Sanayi üretiminin öncü göstergesi sayılan kapasite kullanım oranı Nisan ayında yüzde 66.8 oldu. Mart'a göre kapasite 2.1 puan arttı. Ancak bu oran geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14.9 azaldı.
Sanayi üretim endeksi iyimserlik için yeterli mi?
Sanayi üretimi Mart’ta yüzde 20.9 azaldı(sd)
Sanayi üretiminin öncü göstergesi olan kapasite kullanım oranı Nisan ayında da düşüşünü sürdürdü ancak bir önceki aya göre yükseliş kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 14.9 puan azalırken, bir önceki aya göre 2.1 puan artarak yüzde 66.8 seviyesinde gerçekleşti.
Kapasite kullanım oranı Kasım ayından bu yana en yüksek düzeye ulaştı. Kapasite kullanımı Ocak ve Şubat'ta yüzde 63.8, Mart'ta yüzde 64.7 olmuştu.
Uzmanlar verinin toparlanmaya işaret etmediğini, bu yönde alınan pozitif bir sinyal olduğunu belirtiyor.
İç pazarda talep yetersizliği, yüzde 55.4'le işyerlerinin tam kapasite ile çalışmamasının en önemli nedeni olarak belirlendi. Onu yüzde 31.4'le dış pazarda talep yetersizliği ve yüzde 3.5'le mali imkansızlıklar izledi.
İşyerlerinde Nisan ayı üretim miktarı bir önceki aya göre yüzde 8.5, satış miktarı da yüzde 10.9 artış gösterdi.
Nisan ayı satış miktarı yüzde 10,9 artarken, Mayıs ayında yüzde 4,8 artacağı bekleniyor. Nisan ayı satış fiyatları bir önceki aya göre yüzde 0,9 yükselirken bu ay yüzde 0,2 artacağı öngörülüyor. Geçen ay hammadde fiyatları yüzde 0,1 azalırken Mayıs ayında yüzde 0,3 artacağı bekleniyor.
Özel sektörde kapasite kullanımı daha fazla geriledi
İmalat sanayinde kapasite kullanımı, Nisan ayında yüzde 66,8 seviyesinde gerçekleşti. Dağılıma bakıldığında, devlet sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 64,8, özel sektörde yüzde 66,8 oldu.
2008 yılı Nisan ayında, kapasite kullanım oranı özel sektörde yüzde 80,4, devlet sektörünün yüzde 91,2 düzeyindeydi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan ayı için Aylık İmalat Sanayi Eğilimi Anketine cevap veren 4 bin 936 işyerinden derlenen analiz sonuçlarını yayımladı.
Otomotivde kapasite yüzde 58.4
Nisan ayında en yüksek kapasite kullanımı yüzde 86.1'le diğer ulaşım araçları imalatında görüldü.
Kapasite kullanımı taşıt araçları ve karoseri imalında yüzde 58.4, tekstil ürünleri imalatında yüzde 70.7, tütün ürünleri imalatında yüzde 75.4, gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 67.7, giyim eşyası imalatı yüzde 74, ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç) yüzde 75,1, kağıt ve kağıt ürünleri imalatı yüzde 77,3, basım ve yayım imalatı yüzde 72,7, kimyasal madde ürünleri imalatı yüzde 69,7, plastik-kauçuk ürünleri imalatı yüzde 69,2, metalik olmayan diğer mineral madde imalatı yüzde 68,8, ana metal sanayi imalatı yüzde 68,7, metal eşya sanayi yüzde 64,3, makine ve techizat imalatı yüzde 67,1, elektrikli makina cihazları imalatı yüzde 62,9, radyo, TV haberleşme cihazları imalatı yüzde 83,7, tıbbi, optik hassas alet imalatı yüzde 80,7, diğer ulaşım araçları imalatı yüzde 86,1, mobilya imalatı yüzde 66,6 olarak belirlendi.
En düşük kapasite kullanımı yüzde 45'le büro, muhasebe bilgi işlem makineleri imalatında gerçekleşti. Bunu, yüzde 58,2 ile kok kömür rafineri edilmiş petrol ürünleri imalatı, yüzde 58,4 ile taşıt araçları ve karoseri imalatı, yüzde 59,9 ile derinin işlenmesi bavul, çanta vb. izledi.
Talep yetersizliği ana neden
2009 Nisan ayında, işyerlerinin, tam kapasite ile çalışmamasının nedenleri arasında talep yetersizliği ilk sırada yer aldı.
İç pazarda talep yetersizliği yüzde 55,4 ve dış pazarda talep yetersizliği yüzde 31,4 oranında etkili oldu. Mali imkansızlıklar yüzde 3,5, yerli mallarda hammadde yetersizliği yüzde 3,1 ve ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 1,4, işçilerle ilgili meseleler ise yüzde 1,3 oranında etkiledi.
İmalat sanayinde 2007, 2008 ve 2009 yıllarında, aylar itibarıyla kapasite kullanım oranları şöyle:
YILLARA GÖRE (Yüzde oranlar)
AYLAR…….2007 / 2008 / 2009
Ocak……….78,3 / 80,3 / 63,8
Şubat………80,1 / 79,3 / 63,8
Mart……….. 82,0 / 81,2 / 64,7
Nisan………81,7 / 81,7 / 66,8
Mayıs……... .83,3 / 82,4
Haziran….... 83,5 / 82,3
Temmuz….. 81,9 / 80,0
Ağustos……80,3 / 76,2
Eylül………. 83,2 / 79,8
Ekim……… 83,1 / 76,7
Kasım……..82,6 / 72,9
Aralık…….... 81,1 64,7