BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nun da içinde bulunduğu 6 kişiyle düşen helikopterin enkazına iki gündür ulaşılamaması ve bu süreçte yetkili kurumlar tarafından yapılan yanıltıcı açıklamalar, Türkiye'de kriz yönetiminin "krizden kötü" olduğunu ortaya koydu.
BBP: Helikopteri dağın yanlış tarafında arıyorlar
Helikopter enkazında 3 canlı tespit edildi iddiası
'Başbakanım eşimi bulun ölüsüne de razıyım'
Referans gazetesinin haberine göre; Türkiye'de son aylarda art arda meydana gelen kazalar nedeniyle ortaya çıkan "kriz yönetimi eksikliği" kendini yine gösterdi. Ocak 2009'da Türkiye'nin en ünlü kayak merkezi Uludağ'da snowboard yaparken kaybolan 21 yaşındaki Ümit Özgen'in 14 saat boyunca bulunamaması ve 25 Şubat'ta Hollanda'da düşen THY uçağının ardından yapılan açıklamalar nedeni ile "kriz yönetimi" konusunda güven vermeyen Türkiye, BBP lideri Yazıcıoğlu'nu taşıyan helikopterin düşüşü sonrasında da kötü sınav verdi.
Yanlış bilgi yüzünden 5 saat geciktik
Yazıcıoğlu ile birlikte 6 kişinin bulunduğu helikopterin düşüşü sonrasında bölgedeki tüm arama-kurtarma ekipleri teyakkuza geçti. Ancak hem olumsuz hava şartları hem de yetkililerden gelen çelişkili ifadeler, kurtarma çalışmalarını sekteye uğrattı. Bölge, başta Genelkurmay, Emniyet Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, Doğal Afet Kurtarma Taburu ve AKUT olmak üzere yaklaşık 3 bin kişilik bir ekip tarafından karış karış arandı. Ancak -10 dereceye kadar düşen sıcaklık ve kar yağışı ile görüş mesafesini 2 metreye kadar daraltan yoğun sis, arama çalışmalarını olumsuz etkiledi.
16 kişilik ekiple arama çalışmalarına katılan AKUT Yönetim Kurulu Üyesi Şevket Keresteci'nin sözleri durumun vahametini ortaya koydu: "Kazayı öğrenir öğrenmez bölgeye gitmek için hemen hazırlandık. Ancak medyadaki açıklamalar enkazın bulunduğu ve yaralıların kurtarıldığı yönündeydi. Bu yüzden gitmekten vazgeçtik. Daha sonra bu bilgilerin yanlış olduğu anlaşıldı ve biz yola çıktık. Fakat ancak kazadan 5 saat sonra bölgeye ulaşabildik."
Her kafadan bir ses çıktı
Kazadan sonraki ilk 10 saat boyunca neredeyse her kafadan bir ses çıktı. BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nun Özel Kalem Müdürü Okan Köksal, kazadan yaklaşık 1 saat sonra yaptığı açıklamada, Yazıcıoğlu ile telefonda görüştüğünü ve kendisine "Yaralıyım. Bilginiz olsun. Helikopterimiz düştü" dediğini söyledi. Başbakanlık Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü'nden yapılan yazılı açıklamada ise helikopterin bulunduğu bölgenin koordinatlarının tespit edildiği ve arama-kurtarma ekiplerinin bölgeye sevk edildiği kaydedildi.
Bu sırada Kayseri Valisi Mevlüt Bilici daha da ileri gidip "Enkaza ulaştık, yaralıları hastaneye sevk ediyoruz" diyerek kazazedelere ilişkin olumlu haber bekleyenlerin yüreklerine su serpti. Ancak kazadan yaklaşık 3 buçuk saat sonra Çardak Belediye Başkanı Hami Özdil'den gelen açıklama ise "pes" dedirtti: "Henüz enkaza ulaşılabilmiş değil. Arama çalışması sürüyor. Helikopterin nereye düştüğünü gören de bilen de yok..."
