Orhan AŞAN- Arif KARAKAŞ/VAN, (DHA)- İRAN\'ın Kaşmer ve Meşhed kentlerinde başlayan ve daha sonra birçok kente yayılan protestoların devam etmesi, yaklaşık 500 bin İranlı\'nın ziyaret ettiği Van\'da esnafın endişe duymasına neden oldu. Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva, karamsar bir tabloya gerek olmadığını, Van\'ın bu olaylardan ciddi etkileneceğini de düşünmediğini söyledi. Takva, \"İran, bunun üstesinden gelecektir. Kendi halkı ile sorunu barışçıl yöntemlerle çözecektir. İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani\'nin açıklamaları oldukça makuldür\" dedi.
İran\'da işsizlik, yükselen enflasyon ve yolsuzluğa karşı başlayıp rejim karşıtı gösterilere dönüşen protestolar 9\'uncu gününe girerken, İran\'a sınır olan Van\'da oturanlar gelişmeleri yakından izliyor. 2017 yılında yaklaşık 500 bin İranlı turistin geldiği Van\'da hizmet sektörü ve giyim gibi alanlarda faaliyet gösteren işletmeler, yatırımlarını İranlılar\'a dönük yaptıklarını, olayların sürmesinin kendilerini endişelendirdiğini, protestoların uzaması halinde Van\'ın ekonomik anlamda büyük darbe alacağını, birkaç günden bu yana görülen olayların bile kendilerini etkilediğini söyledi.
\'ENDİŞEYE GEREK YOK\'
Yıllardan bu yana İran ile ekonomik temas halinde olan sivil toplum kuruluşlarının başkanları ise endişeye gerek olmadığını savundu. İran\'daki sorunların çözüleceğini, karamsar bir tabloya gerek olmadığın anlatan Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Başkanı Necdet Takva, kentin bu olaylardan ciddi şekilde etkileneceğini düşünmediğini belirterek şöyle konuştu:
\"İran çok kadim bir komşumuz. Dolayısıyla İran\'daki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. İran\'ın yaklaşık 20 kentinde ekonomik gelişmeler üzerinden enflasyon, işsizlik gibi talepler üzerinden gösteriler meydana geliyor. Fakat şunu rahatlıkla söyleyebilirim; İran bunun üstesinden gelecektir. Kendi halkı ile sorunu barışçıl yöntemlerle çözecektir. İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani\'nin açıklamaları oldukça makuldür. Ben başka ülkelerinde bu olayları kaşımak yerine, İran devletine, halkına bu açıdan bakması gerektiğini düşünüyorum. İran\'ın bu tür meselelerinden dolayı sınır kapılarını kapatacağını, uluslararası ilişkilerini bozacağı kanaatinde değilim. İran kendi kapılarını modernize ediyor. Van, doğrudan İran ile temas eden bir şehirdir. Biz Van\'ı da diğer komşu kentleri de İranlıların yaşam alanları olarak değerlendiriyoruz. Bunun böyle olması içinde elimizden gelen çabayı harcayacağız. İran\'ın Batı Azerbaycan eyaletinde bulunan şehirleriyle Türkiye\'nin Doğu Anadolu Bölgesi\'nde bulunan şehirleri kardeş şehirlerdir. İlişkilerimizi de bu çerçevede geliştiriyoruz. Van\'daki tedirginlik doğal aslında çünkü İran bizim hedef pazarlarımızdan biridir. Bu hedef pazar Türkiye\'de son 4-5 yıldır pik yapan bir seviyede. Bununla ilgili bizim farklı hedef pazarları hayat geçirme gayretimiz var. Konaklama servislerimiz, otelcilerimiz İranlıları çok iyi bir şekilde ağırlamalıdır. Burada doğrudan İran pazarından etkilenen sektörler konuyu sağduyulu bir şekilde ele almalıdır.\"
