İtalya'da cumhurbaşkanı seçiminde yaklaşık bir haftadır siyasi partiler arasında anlaşma sağlanamaması üzerine mevcut Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella yeniden seçildi. İtalya'da daha önce yalnızca bir kez bir cumhurbaşkanı iki dönem için seçilmişti.
Geçen Pazartesi günü başlayan cumhurbaşkanı seçiminde, parlamentonun iki kanadı Temsilciler Meclisi ve Senato üyeleri ile bölge yönetimlerinden temsilciler oy kullandı. 1009 kişiden oluşan seçici meclis ilk 7 turda herhangi bir isim üzerinde anlaşamadı.
Seçimleri kazanmak için ulaşılması gereken limit ilk 3 turda oyların 3'te 2'sine denk gelen 673 oy, 4. turdan itibarense salt çoğunluğa denk gelen 505 oydu.
Ancak hiçbir siyasi parti ya da ittifakın çoğunluğa sahip olmaması ve partiler arasındaki pazarlıkların da anlaşmazlıkla sonuçlanması nedeniyle bu oy oranlarına Cumartesi akşamına kadar ulaşılamadı.
Kaotik bir atmosferde geçen seçimlerde siyasi partilerin çıkmazı aşamaması üzerine, mevcut Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella'nın yeniden seçilmesi senaryosu güç kazanmaya başladı. Mattarella seçimler öncesinde net ve ısrarlı bir şekilde ikinci dönem görev yapmak istemediğini açıklamış olsa da siyasi partiler cumhurbaşkanından "ülkenin iyiliği ve istikrarı için" fedakarlık yapmasını istedi.
Siyasi partilerin bu talebini, Başbakan Mario Draghi bugün görüştüğü Sergio Mattarella'ya iletti. İtalya basınına göre Mattarella bu talebe, "Başka planlarım vardı ama bana ihtiyaç olursa buradayım" yanıtı verdi.
Oyların yüzde 75'ini aldı
Cumartesi akşamı yapılan 8. tur oylamada Mattarella 1009 kişilik seçici meclisten 759 oy aldı.
İtalya'da anayasa, cumhurbaşkanının iki dönem görev yapmasını öngörmese de bunu yasaklayan bir madde de bulunmuyor. 1946'da cumhuriyetin ilan edilmesinden bu yana daha önce yalnızca bir kez bir cumhurbaşkanı ikinci dönem için seçilmişti.
2013'te ikinci dönem için seçilen Giorgio Napolitano, 7 yıllık görev süresini tamamlamamış ve ikinci kez seçilmesinden 2 yıl sonra istifa etmişti.
80 yaşındaki Sergio Mattarella, hem şahsi nedenlerle hem de kurumların saygınlığına zarar vereceği endişesiyle ikinci dönem görev yapmaya sıcak bakmıyordu.
- İtalya’da cumhurbaşkanı seçimi 3 gündür sonuçsuz: Seçiciler “ekmek ve suyla bir odaya kapatılsın” önerisi
- İtalya'da 'kaotik' cumhurbaşkanlığı seçimi bugün başlıyor
- Berlusconi, İtalya'nın yeni cumhurbaşkanı olabilir mi?
İstikrar endişesi etkili oldu
Cumhurbaşkanı seçimleri, Avrupa Birliği'nin milyarlarca euro'luk pandemi destek fonunun etkili yönetimi, ekonomik istikrarsızlık riski, Avrupa'da yaşanan enerji ve Ukrayna krizleri nedeniyle özellikle kritik görülüyordu.
Resmi adayların olmadığı seçimlerde şans verilen isimler arasında Başbakan Mario Draghi de yer alıyordu. Ancak Draghi'nin cumhurbaşkanlığına seçilmesi halinde, geniş katılımlı koalisyon hükümetinin dağılması ve erken seçimlere gidilmesi ihtimali siyasi ve ekonomik istikrar açısından endişe yaratıyordu.
Ayrıca çok sayıda parlamenterin, erken seçimlere gidilmesi halinde koltuklarını kaybetmekten korktukları için Draghi'nin cumhurbaşkanı seçilmesine mesafeli yaklaştığı da kulislerde konuşuluyordu.
"Bloke olmuş bir sistemin işareti"
Öte yandan seçimlerde yeni bir cumhurbaşkanı üzerinde anlaşılamaması siyaset ve medya dünyası ile sosyal medyada "politikanın iflasının göstergesi" olarak da yorumlandı.
Siyasi partilerin kendi içlerinde ve diğer partilerle kurdukları ittifakların bölünmüş durumda olduğu izlenimi güçlendi.
Partiler arasında seçimler sürerken de devam eden pazarlıklar, atışmalar, blöf olarak görülen çok sayıda adayın öne sürülmesi gibi entrikalar, siyasete güveni daha da azalttığı gerekçesiyle eleştirilere de neden oluyor.
Ülkenin en büyük partilerinden merkez soldaki Demokratik Parti'nin lideri Enrico Letta da bugün yaptığı açıklamada, yaşanan çıkmazı "bloke olmuş bir siyasi sistemin işareti" diye niteledi.