Kaza sonrası açıklamalara ilişkin görüşünü sorduğumuz bir havayolu şirketinin üst düzey yöneticisi, "Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü neden suskunluğunu koruyor? Çünkü ellerinde bilgi yok. Batı ülkelerinde bu gibi durumlarda açıklama yetkisi sadece sivil havacılık uzmanlarındadır. Türkiye'de ise mikrofonu gören herkes açıklama yapıyor" dedi.
Bürokratlar teknolojiyi yönetemiyor
Öte yandan, düşen helikopterde bulunan İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabiri İsmail Güneş'in cep telefonu ile yakınlarını ve 112 Acil Yardım'ı aradığı öğrenildi. Güneş, uzun bir süre 112 görevlisine durumunu ve bulunduğu yeri tarif etmeye çalışsa da bu süre zarfında enkazın nerede olduğuna dair net bir bilgi edinilemedi.
‘Teknolojiyi koordine edemezseniz bir şey yapamazsınız’
Türkiye Bilgisayar ve Programcıları Derneği Başkanı Yılmaz Sönmez, karlı bölgelerdeki baz istasyonlarının yarattığı sinyal yankısının enkaz alanının bulunmasına engel olabileceğini söyledi. Tüm GSM operatörlerinin eşgüdüm içinde aynı numara sinyalini araştırması halinde enkazın bulunduğu koordinatlarının yaklaşık olarak bulunabileceğini savunan Sönmez, "Bu gibi durumlarda teknoloji ile çözüm bulunabilir. Ama teknolojiyi koordine edemezseniz bir şey yapamazsınız. Başbakanlık Kriz Masası gibi yerlerdeki bürokratlar teknolojiyi yönetmek konusunda yetersiz. Valinin, Jandarma Komutanının, Emniyet Müdürünün yapacağı şeyler değil bunlar" diye konuştu.
Yer bulma sinyali çalışmadı
Tüm aksaklıkların yanında, bir de 1999'da imal edilen Bell 206 L-4 tipi helikopterde bulunan Acil Yer Bulma Vericisi'nin (Emergency Locator Transmitter-ELT) çalışmaması moralleri iyice bozdu. Medair'in bağlı olduğu Esas Holding, İcra Kurulu Üyesi Çağatay Özdoğru, helikopterde, düştüğü yeri tespit eden cihazın bulunduğunu vurgulayarak "ELT olmaması diye bir şey mümkün değil. Yalnız bu cihaz çok şiddetli çarpmalarda devreye girer. Dolayısıyla tahminimiz çok şiddetli bir çarpma olmadı, o yüzden de alet devreye girmedi. Helikopterde parçalanma olduğunu zannetmiyoruz" dedi.
Bu durum akıllara 2 Şubat'ta meydana gelen bir başka helikopter kazasını getirdi. İstanbul'dan Ankara'ya giderken Uludağ yakınlarında düşen Sağlık Bakanlığı'na bağlı bir ambulans helikopterin yeri, ELT sistemi ile bulunmuştu. Helikopterden acil durum vericisi sinyalini alan yetkililer, Fransa'daki sinyalizasyon merkezinden enkazın yerini belirlemişti.
Öte yandan uzmanlar, İHA muhabiri Güneş ile telefonda görüşen 112 görevlisinin görevini başarı ile yerine getirdiği konusunda birleşiyor. Güneş'i yaklaşık 22 dakika telefonda tutan ve sorduğu sorularla nerede olduğunu öğrenmeye çalışan görevli, soğukkanlı ve kazazedeyi yatıştırmaya çalışan tutumu ile takdir topladı.
