Dünya

İsrail'de koalisyon görüşmeleri çöktü: Ülkeyi ve Netanyahu'yu ne bekliyor?

21 Kasım 2019 01:21
İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun en yakın rakibi Benny Gantz, kendisine tanınan süre içerisinde koalisyon hükümeti kuramayacağını duyurdu. Böylece ülke, Çarşamba günü koalisyon görüşmelerinin çökmesinin ardından, bir yıl içerisinde üçüncü kez genel seçimlere gitmeye bir adım daha yaklaştı.

Sol merkez Mavi ve Beyaz İttifakı'nın lideri Gantz, Çarşamba günü yerel saatle 20.00 sıralarında Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin'e hükümeti kuramayacağını bildirdi. Koalisyon hükümeti kurabilmesi için Gantz'a tanınan süre gece yarısı doluyordu.

Hükümeti kurma görevi ilk olarak kendisine verilen Muhafazakâr Likud Partisi'nin lideri Netanyahu da Ekim ayında başarısızlığa uğramıştı.

Bir genel seçimlerin ardından iki başbakan adayının da hükümeti kurmakta başarısız olması İsrail'in siyasi tarihinde bir ilk.

Emekli Korgeneral Benny Gantz, hükümet kurma görevini bırakmasının ardından düzenlediği basın toplantısında, "Son 28 günde, İsrail Devleti'ne namus, ahlâk ve değerlerin var olduğu bir liderlik kazandıracak hükümeti kurma girişimim sırasında, ne kadar küçük olursa olsun, çevrilmemiş taş bırakmadım" dedi.

Gantz sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kapsayıcı, liberal birlik hükümeti kurmak için büyük çaba gösterdik. Herkese hizmet edecek bir hükümet - dindarlara ve sekülerlere, Yahudilere ve Araplara."

Netanyahu ise yayımladığı bir video mesajla, Gantz'ı Ortak Liste bloğundaki İsrailli Arap milletvekillerine gönderme yaparak, "İsrail'in düşmanlarından talimat alan terör destekçileri" ile azınlık hükümeti kurmaya çalışmakla suçladı, bir birlik hükümeti kurma çabasına devam etme çağrısı yaptı.

Netanyahu Gantz'a hitaben, "Seninle ön koşul olmadan, bir birlik hükümetinin kurulabilmesi için, hemen diyaloğa girmeye hazırım. Eğer birlikte hareket edersek, başarırız" dedi.

Getty Images
Binyamin Netanyahu

Koalisyon hükümetinin kurulamamasının ardından, İsrailli milletvekillerinin, parlamentoya (Knesset) seçilmiş 120 milletvekillinden birini koalisyon hükümeti kurmakla görevlendirebileceği 21 günlük süre başlıyor.

Bu girişimin de başarısız olması halinde, 90 gün içerisinde yeni bir seçim yapılması için harekete geçilecek.

İsrail'deki bu siyasi belirsizlik, İran ve Suriye ile tansiyonun yükseldiği bir döneme rastlıyor.

Hükümetin kurulamaması, Beyaz Saray'ın hazırladığı Ortadoğu barış planının detaylarının açıklanmasının da ertelenmesine neden oluyor.

Netanyahu yolsuzluk soruşturmasında korunmasız kalabilir

5. kez Başbakan olarak görev yapamayacak olmasının Netanyahu için yasal sonuçlarının da olabileceği belirtiliyor.

Netanyahu'nun başbakan olarak görevine devam edememesinin, yolsuzluk suçlamaları karşısında korunmasızlığını artıracağı yorumları yapılıyor.

İsrail Başsavcısının yakın bir zamanda, İsrail'in en uzun süre görevde kalan başbakanı Netanyahu'ya, yolsuzluk soruşturmasının ardından resmen suçlamalar yöneltilip yöneltilmeyeceğini açıklaması bekleniyor.

Netanyahu, iddiaları reddediyor ve muhaliflerini kendisine karşı "cadı avı" yürütmekle suçluyor.

İsrail kanunlarına göre, görevdeki bir başbakan, suçlu bulunması halinde görevinden ayrılmak zorunda değil.

17 Eylül'deki seçimde Gantz'in partisi küçük bir oy farkıyla Netanyahu'nun partisinin önüne geçmiş; 120 sandalyeli parlamentoda merkez sol Mavi ve Beyaz İttifakı 33 sandalye kazanırken Netanyahu'nun lideri olduğu muhafazakar Likud 32 sandalye elde etmişti.

Netanyahu Gantz'a büyük koalisyon önerisinde bulunmuş, ancak Gantz teklifi reddetmişti.

8 milletvekili ile koalisyon hükümetinin kurulması için kilit bir önemde olan aşırı sağcı İsrail Evimiz Partisi'nin lideri Avigdor Lieberman ise, ne Netanyahu ne de Gantz'ın koalisyonunda yer alacağını açıklamıştı.

EPA
İsrail Evimiz Partisi'nin lideri Avigdor Lieberman

Netanyahu ve Gantz büyük koalisyon üzerinde uzlaşıya varsa dahi, Avigdor Lieberman ile de masaya oturmaları gerekecekti.

Lieberman, daha önce destekçilerine yaptığı konuşmada, "Tek bir seçeneğimiz var. Benim partim, Likud ve Mavi-Beyaz İttifakı'yla birlikte bir birlik hükümeti kurmalıyız. Ülke acil bir durumla karşı karşıya" demişti.

Çarşamba günü yaptığı açıklamada ise Lieberman, Likud ve Mavi-Beyaz İttifakı arasında bir anlaşma sağlanamamasından, hem Netanyahu'nun hem de Gantz'ın "suçlu olduğunu" söyledi.