Övgü Pınar
İtalya hükümeti, bankaların ekstra kârından yüzde 40 vergi alma kararında bir geri adım attı. Kredi veren bankaların dün borsada büyük kayıp yaşamasının ardından Maliye Bakanlığı vergiye bir üst sınır getirildiğini duyurdu.
Maliye Bakanlığı’nın dün akşam yaptığı açıklamaya göre bankalardan alınacak vergi toplam varlıkların yüzde 0,1'ini geçemeyecek. Bakanlık bu üst limitin "bankacılık kurumlarının istikrarını korumak" amacıyla getirildiğini belirtti.
Bakanlar Kurulu’nun Pazartesi akşamı açıklanan kararıyla, bankaların 2022 ya da 2023’te, 2021 yılındaki net faiz karına kıyasla elde ettiği fazla gelire bir kerelik yüzde 40 vergi uygulanması planlanıyordu.
Bu beklenmedik karar karşısında piyasalardan reaksiyon gelmiş, ülkenin en büyük bankaları dün borsada büyük düşüşler yaşamıştı. Milano borsasında dün bankaların yaklaşık 9 milyar euro değer kaybettiği belirtiliyor.
İtalya’nın en büyük bankaları Intesa Sanpaolo yüzde 8,67, Unicredit yüzde 5,94 hisse kaybı yaşadı. Daha küçük bazı bankalarda düşüşler yüzde 10’u aştı.
Maliye Bakanlığı’nın dün akşamki üst limit açıklaması sonrası bugünse Milano borsası yükselişle açıldı.
Hükümet, bankaların ekstra faiz karını vergilendirme kararını özellikle değişken faizli mortgage (ev kredisi) ödemelerindeki zorlukları telafi etmek amacıyla almıştı. Ancak bu karar hem gerekli hazırlık ve görüşmeler yapılmadan alındığı hem de yatırımcı güvenini zedeleyeceği gerekçesiyle eleştirilere de yol açtı.
Ayrıca, mortgage alırken daha masraflı ancak daha risksiz sabit faiz seçeneğini tercih edenlere karşı değişken faizli kredi alanların haksız biçimde desteklendiğini savunanlar da oldu.
İtalyan Bankacılar Özerk Federasyonu (FABI) verilerine göre Mart 2023 itibariyle yaklaşık 1 milyona yakın İtalyan ailenin ödemediği ev kredisi taksitleri toplamda 15 milyar euroya ulaştı.
Finans gazetesi Il Sole 24 Ore bu durumda gelir düşüşü, enflasyon ve faiz oranlarındaki artışın etkili olduğunu belirtiyor. Avrupa Merkez Bankası geçen yazdan bu yana faizleri 4,25 puan artırmıştı.
‘Bankalar da ağlar’
Bugün ulusal gazetelerin neredeyse tamamının manşetlerinde bu ekstra kâr vergisi kararı ve yansımaları yer aldı.
Corriere della Sera gazetesi ‘’Borsa ve bankalar, kara gün’’ manşetiyle çıktı.
La Repubblica da manşet haberinde hükümetin bu kararla 4 milyar euro kadar gelir elde etmeyi planladığını ancak borsada bir günde 9 milyar euronun ‘yandığını’ vurguladı.
Hükümete yakın çizgideki Il Giornale gazetesi ise piyasaların tepkisini ‘’Bankalar da ağlar’’ başlığıyla yorumladı.
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Bakanlar Kurulu’nun Pazartesi onayladığı kararnamenin parlamentoda onanma aşamasında değişmesinin beklendiğini vurguladı.
Muhalefetteki Demokratik Parti’den eski Maliye Bakanı Yardımcısı Antonio Misiani de hükümeti, "üzerine görüşmeler yapmaksızın bir gecede karar alarak piyasaların olumsuz tepki vermesine yol açmakla" suçladı.