Dünya

KKTC bile Türkiye'den daha özgür

Siyasi özgürlükler açısından Türkiye 'yarı özgür' diye sınıflandırılırken, egemenliği tartışmalı KKTC için 'özgür' denildi

14 Ocak 2009 02:00
Freedom House'un 2008 raporunda siyasi özgürlükler açısından Türkiye “yarı özgür” ülke diye sınıflandırılırken, egemenliği tartışmalı KKTC, “özgür” olarak değerlendirildi. Raporda, Kuzey Kore sonuncu sırada yer aldı

ABD’de insan hakları ve siyasi özgürlükler konularında faaliyet gösteren “Freedom House” (Özgürlükler Evi) adlı örgütün 2008 raporunda, egemenliği tartışmalı bölgeler kategorisinde gösterilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) “özgür” ülke diye nitelenirken, Türkiye “yarı özgür” ülkeler klasmanında yer aldı. Rapordaki 14 tartışmalı bölge içinde sadece KKTC “özgür” olarak gösterildi.

Türkiye’nin bulunduğu “yarı özgür” ülke kategorisinde 62 ülke sayıldı.

Rapor, daha önceki 2 yılda olduğu gibi 2008’de de siyasi özgürlüklerin dünya çapında kısıtlandığını ve bu kısıtlamada ilk sıraları Rusya ile Yunanistan’ın aldığını ileri sürdü. Rapor, Irak ve Malezya’da siyasi çoğulculuğun geliştiğini belirtti.

Raporda, siyasi hak ve özgürlüklerde en çok geriye gidişin Sahra Altı Afrikası ile eski Sovyet
topraklarında görüldüğü, buna karşılık Güney Asya’da önemli gelişme kaydedildiği ifade edildi.
“Dünyada Özgürlük 2009” raporunda, 193 ülke ve 16 stratejik bölgede özgürlük durumu incelendi.

Araştırmada 2008’deki gelişmeler analiz edilerek, her ülke, belli başlı özgürlük alanlarındaki
performanslarına göre değerlendirildi. Tayvan’da açıklanan raporda, geçen yıl “özgür” ülke veya bölge sayısı 89 (dünya nüfusunun yüzde 46’sı) ve “özgür olmayan” ülke sayısı 42 (nüfusun yüzde 34’ü) olarak saptandı.

Finlandiya birinci

Rapor, özgür ülkelerin özgür olmayanları sayıca geride bırakmasına karşın, genel olarak siyasi haklarla sivil özgürlüklerde gerileme görüldüğünü bildirdi. Siyasi özgürlük alanında 34 ülkede gerileme, 14 ülkede gelişme saptandı.

Özgürlükler açısından Finlandiya 193 ülke arasında birinci, Kuzey Kore sonuncu oldu. İnsan hakları ve demokrasiyi geliştirme yönünde adımlar atmak yerine, dünyaya “kendinden emin totaliter bir görüntü” çizen Çin sonlarda yer aldı.

Otoriter yönetimlere karşı yapılan barışçıl devrimlerin ardından muhalefeti bastıran Rusya’nın etkisindeki ülkelerde, olumsuz yönde gidiş olduğu dile getirildi. Yunanistan’da da geçen ayki eylemlerde hükümetin protestoları kontrol etmede “yetersiz” kaldığı ifade edildi.

Irak’ta güvenlikte kaydedilen gelişmeler ve Sünnilerin siyasi alana katılımının artmasıyla olumlu yönde gelişme olduğu belirtilen raporda, Malezya’da muhalefetin seçimlerde yüksek performans göstermesi özgürlük açısından olumlu bir puan olarak vurgulandı. Raporda, küresel mali krizin, “demokratik kurumların” bulunmadığı ülkelerde siyasi haklar ve özgürlükleri tehdit ettiği uyarısı yapıldı.