\'TAHRAN FUARI\'NA KATILACAĞIZ\'
TÜRSAB Doğu Anadolu Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, Ocak ayı içerisinde Tahran\'da yapılacak fuara da katılacaklarını söyledi. Başkan Özgökçe, şöyle konuştu:
\"İran\'da son günlerde istemediğimiz hadiseler meydana geliyor. Doğrusu yaşanan olaylar coğrafyamızı etkilemedi. Ama etkilemeye yüz tutuyor. Yılbaşı nedeniyle önceden programlar almıştık, konaklarımız vardı, programlarımız vardı. Olaylar yılbaşı ile aynı zamana geldi, yaşananlar bizi etkilemedi ama böyle giderse maalesef bizim bölgemizi çok etkileyecektir. İran\'da bir devalüasyon oldu. 4 gün önceye kadar onların 1000 tümeni bizim 1000 TL\'mize tekabül ediyordu. Şimdi onların 1250 tümeni bizim 1000 TL\'mize tekabül ediyor. 23-26 Ocak\'ta Tahran\'da Turizm Fuarı olacak. Van TÜRSAB olarak fuara 11 arkadaşımızla beraber katılacağız. Programımızı iptal etmedik, İran İslam Cumhuriyeti tarafından fuarın iptal olduğuna dair açıklama yapılmadı. Fuara gidecek gibi çalışmalarımıza devam ediyoruz. Nevruz bayramı öncesi bir programımız var, onu da iptal etmedik. Umuyoruz ki bu olaylar sona ersin, turizm sektörü olarak faydalanalım. Turizm sektörü havanın neminden bile etkileniyor. Bizde geçen yıllarda ülke olarak bu tür olaylar yaşadık, umarız İran\'da yaşanan bu tür olaylar son bulur.\"
\'İRAN\'DAKİ OLAYLAR GÖSTERİLDİĞİ GİBİ BÜYÜK DEĞİL\'
Tüm Sanayici ve İş Adamları Derneği, (TÜMSİAD) Van Şube Başkanı Süleyman Güler dün sabah saatlerinde İran\'dan döndüğünü söyledi. İran\'daki olayların kısa sürede sona ereceğini düşünen Güler, şöyle devam etti:
\"İran\'daki olayların gelişmesi, büyümesi bizim için dezavantajdır. 3 gündür Tahran\'da, Tebriz\'de ve Urumiye de bulundum. Oradaki izlenimlerime göre bu olaylar birkaç gün içerisinde biter. Oradaki olaylar Türkiye\'de yaşanan gezi olaylarına benziyor. Tahran\'dayken olayların olduğu caddelerden geçmek zorunda kaldım. Öyle gösterildiği gibi büyük olayların olduğunu görmedim. İnsanların sloganlar attığını gördüm, 1-2 saat sonrada olayların yatıştığını gözlemledim. İran kadim bir devlet bu olayların sükunet içinde halledileceğine umuyorum. Bizim 2018 yılı içerisinde İran\'dan büyük beklentilerimiz var. Orada gördüğüm kadarıyla İranlılar 2018 yılı içerisinde Van\'a daha çok ilgi gösterecekler. Yurt dışı çıkış harçları ile ilgili İran devleti bir karar almıştı, bu karar basına yansımıştı. Orada bizim için şöyle bir avantaj var. Karayoluyla ülkemize gelecek İranlıların 75 TL, uçakla geleceklerin ise 200 TL ödeyeceği belirtiliyor. Bu da insanların karayolunu daha çok tercih edeceğini bu da Van\'ın daha çok tercih edileceğini gösteriyor. Bu manada bizim beklentimiz İran\'dan büyük. Bizim için İran can damarı. Biz sadece turizmi değil ticareti de geliştirmek istiyoruz. 23 Ocak\'ta Tahran\'da turizm fuarı var. Van olarak gidip oraya ilimizi ve güzelliklerimizi anlatmak istiyoruz. Benim ön gürüm şu ki birkaç gün içinde hava normale döner.\"
FOTOĞRAFLI