KONDA Araştırma ve Danışmanlık Şirketi, Gezi Parkı direnişi üzerine yaptığı anketin sonuçlarını açıkladı. Ankete katılımcılarının yarısı "polis şiddeti"ne tepki için Park'a geldiklerini söyledi. Katılımcıların % 79'u hiçbir parti, kulüp ya da dernek üyesi olmadığını, % 69'u da, Gezi Parkı olayını sosyal medyadan duyduğunu cevapladı.
T24 yazarı Bekir Ağırdır'ın Genel Müdürü olduğu KONDA, Gezi Parkı direnişine katılan 4411 kişi ile 6-7 Haziran'da görüştü.
KONDA'nın yaptığı araştırmanın sonuçları
İlk haberi hangi kaynaktan aldılar?
Olaylarla ilgili ilk haberi, parkta bulunanların yüzde 15’i bir arkadaş veya tanıdığından ve yüzde 70’i sosyal medyadan duymuş. İlk olarak televizyondan duyanlar yüzde 7 oranında.
İlk haberi sosyal medyadan duyanların yaş ortalaması 26, televizyondan duyanların 40.
- Ne noktada gelmeye karar verdiler?
Parktakilerin yarısı polisin şiddetini gördüğü noktada parka gelmeye karar vermiş.
Olayların hangi noktasında parka gelmeye karar verdiniz? |
Gezi |
Taksim projesini duyduğumda |
10,2 |
Ağaçları sökmeye giriştiklerinde |
19,0 |
Polisin şiddetini görünce |
49,1 |
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarını duyunca |
14,2 |
Taksim’deki ortamı görünce |
4,3 |
Diğer |
3,2 |
Toplam |
100,0 |
Üyeliği olmayan, örgütsüz olanların dörtte üçü polis şiddeti ve Başbakan'ın konuşmalarının ardından parka gelmiş.
Sade vatandaş olan gelen her on kişinin yedisi polis şiddetini, Erdoğan’ın açıklamalarını duyduktan sonra gelmiş.
Olaylar geçtikçe sade vatandaş olarak gelenler yüzde 85’ten yüzde 97’ye kadar çıkmış. Parktakilerin yüzde 47’sini sade vatandaş olup polis şiddetini gördüğü noktada gitmeye karar verenlerden oluşuyor.
Ne zamandır, ne sıklıkta buradalar?
Daha uzun süredir olanlar sivil toplumla daha tanışık: Başından beri sürekli orada olanların yüzde 26’sı, ilk defa gelenlerin yüzde 13’ü parti veya STK üyesi. Ağaçlar için orada olanlar daha ağırlıklı olarak örgütlerden.
Ne zamandan beridir parktasınız? |
Yüzde |
Ağaçları sökmeye giriştiklerinden beri, sürekli olarak. |
% 26 |
Her gün uğruyorum. |
% 21 |
Bir iki defa uğramıştım. |
% 18 |
İlk defa geldim. |
% 13 |
Parktakiler arasında kadınlar, siyasi katılımı olmayanlar, sade vatandaşlar 10 gün içinde artmış.
İlk defa gelenlerin yüzde 90’ı polis şiddetinden itibaren gelmeye karar vermiş.
Haberler parktakilerin arkadaşlarından, sosyal medyaya, orada da internet sitelerinde ve televizyona yayıldıkça, daha sonra gelenler artmış.
Başından parkta olanlarda daha önce eyleme katılma oranı yüzde 65 ve her yeni gelen grubun eyleme katılmışlığı daha az. İlk defa gelenlerin ancak yüzde 40’ı daha önce eyleme katılmış.
Yaş düştükçe, parka gelme sıklığı artıyor.
Bu son bir haftadan önce herhangi bir protestoya, yürüyüşe, oturma eylemine katılmış mıydınız? |
Yüzde |
Evet |
55,6 |
Hayır |
44,4 |
Toplam |
100,0 |
Sosyal medyada mesaj paylaştılar mı?
Parkta bulunanların yüzde 85’i, sosyal medyada mesaj, fotoğraf, bilgi paylaşmış.
Parktakiler ne kadar erken gelmişlerde, sosyal medyada mesaj paylaşma oranları o kadar yüksek.
Neden buradalar?
Parkta bulunma sebebi, yüzde 58 oranında “özgürlüklerin kısıtlanmasına karşıtlık.” Bunu yüzde 37 ile Ak Parti’ye ve politikalarına karşıtlık ve yüzde 30 ile Erdoğan’ın açıklamalarına, tavrına tepki takip ediyor.
Orada bulunma sebepleri arasında ağaçların sökülmesini gösterenler yüzde 20, yani her beş kişinin biri.
