ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Irak'a düzenlediği ziyarette ABD'li diplomatlara, “Bugün barışı sağlamaya çalıştığımız tüm yerleri düşünün. Sizi gönderdiğimiz tüm yerleri. Bunlar tarihte suni sınırlar çizdiğimiz, birbirinden tamamen ayrı etnik, dini, kültürel gruplardan suni devletler yarattığımız, ‘Bunu alın. Birlikte yaşayın” dediğimiz yerler” dedi. Biden'ın açıklamaları kamuoyunda yankı uyandırırken, ABD'nin Irak'taki toprak bütünlüğü politikasının değişmediğini yazan New York Times gazetesi, Bağdat’taki BM görevlilerinin Irak’ın bölünmesinin uluslararası toplum tarafından nasıl karşılanacağına dair çalışma yürüttüğünü öne sürdü.
Hürriyet'te yer alan habere göre, Biden, önceki gün Irak’a ziyarette bulundu. Biden, Bağdat’ta Irak Başbakanı Haydar el-Abadi ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) merkezi Erbil’de IKYB Başkanı Mesud Barzani ile bir araya geldi. Biden, Irak’tan sonra Vatikan’a uçtu ve dün Papa Françesko’nun da konuşma yaptığı kanser üzerine bir konferansa katıldı. Bağdat’tayken ABD Büyükelçiliği’ne de ziyarette bulunan Joe Biden, buradaki askerlere ve diplomatlara yaptığı konuşmada Irak’ın birliği konusunda tartışma yaratacak açıklamalar yaptı. ABD Başkan Yardımcısı, “Bugün barışı sağlamaya çalıştığımız tüm yerleri düşünün. Sizi gönderdiğimiz tüm yerleri. Bunlar tarihte suni sınırlar çizdiğimiz, birbirinden tamamen ayrı etnik, dini, kültürel gruplardan suni devletler yarattığımız, ‘Bunu alın. Birlikte yaşayın” dediğimiz yerler” dedi.
"10 yıl önce savunmuştu"
Biden’ın gezisi çerçevesinde New York Times gazetesi, “Irak, kargaşaya saplanmışken bazıları ülkenin bölünmesi çağrısı yapıyor” başlıklı bir haber yayınlayarak bu yöndeki görüşlere yer verdi. NYT, Biden’ın 2006’da Irak’ın Kürtler, Şiiler ve Sünniler arasında ayrılmasını savunduğunu hatırlattı. Biden, bu önerisini NYT’da çıkan makalesinde gündeme getirmişti. Ancak Biden, başkan yardımcılığı görevi boyunca ABD’nin Irak’ın bütünlüğünden yana olan resmi politikasını izledi. NYT, Biden’ın önceki gün ABD elçiliğindeki konuşmasının ise eski önerisini akıllara getirdiğini yazdı. Gazete, Bağdat’taki BM görevlilerinin de ‘uluslararası toplumun Irak’ın bölünmesini nasıl idare edeceğini sessizce çalışmaya başladığını’ da iddia etti.
Büyükelçi Çeviköz: Suriye'yi de parçalar
Türkiye’nin eski Bağdat Büyükelçisi Ünal Çeviköz, Irak’ın bölünmesinin Türkiye açısından son derece tedirgin edici gelişmelere yol açacağını belirterek “Kim böyle bir mühendislik yapıyorsa bu Türkiye açısından çok tehlikelidir” dedi. Çeviköz, Irak’ın Kürt, Şii ve Sünni olarak 3’e bölünmesi durumda bunun Irakla sınırlı kalmayacağını, Suriye’ye de sıçrayacağını belirterek şunları söyledi: “Irak’ta bir Sünni devleti kurulursa bunun Suriye’yle örtüşen kısımları olur, Suriye’nin sınırlarını da etkiler ayrıca Irak içinde Sünni ve Şii devleti gibi bir ayrım olursa o zaman kuzeydeki Kürt yönetiminin bağımsızlığını tutmak çok zor olur. Irak’ın parçalanması Suriye’nin parçalanmasına da gidişi başlatır.”
"Irak'ın bölünmesi gibi bir politikamız yok"
Türk yetkililer, kaynayan kazan durumundaki Ortadoğu’nun ateşini körükleyecek girişimlerden uzak durulması gerektiğini söylediler. Uzun bir süreden beri merkezi Bağdat yönetimi ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasındaki görüş ayrılıklarının bilindiğini, sorunların çözümü için iki tarafa da Irak’ın toprak bütünlüğü anlayışından vazgeçilmeyerek çaba göstermeleri için telkinde bulunulduğunu ifade eden Türk yetkililer, “Ankara’nın gündeminde Irak’ın bölünmesi gibi bir gündem ve seçenek yok” dediler.