Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bugün kabul edilen Ceza Değişiklik Yasası eşcinselliği suç olmaktan çıkarırken LGBT hakları ile birlikte kadın hakları, çocuk hakları ve engelli hakları açısından da yasal zafer olarak karşılandı.
Kuzey Kıbrıs’ta İngiliz koloni döneminden kalan ceza yasaları uyarınca eşcinsel ilişki suç sayılıyordu. Güney Kıbrıs’ta da yürürlükte olan benzer yasalar 1990′lı yıllarda Avrupa Birliği’nin baskısıyla değiştirilirken; KKTC şimdiye kadar herhangi bir yasa değişikliğine gitmeyerek, eşcinsel ilişkiyi suç sayan tek Avrupalı ülke olarak kalmıştı. KKTC Meclisi’ndeki tüm partilerden destek alan yasa değişikliği Avrupa Parlamentosu tarafından da memnuniyetle karşılandı.
Meclise gelmeden önce ilgili komitede oybirliği ile geçen Ceza Değişiklik Yasası’nın bugünkü oylamasına Ulusal Birlik Partisi (UBP) katılmadı. Geçen hafta yapılan Meclis görüşmelerinde “eşcinsellik suçu”nu kaldıran 37. Maddeye “toplum hazır değil” gerekçesiyle karşı çıkan tek vekil olan Demokrat Parti-Ulusal Güçler Milletvekili (DP-UG) Zorlu Töre’nin red oyu verdiği yasa oy çokluğu ile onaylandı.
Cumhuriyet Meclisi’nde bugün oy çokluğu ile onaylanan Ceza Değişiklik Yasası resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek. Eşcinselliğin suç olmaktan çıkaran yasanın getireceği diğer değişiklikler şunlar: Ölüm cezasının kaldırılması, çocukların ve zihinsel engellilerin cinsel nitelikli suçlarla mağdur edilmesi halinde uygulanacak cezaların arttırılması ve kadınlara karşı cinsel şiddetle ilgili hükümlerin değiştirilmesi.
Yasa kişilerin cinsel yönelimlerinden, cinsiyet kimliklerinden veya cinsiyetlerinden dolayı ayrımcılığa uğramasını önlemeyi de öngörüyor. Yasa ile birlikte LGBT’lere yönelik nefret suçu ve cezası da düzenleniyor.
KKTC Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen yasa değişikliğiyle, “doğaya aykırı cinsel münasebet” olarak tanımlanan eşcinsel edimlerin 1 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılmasına son veriliyor.
Yasa değişikliğinin, 15 gün içinde Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu tarafından da onaylanması bekleniyor.
'Yeni yasanın uygulanması için takipte olacağız'
Ceza Değişiklik Yasasını değerlendiren Kuzey Kıbrıslı feminist inisiyatiflerden aktivistler kaosgl.org’a konuştu.
Melike Bisikletçiler (Feminist Atölye Aktivisti): Ceza Değişiklik Yasası’nın Meclis’ten geçmesine mutlu olduk. Yasanın önceki hali çağdışı, insan hak ve özgürlüklerine aykırıydı. Bundan sonraki süreçte yeni yasanın uygulanması için takipte olacağız. Ayrıca Yasa’nın kadına yönelik şiddet, çocuk ve engelli bireyleri kapsayıcı halleri de önem arz etmektedir.
Fezel Nizam (Feminist Atölye Aktivisti): Ceza Yasası Değişikliği ile Kıbrıs’ın kuzeyinde yıllardır süre gelen insan hak ve özgürlük ihlallerinin artık son bulmasını ümit ediyorum. Çağdaşlıktan uzak yasalar ile yıllardır ötekileştirilen ya da görmezden gelinen haklar için artık demokrasi zamanıdır. Özellikle son zamanlarda sıkça karşılaşmaya başladığımız ötekileştirici ve nefret söylemi içeren hitapların, Ceza Yasası kapsamına alınıyor olması da büyük önem taşımaktadır. Bugünden sonra başta kadınlar, LGBTQ bireyler, çocuklar ve engelli bireylerin istismarının engellenmesi adına yeni bir devir başlayacaktır. Yasa çalışmaları süresinde emek koyan herkese yürekten teşekkür ediyorum.
Hazal Yolga (YKP-fem aktivisti): Bugün coğrafyamızda geç de olsa insan hakları adına umut verici adımlar atılabileceğini görmüş olduk. Mücadelemizi artık daha sağlam temeller üzerine bina edebiliriz.
Tegiye Birey (YKP-fem aktivisti): Atılan bu bütünlüklü adım, toplumsal cinsiyet alanında meclis dışında yıllardır yürütülen emeklerin de meyvesidir. Mecliste bu mücadelenin yankı bulmasını sağlayan vekiller yanında, hem kadın hakları hem lgbt hakları hem çocuk hakları hem engelli hakları konusunda çalışma yürütenlerin, insan haklarının, özgürlüğün ve adaletin yasal zaferidir. Sokakta mücadeleye devam.