildiğini söyledi.
Leonzini, “Bu şarkı neredeyse bir gazete gibi” diyerek siyasetteki önemli gelişmelerin de işaretçisi olduğunu aktarıyor.