İki kazada da yetkililer suçlandı
Ocak 2009'da Türkiye'nin en ünlü kayak merkezi Uludağ'da snowboard yaparken kaybolan 21 yaşındaki Ümit Özgen, 14 saat süren arama çalışmaları sonucunda bulunmuş ancak hastaneye yetiştirilirken yolda can vermişti. Özgen'in kaybolduğunu anladıktan sonra bir kulübeye sığındığı ve buradan ailesi ve arkadaşlarını aradığı tespit edilmişti. Baba Haluk Özgen, oğlunun ölümüne ihmalin neden olduğunu belirterek, cep telefonu şirketinden yer tespiti istediklerini ancak savcılıktan izin alınması istenmesi nedeniyle 4 saat beklemek zorunda kaldıklarını açıklamıştı. 25 Şubat'ta THY'nin Hollanda Amsterdam seferini yapan "Tekirdağ" uçağı ise Schiphol Havaalanı'na inerken düşmüştü. Hollanda medyası kazanın ilk anından itibaren can kaybı olduğunu savunurken, Türk yetkililer tüm yolcuların kurtulduğunu belirtmişti.
KAZADAN SONRAKİ 10 SAAT
16:29 - Anadolu Ajansı, aralarında Muhsin Yazıcıoğlu'nun da bulunduğu 6 kişiyi taşıyan Esas Holding'e ait helikopterin Kahramanmaraş'ın Göksun ilçesine bağlı Çardak beldesi yakınlarında düştüğünü bildirdi.
BBP: Yazıcıoğlu ile konuştuk
17:10 - BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nun Özel Kalem Müdürü Okan Köksal, kaza sonrasında Yazıcıoğlu ile telefonda görüştüğünü ve Yazıcıoğlu'nun kendisine "Yaralıyım. Bilginiz olsun. Helikopterimiz düştü" dediğini söyledi.
Emniye Müdürü: Sinyal alındı
17:38 - Yozgat İl Emniyet Müdürü Ekrem Nalcı helikopterden, Kahramanmaraş'ın Çağlayancerit ilçesi ile Göksun ilçesi arasındaki Hacı Ömerli köyü mevkisinden sinyal alındığını açıkladı.
Kayseri Valisi: Enkaza ulaşıldı
17:40 - Kayseri Valisi Mevlüt Bilici, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Bana gelen bilgilere göre, kurtarma ekipleri olay yerine ulaştı. Muhsin Yazıcıoğlu yaralı, şuuru açık. Arkadaşlar kendisini hastaneye ulaştıracaklar" dedi.
18:06 - Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Levent Avşaroğlulları, kazada yaralananların hastanelerine getirileceği yönünde kendilerine bilgi verildiğini, hazırlıklarını yaptıklarını söyledi.
Başbakanlık: Koordinatlar tespit edildi
18:11 - Başbakanlık Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, helikopterin düştüğü yerin koordinatlarının hızla tespit edildiği ve arama-kurtarma ekiplerinin bölgeye sevk edildiği bildirildi.
18:11 - Doğan Haber Ajansı'nın (DHA) haberine göre enkaz bölgesine ulaşan ilk ekip, Yazıcıoğlu ve diğer 5 kişinin şuurlarının açık olduğunu bildirdi.
Kahramanmaraş Valisi: Helikoptere ulaşamadık
18:14 - Kahramanmaraş Valisi Mehmet Niyazi Tanılır, BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu'nu taşıyan ve Berit Dağları Hacıömerli köyü civarında düştüğü belirlenen helikoptere henüz ulaşılamadığını açıkladı.
19:49 - Çardak beldesi Belediye Başkanı Hami Özdil, "Henüz enkaza ulaşılabilmiş değil. Arama çalışması sürüyor. Helikopterin nereye düştüğünü gören de bilen de yok" diye konuştu.
Başbakanlık: Gelişme yok
22:08 - Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, "Kaptan ve yolcuların cep telefonlarından sinyal alınıyor. Sinyaller en yakın baz istasyonlarına göre GPS'e giriliyor ve koordinat belirleme çalışmaları yapılıyor" dedi.
02:51 - Başbakanlık Basın Merkezi'nden yapılan açıklamada, "Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Sayın Muhsin Yazıcıoğlu'nun da içinde bulunduğu helikopterin kaybolmasıyla ilgili çalışmalar devam etmektedir" denildi.