Gündem

İşte 12 Eylül darbesinin kanlı bilançosu

98 yaşında hayatını kaybeden Kenan Evren'in baş mimarı olduğu 12 Eylül askeri darbesi geride yüzlerce ölüm ve acı bıraktı

10 Mayıs 2015 11:11

12 Eylül darbesinin lideri Kenan Evren 9 Mayıs 2015 Cumartesi günü 98 yaşında öldü.

Kenan Evren’in başmimarı olduğu darbe, geride bu acı tabloyu bıraktı:

Gözaltına alınanlar: 650.000        

Fişlenenler: 1.683.000     

Açılan dava sayısı: 210.000         

Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılananlar:         230.000      

Bunlardan 141-142-163. maddelerden yargılananlar: 71.500

Sivil mahkemelerde açılan davalar (1980-88): 9,508  

Yargılanan "örgüt üyesi" : 98.404

Hüküm giyen "örgüt üyesi": 21.764         

"Yurda dön" çağrısı yapılanlar: 29.000    

Vatandaşlıktan çıkarılanlar: 14.000         

Pasaport verilmeyenler: 388.000

Faaliyetten men edilen dernek: 23.700 

Hakkında soruşturma açılan dernek :                 

Toplam 644 cezaevindeki hükümlü-tutuklu : 52.000 (1990'da kalanlar)       

Toplam ölü (eceliyle): 229

Kuşkulu ölüm: 144 

Açlık grevinde ölenler: 14 

Kaçarken vurulanlar: 16    

"Çatışma"da öldürülenler: 74       

Doğal ölüm raporu verilenler: 73 

"İntihar" ettiği bildirilenler: 43       

"Nedeni belirsiz" ölenler: 2

İşkence sonucu öldürülenler: 171

Açılan işkence soruşturma veya davası: 9.962 (1982-1988 arası)    

İşkence yaptıkları suçlamasıyla yargılanan güvenlik görevlisi : 544    

1981 yılı Nisan-Mayıs aylarında ödüllendirilen güvenlik görevlisi: 1.002       

1402 Sıkıyönetim yasasına göre yapılan işlem : 18.525

Hakkında işlem yapılan memur: 7.245   

Hakkında işlem yapılan öğretmen: 3.854

Hakkında işlem yapılan güvenlik görevlisi: 988 

Hakkında işlem yapılan din görevlisi: 266

Hakkında işlem yapılan öğretim görevlisi: 120 

Hakkında işlem yapılan mülki amir: 35

Hakkında işlem yapılan hakim-savcı: 47

Bölge dışına sürülenler: 7.233

Görevlerine son verilenler: 4.891

Cezaevlerindeki gazetecilerin aldığı ceza toplamı: 3.315 yıl 3 ay

İstanbul gazetelerinin yayın yapamadığı gün sayısı: 300 gün

Gazetecilere istenilen hapis cezası: 4.000 yıl

Cezaevlerindeki gazeteciler: 31

Polisçe aranan gıyabi tutuklu gazeteciler: 13

Silahlı saldırıda öldürülen gazeteciler: 3

Yalnızca 1989'da 16 günlük gazeteye açılan dava: 394

Tazminat davalarının sayısı:211

İstenilen tazminat miktarı: 12 milyar 848 milyon

Yakılarak yok edilen gazete, dergi, kitap: 39 ton

Yok edilmek üzere depolarda bekleyen yayın: 40 ton

Basın özgürlüğünü kısıtlayan yasa sayısı: 151

Yasaklanan yayın sayısı: 927

Yasaklanan film sayısı: 927

Kağıt oranlarının artış oranı: 13

Haklarında idam cezası istenenler: 7.000

Ölüm cezası verilenler: 517

Askeri Yargıtay'ın onayladığı idam cezası: 124

Dosyası Meclis'te bulunan idam hükümlüsü: 259

İnfaz edilen idam cezası: 50

İnfaz edilen sol görüşlü idam mahkumu: 18

İnfaz edilen sağ görüşlü idam mahkumu: 8

İnfaz edilen yabancı ( Ermeni ): 1

İnfaz edilen adli suçlu: 23 

1980 – 1985 yılları arasında...  

22.912 kişiye 0-1 yıl ceza verildi 

10.784 kişiye 1-5 yıl ceza verildi 

6.186 kişiye 5-10 yıl ceza verildi 

2.396 kişiye 10-20 yıl ceza verildi

939 kişiye 20 yılın üzerinde ceza verildi 

630 kişiye müebbet hapis cezası verildi

420 kişiye ölüm cezası verildi

* Bu rakamlar Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığından temin edilmiştir. Ayrıca bu rakamlar 1990 TBMM açılışında adalet bakanlığının raporunda sunulmuştur. TBMM arşivlerinde mevcuttur. Hemen şunu da ekleyelim gerçek durumun rakamsal ifadesi çok daha yüksektir. Darbe ile birlikte kapatılan partiler , sendikalar, demokratik kitle örgütleri ve yine tüm bu kuruluşların gözetime alınan, sorgulanan siyaset yasakları getirilen başkanları, yönetim kurulu üyeleri ile ilgili rakamlar eklenmemiş, başka bir çalışmaya bırakılmıştır.