Avrupa Birliği’nin (AB) yürütme organı olan Avrupa Komisyonu'nun 9 Kasım Çarşamba günü açıklanması beklenen İlerleme Raporu’nun Türkiye’ye ilişkin bugüne kadar yayımlanan en olumsuz rapor olacağı öne sürüldü.
Frankfurter Allgemeine’nin (FAZ) pazar gazetesine göre, 102 sayfalık rapor taslağında Türkiye’ye çok kötü bir karne verilerek yargı bağımsızlığı, hukuk devleti, insan hakları, ifade ve basın özgürlüğü alanlarındaki gerilemeler sert dille eleştiriliyor. Ancak geçen yıl Komisyon, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile sığınmacı anlaşmasına varılması uğruna İlerleme Raporu’nu yayımlamayı bile ertelemişti.
FAZ’a göre bu kez darbe girişimine OHAL ve KHK’lerle verilen sert tepkiyi ziyadesiyle eleştiren İlerleme Raporu, Türkiye’de ulusal güvenlik ve terörle mücadeleye ilişkin yasaların uygulanmasında keyfi davranıldığını belirtiyor. "Hiçbir kriter olmadan" çok sayıda kişinin Fethullah Gülen taraftarı suçlamasıyla görevden alındığı ve tutuklandığı ileri sürülerek bunun "çok geniş çaplı olması" ve "kollektif doğasının" "çok ciddi soru işaretleri" yarattığını dile getiriyor. Darbe girişimi sonrasında hâkim ve savcıların yaklaşık beşte birinin görevden uzaklaştırıldığı aktarılıyor.
Kaygıyla izleniyor
Medyaya yönelik muameleyi mercek altına alarak darbe girişiminden bu yana çok sayıda gazetecinin tutuklanması ve medya kuruluşunun kapatılmasının ciddi bir kaygıyla izlendiğini vurguluyor. Artık 'bağımsız' Türkçe-Kürtçe radyo ve televizyon kanalı kalmadığına, hükümetin yayınlarını beğenmediği medya organına kayyım atadığı görüşü savunuluyor.
30 güne eleştiri
OHAL döneminde zanlıların hâkim karşısına çıkartılmadan 30 güne kadar gözaltında tutulmasını eleştiriyor. Tutuklu ve mahkûmlara yönelik işkence iddiaları dile getiriliyor. Bu konuda uluslararası sivil toplum kuruluşları tarafından yayımlanan raporlara atıf yapıyor. Sığınmacı anlaşması karşılığı Türkiye vatandaşlarına vize serbestisi konusunda terörle mücadele yasasının değişmesi şartını tekrarlıyor. Taslak hazırlandığında henüz Cumhuriyet gazetesine ve HDP’ye yönelik operasyonlar yapılmamıştı.
"Avrupa değil, Türkiye uzaklaşıyor"
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, darbe girişimi sonrasında Ankara hükümetinin tutumunun "aşırı" olduğunu söyledi. Belçika gazetesi Le Soir’a verdiği demeçte "Türkiye’nin Avrupa’dan uzaklaştığını not etmekten üzüntü duyuyorum. Türkiye’den uzaklaşan Avrupa değil" ifadesini kullanan Juncker, "Türkiye’nin demokratik değerler ve Avrupa ile yakın bağlardan uzağa sürüklendiği" uyarısında bulundu.
Ankara’nın hatası
Juncker, Ankara’dan gelen "vize muafiyeti sağlanmazsa mülteci anlaşması sona erer" çıkışlarıyla ilgili de "Tehditlerden etkilenmiyorum. Eğer Türkiye koşulları yerine getirmezse vize konusunda ilerleme olmayacak. Eğer anlaşma çökerse bu Türkiye’nin hatası olacak" dedi.