İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Planlama Ajansı’nın “Konut Sorunu Araştırması: İstanbul’da Mevcut Durum ve Öneriler raporu” yayımlandı.
1-7 Eylül 2021 tarihleri arasında bilgisayar destekli telefon görüşmesi yöntemi kullanılarak 647 İstanbullu ile yapılan araştırmaya göre İstanbulluların yüzde 95’i İstanbul’da kiraların yüksek olduğunu düşünüyor.
Sözcü’de yer alan habere göre 2021’de yeni kiraya çıkanlar için kiralar geçen seneye göre yüzde 66 zamlandı.
Araştırma kapsamında görüşülen kiracıların yüzde 41’i pandemi döneminde kiralarını ödeyemediğini veya aksattığını belirtti.
Son kira artış döneminde kiracıların yüzde 71,7’si ev sahipleri ile, ev sahiplerinin ise yüzde 81,3’ü kiracılarıyla sorun yaşadığını belirtti.
Yükselen kiralarla ilgili makul kira artışının oranı sorulduğunda İstanbullular bu oranın yüzde 12,2 olması gerektiğini belirtti. Kiracı olan katılımcılar bu oranı yüzde 11,6 olarak düşünürken İstanbul’da evini kiraya veren katılımcılar yüzde 13,6 olması gerektiğini ifade etti.
Katılımcıların yüzde 50,8’i İstanbul’daki kira artışının önüne geçmek için devletin şehirde daha fazla sosyal konut inşa etmesi gerektiğini belirtti.
TOKİ’nin İstanbul projelerine bakıldığında tamamlanan 50 bin 918 konuttan sadece 678’inin alt gelir grubu için üretildiği görüldü. İnşaat aşamasında olan konutlar da eklendiğinde bu sayı 766’ya çıktı.
1.8 milyon konutun ikameti yok
İBB verilerine göre Avrupa Yakası’nda Beylikdüzü, Başakşehir, Küçükçekmece ve Bağcılar ile Anadolu Yakası’nda Kadıköy, Ataşehir, Sancaktepe ve Tuzla’da boş konut stokunun yüksek olduğu görüldü. İstanbul’daki boş konut sayısı Avrupa’daki diğer kentlerle kıyaslandığında ise ortalamanın üzerinde. Bu da aslında İstanbul’da boş konut olduğunu, ancak herkes için erişilebilir olmadığını gösteriyor.
Raporda ayrıca, 2020 yılı sonu itibariyle işlevlerinden bağımsız olarak İstanbul’da yaklaşık 6 milyon 400 bin kayıtlı mesken bulunduğu ve bunların yaklaşık 4 milyon 400 bininde ikamet edildiği belirtildi. Buna göre mevcut kayıtlı ikameti olmayan mesken sayısının 1 milyon 800 bin adet olduğu belirtildi.
2008 sonrası inşa edilmiş olan yapılar incelendiğinde ise toplamda 153 bin 240 adet yapının boş konut olduğu belirtildi. Ayrıca raporda, 2008 sonrası inşa edilen boş konutların yarattığı kentsel dokunun İstanbul’un kuzeyindeki orman alanlarına doğru ilerlediği ve kırsal alanları tehdit ettiği ifade edildi.