İstanbul, 11 Aralık (DHA) – İş Yatırım’ın araştırma notunda, cari dengenin iki aydır enerji ve altın hariç fazla vermesinin sebebi olarak iktisadi faaliyetteki yavaşlamanın etkisi olduğu belirtildi.
İş Yatırım’dan ekonomist Muammer Kömürcüoğlu tarafından hazırlanan \" Dengelenmeye devam ancak finansmanda baskı sürüyor\" başlıklı \" Ekim 2018 Ödemeler Dengesi\" notu açıklandı. İş Yatırım’ın araştırma notunda şu değerlendirmeler yapıldı:
“Ekim’de cari fazla 2.8 milyar dolar ile tahminimizin (2.7 milyar dolar) ve piyasa öngörüsünün (2,6 milyar dolar) sınırlı oranda üzerinde gerçekleşti. Yılın ilk 10 ayında cari açık 27.2 milyar dolar olurken,12 aylık birikimli cari açık önceki aya göre 6.6 milyar dolar daralarak 39.4 milyar dolara geldi. Bahsedilen bu düzeltme çekirdek fazlanın (enerji ve altın hariç) 6.6 milyar dolar artmasından kaynaklanıyor. Enerji ve altın hariç cari denge son iki aydır fazla veriyor. Bu durum iktisadi faaliyetteki yavaşlamanın etkisini gösteriyor.
“Cari fazlaya rağmen finansman tarafında olumsuz seyir devam etti ve Ekim’de 1.4 milyar dolarlık kayıtlı sermaye çıkışı görüldü. Detaylara bakıldığında sermaye çıkışındaki en büyük kalemin önceki ay olduğu gibi bankacılık sektörü borç ödemesi olduğu görülüyor. Kısa vadede bankaların nette 1.0 milyar dolar orta uzun vadede ise nette 0.4 milyar dolar ödediği görülüyor. Ayrıca bankaların yurtdışındaki varlıklarını 0,7 milyar dolar arttırmaları sermaye çıkışında etkili oldu ancak bu kalemden çıkış ulusal rezerv artışı anlamına geldiği için sorun oluşturmuyor. Öte yandan Ekim’de doğrudan yatırımlardan nette 0.7 milyar dolar giriş, portföy tarafından ise 0.5 milyar dolar giriş var. Portföy cephesindeki girişte 2.0 milyar dolarlık Hazine eurobond ihracı etkili olurken bankaların 1.4 milyar dolar tahvil ödemesi toplam girişi sınırladı. Son olarak net hata noksan kaleminden 0.4 milyar dolar giriş olurken, kayıtlı sermaye çıkışı nedeniyle 2.8 milyar dolarlık cari fazlaya rağmen rezerv birikimi 1.7 milyar dolarda kaldı. Uzun vadeli borç çevirme oranları (yurtdışı tahvil ihracı dâhil) yılın ilk on ayında bankalar için yüzde 82, şirketler için yüzde 131 seviyesine geldi.
“Özetle, Ekim’de cari denge beklentilerin bir miktar üzerinde fazla verdi. Böylece üst üste üç ay cari fazla verilmiş oldu (son üç ay toplamında 6.4 milyar dolar fazla verildi). Cari dengedeki olumlu resme rağmen finansman tarafında bankacılık sektörü borç ve tahvil ödemeleri ağırlıklı olarak sermaye çıkışı devam ediyor. Ancak çıkışın Eylül ayına hız kesmesi iyi haber. Önümüzdeki ay bu cephede daha olumlu bir resim görebiliriz.
“Cari dengede son üç aydır verdiğimiz fazla büyümedeki dengelenmenin hızlanarak devam ettiğine işaret ediyor. Kasım öncü dış ticaret verisi bir sonraki veride de cari fazla vereceğimize işaret ediyor. Ekonomideki dengelenme sürecinin devam etmesi iyi haber ancak bu durumda ihracattaki toparlanma kadar ithalattaki daralma da etkili. Başka bir deyişle büyümedeki yavaşlamanın cari fazla vermemizde etkisi var. Mevcut gelişmeler 2018’i 31 milyar dolarlık yıllık cari açık tahminimizin altında bir açık ile tamamlayacağımıza işaret ediyor.”