Ekonomi

Kalyon Holding'in fabrikasının gerçek öyküsü: Güney Koreli ortak kaçtı; 3 yılda bitecekti, olmadı...

02 Temmuz 2020 17:50
Barış Soydan

“1.4 milyar dolar yatırımla 1.400 kişiye iş!”
Haber siteleri Kalyon Holding’in güneş paneli yatırımını böyle duyuruyor. Okumaya devam edelim:
“Kalyon Holding’in iki fazdan oluşan entegre güneş paneli yatırımından, 400 milyon dolara kurulan ilkinin açılışı için geri sayım başladı. Ankara Başkent Organize Sanayi Bölgesi’nde inşa edilen tesis, önümüzdeki ay Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılacak. Yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırım ile kurulan Karapınar Güneş Enerji Santrali de tamamlandığında, her iki üretim hattında toplam bin 400 kişi çalışacak.”
Ekonomik durgunluğun ortasında 400 milyon dolarlık yatırım, helal valla... Ama durun bir dakika, siz de benim gibi bu fabrikayı ve güneş santralini bir yerden hatırlamadınız mı? Bu, ihalesi üç yıl önce yapılan, çoktan tamamlanmış ve ve yabancı ortak aracılığıyla Türkiye’ye güneş enerjisi teknolojisi transfer etmiş olması gereken “YEKA” (Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı) ihalesi değil mi?
Kalyon Holding’in kuracağı güneş paneli fabrikasının ihalesi bundan 3 yıl önce, 2017’de dönemin Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın gözetiminde alay-ı valayla yapılmıştı. Proje kapsamında, Türkiye’de yılda minimum 500 megawatt üretim kapasitesine sahip güneş paneli fabrikası ve Konya Karapınar’da bin megawatt’lık bir güneş santrali kurulacaktı. Yatırım, “Enerji alanında Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltacak olan ilklerin fabrikası” diye ilan edilmişti. Türkiye güneş enerjisinde dünya devi oluyordu...
2017’deki ihaleyi, Sabah-atv’nin sahibi olarak tanıdığımız Kalyon Holding, Koreli ortağı Hanwha ile birlikte kazandı. 500 megawatt’lık fabrikanın en geç 21 ay, 1 gigawatt’lık güneş santralinin ise en geç 36 ay içerisinde işletmeye girmesi öngörülüyordu.

Aradan önce 21 ay, sonra 36 ay geçti, Ortada ne 500 megawatt’lık fabrika vardı, ne 1 gigawatt’lık güneş santrali… Üstelik güneş panelinde dünyanın en ileri teknolojilerinden birine sahip Güney Koreli ortak kaçmıştı!
Dünya’nın geçen Eylül’de duyurduğu gelişmeyi Paraanaliz’den okuyalım: “2014 Mayıs ayında İstanbul’da açtığı ilk şirketi ile Türkiye’ye adım atan Hanwha, önce ihale ile aldığı YEKA projesindeki paylarını Kalyon Grubu’na sattı, ardından sahibi olduğu 18 farklı şirketini devretmeye karar verdi.”
Evdeki hesaplar çarşıya neden uymadı, Türkiye dünya devi Güney Koreli şirketi nasıl kaçırdı? Çünkü Türkiye’ye çağ atlatacağı söylenen ihalenin yanlış fiyatlarla yapıldığı ortaya çıkmıştı.
Sonra... Devlet ihaleyi iptal etmek yerine Kalyon Holding’e, Türkiye’ye teknoloji transfer edecek yeni ortak bulma hakkı tanıdı. Ve bugün... “Kalyon Holding’in iki fazdan oluşan entegre güneş paneli yatırımından, 400 milyon dolara kurulan ilkinin açılışı için geri sayımın başladığını” öğrendik. Bu, Konya Karapınar’a kurulacak dev santral değil, sıra inşallah ona da gelecek. Evet, ekonomik durgunluğun ortasında böyle bir yatırım az bir şey değil. Ama iki satırla da olsa suya düşen ihaleden, kaçan Güney Koreli ortaktan bahsetmek gerekmez miydi?
Neyse ki T24 var.