Neden buradasınız? |
Yüzde |
Özgürlüklerin kısıtlanmasına karşıtlık |
58,1 |
Ak Parti’ye ve politikalarına karşıtlık |
37,2 |
Erdoğan’ın açıklamalarına, tavrına tepki |
30,3 |
Ağaçların sökülmesi |
20,4 |
Devlet düzenine karşıtlık |
19,5 |
Direnişi görmeye, havayı koklamaya geldim. |
8,0 |
Diğer |
4,6 |
Total |
100,0 |
İnsan haklarına bakış
En çok hakkı ihlal edildiği söylenenler “Azınlıklar ve ötekiler”
Yüzde 62, kendisini hakları ihlal edilen grubun içinde görüyor.
Ne talep ediyorlar?
Neden buradasınız ve ne talep ediyorsunuz? |
Yüzde |
Özgürlükler için |
34,1 |
Hak ihlallerin karşı, hak talebi için |
18,4 |
Diktatörlüğe, baskıya karşı |
9,7 |
Yönetim istifa |
9,5 |
Demokrasi ve barış için |
8,0 |
Polis şiddetine karşı |
6,2 |
Destek vermek, dayanışma için |
6,1 |
Ağaç kesilmesin, kışla yapılmasın diye |
4,6 |
Devrim/sisteme karşı |
3,2 |
Sesimizin duyulması için |
2,5 |
Total |
100,0 |
Siyasi Katılım
Oy vermişler miydi? Kime oy vermişlerdi?
Parktaki her üç kişiden biri partisiz: 2011 seçimlerinde oy kullanmamış, boş oy vermiş veya yaşı tutmadığı için oy vermemiş.
“Bugün seçim olsa, oyunuzu kime verirdiniz?” sorusuna yüzde 28 oranında kararsız ve yüzde 18 oranında oy kullanmam diyen olması dikkat çekici. Yüzde 31 oranında CHP cevabı verilmiş.
Parkta bir oluşumu, grubu temsilen bulunanların yarısı partisiz.
Siyasi parti ve STK’lara üyelik
Ankete katılanların yüzde 79’u herhangi bir siyasi partiye, oluşuma veya dernek, vakıf, platform gibi sivil toplum kuruluşuna üye değil.
Parti veya STK’ya üye olanların yüzde 38’i, olmayanların yüzde 52’si oy konusunda kararsız veya oy vermek niyetinde değil.
Eyleme katılım
Eyleme gelen her altı kişiden biri hem parti / STK üyesi hem de daha önce eyleme katılmış ama her beş kişiden ikisinin ne üyeliği var ne de daha önce eyleme katılmış.
Parktakiler arasında daha önce eyleme katılmış olanların yüzde 47’si, katılmamış olanların ise yüzde 53’ü seçim için herhangi bir partinin adını söylemiyor.
Parkta olan ve daha önce bir örgüte üyeliği olmayanların yarıya yakını kendisini insan hakları ihlalinin bir parçası olarak görmüyormuş.
Buraya neden geldiler? Sade vatandaş / oluşum
Yüzde 94 “sade vatandaş” olarak buradayım demiş. Kalanlar ise bir grubu, oluşumu vs. temsilen orada.
Öğrencilerin yüzde 92'si sade vatandaş olarak parkta. Bir oluşumu temsilen gelenlerin yarısı öğrenci.
Bir oluşumu temsilen gelenlerin yarısı, oy vermeyen veya kararsız olanlar.
Parktaki her dört kişinin üçü sade vatandaş olarak gelmiş ve herhangi bir parti /STK üyeliği yok.
Burada, Gezi Parkı’nda sade vatandaş olarak mı, yoksa herhangi bir grubu, oluşumu vs. temsilen mi bulunuyorsunuz? |
Yüzde |
Sade vatandaş |
93,6 |
Bir grubu, oluşumu temsilen |
6,4 |
Total |
100,0 |
Demografi
Cinsiyet
Kadın – erkek eşit oranda
Yaş
Yaş ortalaması 28
Ankete katılanların yarısı 21-30 yaş arası. Yüzde 31’i 21-25 yaş arası, yüzde 20’si 26-30
Eğitimleri
Eğitim seviyesi Türkiye ortalamasının üzerinde. Yüzde 35 lise mezunu, yüzde 43 üniversite mezunu
Baba eğitim durumu da Türkiye’den farklı. Yüzde 33’ün babası üniversite mezunu, yüzde 28 lise mezunu
Ne iş yapıyorlar?
Parktakilerin üçte biri öğrenci, yarısı çalışıyor, altıda biri özel sektör çalışanı.
Nerede doğdular?
Yüzde 53 İstanbul doğumlu
Gezi Parkı’na nerelerden geldiler?
İstanbul’un Arnavutköy dışında bütün ilçelerinden katılım olmuş. İlk sırada Kadıköy, ikinci Şişli, üçüncü olarak da Beşiktaş var.
KONDA Araştırma ve Danışmanlık Şirketi'nin Gezi Parkı araştırmasının tam metni için tıklayın