Gündem

İnsan bedeni uzayda ne gibi değişikliklere uğruyor?

Uzay seyahatlerinde, bir başka deyişle yerçekimsiz ortamlarda insan bedeni önemli değişimlerden geçiyor ve hatta sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor. Boyun uzaması, sırt ağrıları, kemik ve kas kaybı, astronotlarda görülen sorunların sadece birkaçı.

29 Nisan 2018 20:30

Uzay, zorlu ve affı olmayan bir yer ve çok sayıda astronotun dünyaya dönüşlerinde gördüğü gibi yerçekimsiz ortamda uzun süre yaşamak insan bedenine ciddi darbe vuruyor.

Peki, riskler tam olarak ne?

Japon astronot Norişige Kanai, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda sadece üç hafta geçirmesinin ardından dokuz santimetre uzadığını söyleyerek kısa bir süre manşetlerde yer almıştı.

Ancak daha sonra hesap hatası yaptığını itiraf etti ve sadece iki santimetre uzadığını söyledi. Fakat, uzayda vakit geçirenlerin boylarında önemli değişiklikler aslında normal.

Yerçekimi olmadan omurilik kemikleri genişleyebiliyor ve bu durum boyda küçük değişikliklere neden oluyor. Ancak araştırmalara göre, dünyaya döndüklerinde astronotların boyları normale geri dönüyor.

Genelde, astronotlar Uluslararası Uzay İstasyonu'na altı aylığına yollanıyorlar. Ancak Amerikalı Scott Kelly, 2016'da Rus kozmonot Mikhail Kornienko ile birlikte uzayda 340 gün kalarak tarihe geçmişti.

Görevin amacı, uzayda geçirilen uzun sürelerde ağırlıksız olmanın, radyasyonun ve izolasyonun insan bedenine neler yaptığını daha iyi anlamaktı.

İkizi de astronot olan Kelly'nin uzaydaki deneyimi, uzay yolculuklarının insan bedeni üzerindeki etkilerine dair benzersiz bilgiler sağladı. Araştırmanın bir parçası olarak kardeşi Mark evinde kaldı ve daha sonra ikiz kardeşler karşılaştırılmalı olarak incelenebildi.

Kelly BBC'ye yaptığı açıklamada "Sağlık sorunlarının çoğu belirti göstermiyor, kendi kemik kütlenizi hissedemiyorsunuz" dedi.

Scott Kelly dünyaya döner dönmez, ayrıntılı testlerden geçirildi. Uzayda kaldığı uzun süre vücudunda bir sürü belirti ortaya çıkarmıştı.

Kelly bu belirtileri "Vücudumda ağrılar, sertlikler, biraz kemik biraz da kas kaybı oldu. Şişme ve kafatasımın içindeki baskıda artış olmuştu" diye anlattı.

Dünyanın atmosferine uyum sağlamaya çalşırken döküntü ve kurdeşen gibi deri hastalıkları, mide bulantısı ve baş dönmesi de yaşadı.

Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Kelly'nin yaptığı deneyin Mars gibi uzun uzay yolculuklarının biyomedikal risklerini düşürmede önemli bir adım olduğunu söyledi.

Kızıl gezegene yapılacak her hangi bir yolculuğu tamamlamanın en az 30 ay süreceği tahmin ediliyor.

Kaynak: NASA