Sefa KARAHASAN/LEFKOŞA, (DHA) - KUZEY Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Meclis eski Başkanı Sibel Siber, Kıbrıs Rum halkının Ada\'da ortak federal devlet kurmaya hazır olmadığını belirterek, Kıbrıs\'ta konfederal ya da iki devletli çözümün konuşulması gerektiğini söyledi.
KKTC Meclis eski Başkanı Siber, Kıbrıs konusunda gelinen aşama itibarıyla gerçekçi olunması ve meselelere bakılırken, tabuların yıkılması gerektiğini kaydetti. DHA muhabirinin sorularını yanıtlayan Siber, Türkiye\'nin, Kıbrıs sorunun çözümünde etkin rol oynadığını vurguladı. Siber, \"Türkiye’nin, Rum tarafının tutum değişikliğine gitmeden, Ada’da yeni bir ortaklığın tesisine dönük, her türlü sürecin başarısızlığa mahkum kalacağına ilişkin yaklaşımı, birçok kesim tarafından kabul gören yaklaşımdır. Doğru bir yaklaşım olarak değerlendiriyorum\" dedi.
Kıbrıs\'ta 50 yıldır sonuca varılamayan federal çözüm modeli yerine artık iki devletli veya konfederal çözümün konuşulması gerektiğine değinen Siber, \"Kıbrıs\'ta yeni bir yeni arayışlara girmekten korkmamalı, yeni uzlaşı zeminleri aranmalıdır. Geriye dönüp baktığımızda ara ara kesintilere uğrasa da yarım asra yakındır sürmekte olan bir müzakere süreci var. Kıbrıslı Türk halkının yaşayabilir bir çözüme ulaşma arzusu hep yüksek oldu ve bu da çözüm müzakerelerinde Türk tarafının masada sonuç odaklı bir anlayış içerisinde olmasını sağladı. Ancak çözüme ulaşmak mümkün olmadı\" diye konuştu.
\'ZORLAMAYLA ÇÖZÜM GERÇEKLEŞSE BİLE FEDERASYON YAŞAMAZ\'
Rum tarafının gerçek anlamda federasyona hazır olmadığını savunan Sibel Siber, \"Bu, sadece bizler tarafından değil; artık uluslararası gözlemciler, diplomatlar tarafından da kapalı kapılar ardında ifade edilmektedir. Şu gerçeği görebilmeliyiz. Federasyon, halklardan birinin arzusu yoksa gerçekleşemez. Federasyonda eşitlik esastır. En temel eşitlik ilkesi kabul edilmediği sürece zorlama ile çözüm gerçekleşse bile bu federasyon yaşamaz. Nitekim 1960 anlaşması da zorlama ile gerçekleşmiş bir fonksiyonel federasyondu; ancak 3 yıl sürdü\" dedi.
Müzakerelerin 50 yıldır sonuçsuz sürdüğünü dile getiren Siber, şunları söyledi:
\"Gelinen aşamada iki toplum, federasyon temelinde anlaşamayacaksa bu durum, geçmiş 50 yılın müzakereleri de göz önünde bulundurulup, samimi şekilde artık açıklanmalıdır. Toplumlar veya toplumlardan biri federal çözüm modeline hazır değilse federasyon gerçekleşemez. Şunu da belirtmekte yarar görüyorum. Rum tarafının arzu ettiği federasyon modeline baktığınızda, aslında Kıbrıslı Türklerin de nüfusları oranında temsil edildiği bir üniter devlet modeli arzusu açıkça görülmektedir. Madem ki federal çözüme gidilemiyor; bu konu, tartışmaya açılmalı ve yeni bir uzlaşı zemininde başka formül arayışına gidilmelidir. Belki de çözüme uygun olan model, yeni zeminde yaratılabilir ve arzulanan çözüme bizi ulaştırabilir. Örneğin; federal devlette iki toplumun aynı Meclis çatısında ve tüm yönetimde birlikte olacağı modelden ziyade iki tarafın zayıf bağlarla ilişki içinde olacağı bir başka model tartışılabilmelidir. Adı ne olursa olsun. 40 yıldır görüşülen ve sonuç alınamayan bu modeli görüşmeye devam mı, çözümsüzlük mü yoksa yeni bir uzlaşı zemini arayışı mı?\"
\'RUM TARAFINDA FEDERAL ÇÖZÜM İSTEĞİ YOK\'
Rumlar\'ın zihniyet değiştirmesinin zor göründüğünü dile getiren Sibel Siber, \"Uluslararası baskı ile bir çözüm beklentisi taşıyanlar da var. Ben hep şunu söyledim. Önemli olan, halkların barışması ve çözüm formülünü benimsemesidir. Zorlama ile imzalanacak bir çözüm modelinin yaşayabilir olması zordur. Çözüm modeline önce halklar sahip çıkmalıdır. Bu aşamada Rum tarafında federal bir çözüm isteği ya da iradesi yok. Halk, federal çözüme sahip çıkmıyor. Bu durum göz ardı edilemez. Bu gerçek ortadayken federal çözüm modelini tabulaştırırsak Kıbrıs meselesinde çözüm yolları kapatılmış olur. Meseleye böyle bakmak lazım\" dedi.
Kıbrıslı Rumlar\'ın da çözüm konusunda farklı görüşleri tartıştığını kaydeden KKTC Meclis eski Başkanı Siber, şöyle konuştu:
\"Son dönemlerde Rum tarafında Ulusal Konsey de dahil farklı çözüm konularının gündeme gelip, tartışıldığını görüyoruz. Demek ki onlar da farklı çıkış yolları arayışına girebiliyorlar. O halde bizdeki siyasi partiler de kendilerini kalıpların içine hapsetmemeli. Evet, federal çözüm arzulanan, bu kadar zamandır gerçekleşebilmesi için çok emek harcanan bir modeldir. Gerçekten içinde olumlu unsurlar barındıran, barışı barındıran bir modeldir; ama eğer en basit karar alma mekanizmalarında bile Rumlar basit çoğunlukla kararların alınmasında ısrar ediyorlarsa örneğin; 10 kişilik bir karar alma mekanizmasında Rum lider size diyorsa ki \'6\'sı Rum, 4\'ü Türk olacak ama karar basit çoğunlukla alınacak. 4 Türk \'Hayır\' dese bile bu karar geçecek\' bu, eşit bir federal sistem olmaz. Bu anlayış, üniter devlet içinde bir azınlık olarak sizi görmek istediklerinin bir göstergesidir.\"
FOTOĞRAFLI